An’anaviy xitov xalq tibbiyot I

TIBET XALQ TABOBATI
Manbalarda Tibet xalq tabobatida "kasallik" degan ibora yo’q, deyiladi.
Tibet tabiblari (lamalarijning fikricha, butun organizm kasallik
holutda bo’ladi va uning me’yoriy tengligini ta’minlasb, ichki gomeostazni i/j-a lushirish. asab tarmoqlarining imkomyatlarini ham da "chi” hayotiy ijiivvai manbaini tiklash kerak.
"Chi" - nafas va ovqatlanish j a rayon lari natijasida jamlangan quwat manbai. Hayot va o’lim bir butun holdaorganizmdagi "chi" quvvatiga tobe. Agar odam bu quvvatni boshqarishning u das id an chiqa olsa, uzoq yillar danl ko’rmay yashaydi. Shuning uchun "chi" ga ega bo’lgan gullaydi, yo’qotgan esa o’ladi”, - deyiladi ko’hna Tibet maqolida.
Tibyot xalq tabobatida tashxis qo’yishning 40 usuli va dorisiz davolashning Ю8 usuli mavjud, biokorreksiya, ortiqcha hissiyotlarui tariibga solish, umurtqa pog’onalarida paydo bo’lgan qirralarni yo'qotish, qo’l tekkizmay uqalash, to’gTi chiziqli uqalash, nuqtali uqalash, o’zini-o’zi bioquvvat biIan uqalash, oq loy bilan davolash, ma’danlar bilan davolash, uzoq masofadan ta’sir o’tkazish, nigoh bilan davolash, shifobaxsh oyatlar bilan davolash va hokazo.
Shifobaxsh duolar bilan davolaganda duo o’qigan paytda tanaga bioquvvat to’planadi. Duolar kosmosdan chaqirilayotgan aloxdsa ko’rinishdagi ilohiy quvvatlardir. Tibet xalq taboba-tida duolar o'qiladi, ammo Tibet "max am antra" si "OM MANI PADME XUM"ni 3 dan 108 gacha hamma o’qishi mumkin. Chunki joduli sonlar ham shifobaxsh oyatlar bilan davolash borasidagi Tibet xalq tabobatida mavjud: 3, 5, 7, 9, 12, 22, 41,42, 54, 108 (13 soni esa qora kuchlar uchun sehr-jodu sonidir).
Shuningdek, qo’l kaftlari yoki maxsus aylana shaklidagi pichoqli chakralar bilan davolash ham bor,
Uxlab yotganda, "yog uyqust" bilan ham muolaja qtlrnadi, Buning uchun odam uyquga yotishdan oldin kasal a’zoni yoki xastalikni o’ylab, o’zini-o’zi davolashga tayyorlaydi.
Ichiladigan yoki surtiladigan dorilarni lamalarning o’zlari kerakli miqdorda - juda oz miqdor (mikrodoza)da (dirhamning o’lchov birligi - 0,2 g) layyorlashadi,
Lamalar butun umr oz-ozdan dori ichib yurishadi. Masalan, qoraqurtning juda oz (mikroskopik) Miqdori og’ir onkologik xastaliklami, falajni bartaraf qiladi.
Tibet xalq tabobatida tovush bilan davolash usuli ham bor, Bu usul niusiqa bilan davolashning aynan o’zidir, Masalan, "Qaro ko'zim" kabi qoshiklar. dutor, tanburdan taralgan navolar inson ruhiga kuchli ta’sir koTsatib, shifo ato etadi.
Shifobaxsh giyohdar xususida ham Tibet xalq tabobatining o’ziga xos qarashlari bor, O’simliklar, - deyishadi lamalar, - sirli ruhga ega va odam tanasi ulaming ayrimlarini ijobiy qabui qilsa, ba’zilarini umuman qabul qilmaydi, Misol uchun qizilpoychaning (zveroboyni) 5 turini sanab o’tisharkan, 2 haftalik o’sgani foydali, bundan ko’p vaqt o’tsa, iste’mol qilish mumkin emas, chunki jigarga zarar qiladi. 12 turga ega bo’lgan Kadio’t (valerianajning ildizini ham oz miqdorda - 2 hafta ichida qabul qilish zarur, keyingisi ko’zga zarar qilarmish, Har bir giyobning muddati 1 - 1,5 yil, ildizlamiki 3-4 yil, damlamalamiki esa 2 yildan oshmasligi kerak.
Har bir insonning o’z yulduzi (sayyorasi), o’z toshi, ma’danli sanoq soni, rangi, musiqasi, to’lqinlar uzunligi, tumori, guli, diniy e’tiqodi, jonivori, daraxtj bor. Bular xonadoningizda bo’lsin, deyishadi. Xonada quvvatni o’g’irlaydigan o’simliklami sakJamaslik zarur, hovlida archagut, sallagul, yalpiz, qora archa, shamshod va yorongullami o’stirsa bo’ladi.
Minerallar va daraxtlar to’g’risida lamalaming fikri o’ziga xos: har bir insonda o’zining 3 xil minerali bo’ladi, degan tali mot bor ularda. Minerallar sexr-joduli, shifobaxsh va baxtli bo’ladi. Shuning uclnm har bir odam o’zining mineralini topib, undagi quwatni simirib yashashi kerak. Bunda "dza-dzen" holatida o’tirib yoki chordona qnrgancha 15-30-45-50 daqiqa o’tirib amalga oshiriladi. Mineral yoriqsiz, butun bo’lishi lozim.
Kedr, tillaog’och, qarag’ay, oq qarag’ay, chinor, eman, liviya kedrj - quwat baxsh etadi. Oq qayin - betaraf daraxt. Zarang, qayrag’och, chiltonlar aksincha, quvvatni tortib oladi. Biror daraxtning insonga munosabatini biolakatsiya ramkasidan foydalanib bilsa bo’ladi. Buning uchun ramkani oldindan ushlagancha daraxtga yaqinlashasiz. Ramka qimirlay boshlasa, daraxt sizga to’g’ri kelmaydi, qimirlamasa daraxt sizniki bo’ladi.
Daryolar va sharsharalardan ham yumshoq "sigun" usulini qo’llab, quwat olish mumkin.
Tabiblarning fikricha, qon tomiri (arteriya) - hayot markazidir. U bilakning pastida, oxirida joylashgan bo’lib, ichki a’zolaming qanday ishlayotgani, hozirgi va kelgusidagi xastaliklar-u, umming uzunligi haqida tomir urish holatiga qarab xulosa qilish ehtimoli bor. Bu usulda yilntng 4 fasliga bog’liq, besh maxabuda deb ataluvcht qoida xisobga olinadi. Maxabuda - 5 tabiiy nnsur: olov, havo, suv, yer va daraxt bo’lib, Tibet xalq tabobati nuqtai nazariga ko’ra.jonii vajonsiz tabiatni tashkil qiladi.
Tomimi ushlab, kasallik va uning kelib chiqish sabablari aniqlangach, tabiblar bilan xastalikni davolashga kirisharkan, giyohlardan tayyorlangan dorilar: kukun, bo’tqa, qaynatma, xabdori va yog’larga murojaat qilishadi. Dorivor ekstraktlar ichida ikkilamchilari ham bor. Bular, qimmatbaho toshlar va minerallardan foydalanib tayyorlangan shifobaxsh sharoblar xamda qo’lbola dorilardir. Dorini qachon - ovqatdan oidinmi, keyinmi ichish kerakligiga Tibet xalq tabobati juda katta ahamiyat beradi.
Tashxis qo’yish
Tibet xalq tabobatida awal 4 ta tashxis qo’yish usuli mavjud bo’lgan. Bular:

1. 
   bemor bilan suh bat lash ib so’rab-surishtirish;
   
2. 
   bemorning nafas olishidan chiqayotgan tovushga ahamiyat berish;
   

v) bemorning tashqi ko’rinishi - yurishini, o’zini tutishini, badani va
tilining hoi at ini kuzatib, taxlil qilish;
g) bemorning tomir urishini tekshirish. Keyinroq yuqoridagilarga qo’shimcha tarzda:
;i) bemordan kelayotgan hidgae’tibor berib, uni aniqlash; l>) bcmorning qornini yoki badanining boshqa kcrakli joylarini silab ko’rish ko’zda tutiladi.
Beinorni uinuiniy tekshirish
Yaqin-yaqinlargacha bemomi tekshirish uchun Tibet tabiblariga hamisha ham ruxsat etilmas edi. Ayol kishini tibbiy ko’rikdan o’lkazishda ( 14.11 bailor badanining ochiq joyini va yurishini, o’zini lulishini, tashqi .isvolini kuzatishga ruxsat berilar edi. Crkaklami suyagi singanda, s.iialauganda, shishganda, bavosinda va boshqalarda mukammal tekshirish nuinikin bo’lar edi.
I lo/.ir ko’pchilik xalq tabiblari bemomi deyarli vechintirmasdan i.r.hxis qo’yishadi. Shuning uchun ham uiarda tomir urishiga qarab tashxis qn'vish juda takomillashgan.
I lozirgi vaqtda tashxis qo’yishning 40 usuli mavjud, bular: ko’zga qaiah tashxis qo’yish (iridodiagnostika), quloqni ko’rib tashxis qo’yish
kulodiagnostika); yuzni ko’rib tashxis qo’yish (inson yuzida 600 la
hiolaol nuqta joylashgan, deyishadi Tibet alamalari); lilga qarab tashxis qn’yish: tishga qarab tashxis qo’yish; bezovtalikka qarab tashxis ko’yish;
urtqa pog’onasi bo’yieha tashxis qo’yish; lushga qarab tashxis qo’yish;
■ is dik lalilili asosida tashxis qo’yish va hokazolar.
I ihel labibi bemomi umumiy tekshirar ekan, xayolan organizm и higa kirib boradi. Masalan, burunning holatini kuzatar ekan, barcha nafas ulisli tarmoqlari bo’ylab, o’pkaga yetib boradi. Lablar va til orqali hazm sii llarining holatini xayolan o’rganadi.
I il - yurak va qon aylanishi tarmoqlari holatidan ham xabar beradi. Iln insonning ruhiy faoliyaliga bog’liq bo’lib, qon aylanishi tarmoqlari 1* likI a'/.olarga bes'osita bog’langan.
(.luloqlar asosan buyrakning umumiy holatidan xabar beradi, sivdik .ipatish va organizmdagi suv-luz almashinuvidan tortib, barcha .iiyuqliklarning aylanishi tarmoqlarining ishidan darak beradi. ko’z - jigarning ko’zgusi, deyishadi Tibet tabiblari.

Yuzga qarab tashxis qo’yish




6 - r a s m.
I - vuz; 2 - yuz; .3 - o’pka; 4 - yurak; 5 - o’t pufagi; 6 - jigar; 7 - " .liqo/on: 8 - in-gichka ichak; 9 - taloq; 10 - yo’g’on ichak; 11 - sivdik pufagi; 12 - buyraklar; 13 - tashqi jinsiy azolar; 14 - ichki jinsiy a’zolar; 15

• 
  quloq; 16 - ko’krak qafasi; 17 - sut bezi; 18 - bo’yin, ko’krak umurtqasi; 19 - bel umurtqasi; 20 - qo’l va quymich; 21 - yeon; 22 - tizza; 23 - oyoq panjasi.
  

Odamning yuzi - barcha ichki a’zolaming ko’zgusidir, degan aqida bor Tibet tabiblari orasida. Ulaming aytishicha, og’iz yo’g’on ichak holatidan xabar berib turadi. Chun on chi, og’zi tor odamning ichagi ham tor bo’ladi. Og’iz burchagidagi yoriqlar gidronefrit borligidan va buyraksagi suv to’siqlaridan (to’g’on lari) dalolat beradi, Burundagi shilimshiq o’pkaning xatarga yo’liqqayotganidan, sham oil ash dan xabar beradi. Tishlar esa ichki a’zolarga aloqador; kurak tishlar - me’da, kichik jag’ tishlari - ichaklar, katta jag’ tishlari - yurakka aloqador. Demak, tishlami va og’izni har doim toza qilib yuvish - ichki a’zotar sog’lig’ining garovi ekanini unutmaslik kerak.