An respublíkasí joqarí HÁm orta arnawlí bilimlendiriw ministrligi

7-súwret

2. Yarımótkizgishtiń elektr ótkizgishliginiń elementar teoriyası

Donorlı yarımótkizgish tok tıǵızlıǵınıń mánisin esaplaymız. Klassikalıq teoriya boyınsha elektronnıń radiusı r=10^-13sm, kontsentraciyası n=10²²sm^-3 bolǵanda 4/3 r n=10¹⁷ sandı beredi. Mısal ushın n (1 sm³ kólemde) v_dr – tezlik.

Tok tıǵızlıǵı bul bir – birlik waqıt ishinde bir – birlik maydannan aǵıp ótetuǵın zaryadqa aytıladı.

j=-env (1)

Ápiwayılıq ushın elektron dt waqıt aralıǵında shashıldı (dúgisti) dep esaplaymız. Bunday jaǵdayda n bóleksheniń dt waqıt ishindegi muǵdarı ndt/. Nátiyjede dt waqıt ishinde zaryad tasıwshılardıń shashırawı tómendegi shamaǵa kemeyedi

-dn= ndt/ (2)

(2) teńlemeni n ge salıstırmalı túrde sheshe otırıp, t soqlıǵısıw waqtına shekemgi elektronnıń sanın tómendegishe jazamız.

Bul jerde n=n₀, t=0 jaǵdayda.

Sırtqı E maydan kernewliliginiń tásirinde m massalı elektronǵa a tezleniw beriledi.

Elektron erkin júgiriw t waqtı aralıǵında tómendegidey dreyf tezlikke iye boladı.