Analitik kimyodan masalalar

Vodorod ioni konsentrasiyasini hisoblaymiz

Kuchsiz asos va uning tuzidan hosil bo`lgan bufer eritma uchun [Н⁺] konsentrasiyasini topish uchun quyidagi formulani foydalanamiz:

Bufer eritmaning pH-ni topamiz

рН = –lg[H⁺]; pH = –lg3,72 · 10^–10 = 10 – lg3,72 = 10 - 0,57 = 9,43.

MUSTAQIL ECHISH UCHUN MASALALAR
1. 250 g suvda 1,62 g Са(НСОз)₂ saqlagan eritmaning ion kuchini aniqlang.

2. 500 g suvda 5,85 g NaCI va 2,08 g BaCl₂ saqlagan eritmaning ion kuchini hisoblang.

3. 0,05 M Al₂(SO₄)₃ eritmasining faollik konsentratsiyasini aniqlang. AI³⁺ va SO₄^2- ionlarining faollik koeffitsiyentlari tegishlicha 0,285 va 0,495 ga teng.

4. Tarkibida 0,01 mol ekv/l Al(NO₃)₃ va 0,01 mol ekv/l BaCl₂ bo`lgan eritmaning ion kuchini hisoblang.

5. 1000 g suvda 0,02 mol Ca(NO₃)₂ va 0,02 mol Fe(NO₃)₂ saqlagan eritmadagi Fe²⁺, NO₃^- va Ca²⁺ ionlarining faol konsentratsiyasini hisoblang.

6. 250 g suvda 1,59 g CuSO₄ va 0,44 g K₂SO₄ saqlagan eritmadagi kaliy sulfat va mis sulfatning faol konsentratsiyasini aniqlang.

7. Eritma 500 g suvda Рb(NО₃)₂, HCl, CH₃COONa tuzlaridan tegishlicha miqdorda 0,005; 0,001 va 0,0005 mol saqlaydi. Bu eritmadagi har qaysi elektrolitning faol konsentratsiyasini aniqlang.

8. Molyalligi 1000 g suvda 0,01 mol ga teng xrom(III) sulfatning eritmasidagi ionlar o‘rtacha faollik koeffltsiyentinl aniqlang.

9. Kaliy iodid erilmasida ionlar o ‘rtacha faollik koeffitsiyenti 0,872 ga teng. Bu eritmaning ion kuchini aniqlang.

10. 150 gsuvda 1,0 gNaOH saqlagan ishqor eritmasidagi ionlar o‘rtacha faollik koeffitsiyentini aniqlang.

11. 15®C da EK(PbI₂) qiymati 8,7∙10^-9 ga teng. PbI₂ ning to‘yingan eritmasidagi Pb²⁺ va I^- ionlarining konsentratsiyasini aniqlang.

12. 25°C da EК(Ca₃(PO₄)₂ , qiymati 1∙10^-25 ga teng. Bu haroratda Ca₃(РО₄)₂ toyingan eritmasidagi Ca²⁺ va PO₄^3- ionlarining konsentratsiyasini aniqlang.

13. 51 hajmdagi Ag₂Cr₂O₇ to‘yingan eritmasida O,5 mol Na₂Cr₂O₇ saqlaydi. Agar EK(Ag₂Cr₂O₇)=2∙10^-7 va α(Na₂Cr₂O₇)=75% bolsa, bu eritmadagi Ag⁺ ionlarining konsentratsiyasini aniqlang.

14. Agar EK(Ag₂CO₃) = 6,15∙10^-12 bolsa Ag₂CO₃ ning suvdagi eruvchanligini aniqlang.

15. 31 hajmll PbSO₄ ning xona haroratidagi to‘ylngan eritmaslda 0,132 g tuz mavjud. EK(PbSO₄) ni aniqlang.

16. 18 ⁰C da EK(PbF₂), qiymati 3,2∙10^-8 ga teng. Toyingan 0,41 eritma qanday miqdor qorg‘oshin saqlaydi? Bu eritmaning 5 1 hajmida qancha massa qo‘rg‘oshin mavjud?

17. 3 1 hajmdagi to‘yingan AglO₃ eritmasi tarkibida ion sifatida 0,176 g kumush saqlaydi. EKAgIO₃ qiymatlnl aniqlang.

18. EK(Ag₃PO₄) qiymati 1,8∙10^-18 ga teng. To‘yingan eritmaning qanday hajmida 0,050 g erlgan tuz mavud bo‘la oladi?

19. 0,03 n AgNO₃ eritmasiga teng hajmdagi qanday konsentratsiyali KBr eritmasi qo‘shilganda cho‘kma tusha boshlaydi? EK(AgBr) = 6,3∙10^-13 va tuzlar uchun α= l.

20. Eritmadagi Zn²⁺ va Cd²⁺ konsentratsiyalari nisbatl qanday bo‘lsa, bu eritm aga Na₂CO₃ eritm asi q o ‘shilganda b ir vaqtda ikkala ionlar karbonatlarining cho‘kishi kuzatiladi?

21. Eritma tarkibida SO₄^2- va CrO₄^2- ionlari saqlaydi. Eritmada qaysi bir ion va necha marta ko‘p konsentratsiyada bolgan kumush sulfat va xromatlarcho‘kishi bir vaqtda boshlanadi?

EK(Ag₂SO₄) = 7,7∙10^-5 ЕК(Ag₂CrO₄) = 4,05∙10^-12

22. OH^- ionlari konsentratsiyasi (mol/l) quyidagicha bolgan eritmalardagi pH ni aniqlang: 2,52∙10^-5; 1,78∙10^-7; 4,92∙10^-3; 10^-11; 0,000004

23. Quyidagi eritmalarda pH ni aniqlang: 0,1 n. HCN; 0,1 M H₂S; 0,1M H₃BO₃; 0,1M Н₂СОз; 1n. NH₄OH.

24. Vodorod ko‘rsatkichl quyidagicha bolgan eritmalardagi H⁺ va OH^- ionlari konsentratsiyalarini aniqlang: 3,2; 5,8; 9,1; 11,4; 6,5. Bu eritmalardagi H⁺ ionlari konsentratsiyasi OH^- konsentratsiyasidan necha marta ko‘p yoki kamligini toping.

25. Kuchli elektrolitlarning quyidagi konsentratsiyadagi eritmalaridagi vodorod ko‘rsatkichlarini aniqlang: 0,15M HCIO₃; 0,205M HCl; 0,181M HNO₃; 0,1M LiOH; 0,13M KOH

26.Tarkibida 100gsuvda0,15 mol KCl va 0,02 mol HCl saqlagan eritma pH ini aniqlang.

27. Eritmada 500 g suvda 0,025 mol natriy sulfat va 0,03 mol natriy gidiroksid erigan. Bu eritmaning vodorod ko‘rsatkichini aniqlang.

28. Eritma 1000 g suv tarkibida0,37 g HCl, 0,12 gNaCl va 0,29 gNa₂SO₄ saqlaydi. Bu eitrmaninig pH qiymatini aniqlang.

29. Nitrat kislota eritmasidagi (ω=0,05%) pH qiymatini aniqlang. Eritma zichligini va HNO₃ disotsillanish darajasini birga teng deb hisoblansin.

30. pH qiymati 3 ga teng bolgan sirka kislota (К_D= 1,75∙10^-5) eritmasidagi CH₃COOH ning molyar konsentratsiyasini aniqlang.

31. pH qiymati 6,04 ga teng bo‘lgan 0,3 l kislota eritmasida qancha massa HCOOH borligini aniqlang. K_D= 1,77∙10^-4

32. Agar 0,08 n. kislota eritmasi pH qiymati 2,4 ga teng bolsa kislotaning disotsillanish doimiyligini aniqlang.

33. Agar zichligi 1328 kg/m³ ga teng NaOH (ω=30%, α=70% ) eritmasining 0,1 l miqdori suv bilan 0,75 1 gacha suyultirilsa, olingan eritmada pH qiymatini toping.

34. Kasal odamning qonini pH=7,6 ga teng bo`lsa, uning qonini pH-ni normallastirish uchun kislota boyicha bufer sig`imi 0,06 mol/l bo`lgan 4 litr bufer eritmaga qanday miqdordagi (mol) bir asosli kislota qo`shish kerak bo`ladi?

35. 500 sm³ 0,02 М СН₃СООН eritmasini bir xil hajmdagi 0,2 М СН₃СООК eritmasi bilan aralashtirishdan hosil bo`lgan eritmaning pH-ni hisoblang.

36. рН = 5,00  bo`lgan bufer eritma olish uchun natriy acetati bilan sirka kislotasini qanday nisbatida aralashtirish kerak.

37. Chumoli kislotasining dissosiyasiyalanish konstantasi kórsatkichi 3,75 ka teng. 1,0 M chumoli kislotasi va 1,0 M natriy formiyatini teng hajmidan iborat bufer eritmaning pH-ni hisoblang.

38. Sirka kislotasining dissosiyalanish konstantasi kórsatkichi 4,76 ga teng. 0,1 M sirka kislotasi va 0,1 M natriy acetatining teng hajmidan iborat bufer eritmaning pH-ni hisoblang.

39. pK(NH₄OH)=9,24 bo`lsa 0,1 M ammiak va 0,1 M ammoniy xloridini teng hajmidan iborat bufer eritmaning pH-ni hisoblang.

40. pK(H₃PO₄)=7,21 bo`lsa 0,1 M natriy digidrofosfat va 0,1 M natriy gidrofosfatini teng hajmidan iborat bufer eritmaning pH-ni hisoblang.