Analitik kimyo fanidan o’quv-uslubiy majmua

3. Kuchli va kuchsiz elektrolit eritmalarining pH

qiymatini xisoblash

1. 
   Kuchli kislota eritmasining pH qiymati:
   

рН = l_дС_К = рС_К
HCl → H⁺ + Cl^- [H⁺] = C_K

2. 
   Kuchli asos (ishqor) eritmasining pH qiymati:
   

NaOH → H⁺ + OH^- [OH] = C_a IK_H2O = [H⁺][OH^-] = 1·10^-14 dan

[OH^-] = 10^-14 / [H⁺] = K_w / [H⁺] [H⁺] = K_w / [OH^-] = K_w / C_a

pH = pK_w – pC_a

Masala 0,1 NaOH eritmasining pH?

[H⁺] = 10^-14 / 0,1 = 1·10^-13 pH = 13

3. 
   Kuchsiz kislota eritmasining pH qiymatini xisoblash:
   

HCOOH ↔ HCOO^- + H⁺ K_K = [HCOO^-][H⁺] / [HCOOH] = [H⁺]² / C_K

[H⁺]² = K_K · C_K pH = (pK_K + pC_K) / 2

4. 
   Kuchsiz asos eritmasining pH qiymatini xisoblash:
   

NH₄OH ↔ NH₄⁺ + OH^- K_a = [NH₄⁺]·[OH^-] / [NH₄OH]

[OH^-] = [NH₄⁺]; [NH₄OH] = C_a bo‘lgani uchun

K_a = [OH^-]² / C_a , [OH^-]² = K_a · C_a IK_H2O → [H⁺][OH^-] = 1·10^-14 = K_w

[OH^-] = K_w / [H⁺] K_w² / [H⁺]² = K_a · C_a [H⁺]² = K_w² / K_a · C_a

yoki manfiy logarifm ko‘rinishida

pH = pK_w – (pK_a + pC_a) / 2

Masala 0,1m NH₄OH pH?

pH = 14 – (4,76 + 1) / 2 = 14 – 2,88 = 11,12

Xulosa: Ionlanish doimiysi birikmani mustaxkamligini belgisi bo‘lib kimyoviy birikma qonchali mustaxkam bo‘lsa unin ionlanish doimiysi xam shunchalik kichik bo‘ladi.
Nazorat savollari

1. Protolitik nazariyaning mohiyati.

2. Brensted-Lauri nazariyasi bo`yicha kislota va asoslarni farqlang.

3. Ionlanish doimiysiga ta`rif bering.

4. Lyuis nazariyasining kamchilik va afzalliklari.


Foydalanilgan adabiyotlar

1. Kristian G. Analiticheskaya ximiya. Chast 1 ,2 pere.s angl. M. BINOM. 2009.

2.Oтто M. Современные методы аналитической химии. I-II том. М. Техносфера 2008.

3. Xaritonov Yu.Ya., Yunusxodjaev A.N., Shabilalov A.A., Nasirdinov S.D. «Analitik kimyo. Analitika». Fan. T. 2008. 1 - jild (lotinda)

4. Xaritonov Yu.Ya., Yunusxodjaev A.N., Shabilalov A.A., Nasirdinov S.D. «Analitik kimyo. Analitika». Fan. T. 2013. 2 - jild (lotinda)

5. Fayzullaev O. «Analitik kimyo asoslari» Yangi asr avlodi, 2006.

6. Mirkomilova M. «Analitik kimyo». O‘zbekiston, Toshkent. 2001.

1. 
   1 Kristian G. Analiticheskaya ximiya. Chast 1 ,2 pere.s angl. M. BINOM. 2009.
   

2. 
   2 Xaritonov Yu.Ya., Yunusxodjaev A.N., Shabilalov A.A., Nasirdinov S.D. «Analitik kimyo. Analitika». Darslik. Fan. T. 2008. 1 - jild (lotinda)