Amper qonuni va Parallel toklarning o’zaro ta’siri


Parallel toklarning o'zaro ta'siri


Download 11.83 Kb.
bet2/4
Sana15.06.2023
Hajmi11.83 Kb.
#1477938
1   2   3   4
Bog'liq
Amper qonuni va Parallel toklarning o’zaro ta’siri

Parallel toklarning o'zaro ta'siri

  • Parallel toklarning o'zaro ta'siri
  • Parallel toklarning o'zaro ta'sirini birinchi marta 1820 yili fransuz olimi Andre Amper (1775 - 1836) tajrìba asosida aniqlagan.
  • Agar ikki parallel uzun o'tkazgichlardan o'tuvchi toklarning yo'nalishlari bir xil bo'lsa, bu tokli o'tkazgichlar o'zaro tortiladi. Aksincha, o'tkazgichdagi toklarning yo'nalishlari qarama-qarshi bo'lsa, bu tokli o'tkazgichlar o'zaro itarishishadi. Toklarning o'zaro ta'siriga sabab, toklarning har biri o:y atrofidagi fazoda magnit maydon hosil qiladi va bu maydon ikkinchi tokli o'tkazgichga ta'sir ko'rsatadi.

=4 10-7N/A (yoki Gn/m)=12,56 10-7 Gn/m (yoki Vs/mA).

  • =4 10-7N/A (yoki Gn/m)=12,56 10-7 Gn/m (yoki Vs/mA).
  • Parallel toklarning o'zaro ta'sir kuchi ifodasi asosida tok kuchining HB sistemasidagi bir birligi amper (A) quyidagicha ta'riflanadi:
  • 1 amper (A) deb, vakumda bir-biridan 1 m masofada joylashgan cheksiz uzun va o'ta ingichka ikkita parallel tokli o'tkazgichning har bir metr uzunligida 2 10-7 N o'zaro ta'sir kuchi hosil qiladigan o

Elektromagnetizm.

  • Elektromagnetizm.
  • Biz elektr zarvadlanring o'zaro ta'sirini ko'rib chiqdik. Endi tok o'tkazgichlarning o'zaro ta'sirini ko'rib chiqamiz.
  • Metall simdan yasalgan ikkita bir xif g'altak olamiz va ulami shunday osib qo'yamnizki, bunda g'altaklarni zanjirga ulash mumkin bo'lsin, ularning o'qlari esa bir to'g'ri chiziqda joylashsin.
  • G'altaklar orqali bir xil yo'nalishda tok o'tkazib, ularning bir-biriga tortilishini koramiz. Agar g'altaklarda qarama-qarshi yo'nalishdagi toklar hosil qilinsa, ular bir-biridan itariladi. Parallel joylashgan to'g'ri chiziqli o'tìozgichlar orasida ham shunday o'zaro ta'sir yuz beradi

Shunday qilib, bir xil yo'nalishdagi toklar tortishadi, qarama-qarshi yo'nalidagi toklar esa"bir-biridan itariladi Demak, tokli o'tkazgichlar bir-birian biror masofada joylashganda ular orasida o'zaro ta'sir yuz beradi.

  • Shunday qilib, bir xil yo'nalishdagi toklar tortishadi, qarama-qarshi yo'nalidagi toklar esa"bir-biridan itariladi Demak, tokli o'tkazgichlar bir-birian biror masofada joylashganda ular orasida o'zaro ta'sir yuz beradi.
  • Bu ta'sirni ular orasida elektr maydon bo'lishi bilan tushuntirish mumkin emas, chunki o'tkazgichlar orqali tok o'tganda ular amalda neytral bo'lib qoladi.
  • Bu shuni bildiradiki, har qanday tokli o'tkazgich atrofida elektr maydondan farq qiluvchi tinch turgan zaryadlarga ta'sir qilmaydigan qandaydir boshqa maydon mavjud bo'lishi kerak. Bu fikr tajribalarda tasdiqlangan.

Download 11.83 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling