Андижон ҳайвонот боғИ

ПИВО МАҲСУЛОТЛАРИНИ СЕРТИФИКАТЛАШДА ОЗУҚАВИЙ ҚЎШИЛМАЛАРНИНГ ЎРНИ

D.T.Xasanova
Andijon davlat universiteti
XX asr boshlarida ozuqaviy qo’shilmalar non-bulochka mahsulotlari va konditer mahsulotlari va kolbasa ishlab chiqarish, konserva va salqin ichimliklarga qo’shila boshlangan. Hozirda esa deyarli barcha ozuqa mahsulotlari va hatto dorivor preparatlar ham sintetik qo’shilmalar tutadi. Buning natijasida odam yiliga 2,5 kg turli ozuqaviy qo’shilmalar iste’mol qiladi. Barcha ozuqaviy qo’shilmalarini quyidagi guruhlarga bo’lish mumkin:

• 
  bo’yovchi moddalar (E100 – E182)
  
• 
  konservantlar (E 200 sorbin kislota – E 283 kaliy propionat CH₃CH₂COOK)
  
• 
  antioksidlovchilar (E 300 askorbin kislota – E 321)
  
• 
  kislotalar, asoslar va tuzlar
  
• 
  stabilizatorlar, emulgatorlar, ta’m beruvchilar, teksturatorlar
  

(E 400 algil kislota – E 482 kaliy laktilat)

• 
  rang fiksatorlari
  
• 
  ozuqaviy mahsulotlarning hidi va ta’mini o’zgartiruvchilar va kuchaytirgichlar (E 620 – E 642) - shakar ta’mini beruvchilar
  
• 
  to’ldiruvchilar (tashuvchilar va erituvchilar)
  
• 
  aromatizatorlar
  

Ularni inson organizmiga zararli ta’siriga ko’ra quyidagicha taqsimlash mumkin:

• 
  Man qilingan ozuqaviy mahsulotlar. E 103(alkanet,alkanin) E105 (sariq rang beruvchi xavfli kislota) , E111 (zarg’aldoq alfa naftol) , E125 (ponso SX) , E126 (ponso 6 R), E130 (havorang indantren), E152 (qora 7984).
  
• 
  Xavfli ozuqaviy qo’shilmalar. E102(tartrazin) , E110 (quyosh shafag’i), E120 (karmin), E124 (ponso 4R), E127 (eritrozin).
  
• 
  Rak kasalini chaqiruvchi konservantlar va emulgatorlar. E103, E105, E130, E131 (havorang indantren), E142 (yashil rang beruvchi kislota), E210, E211, E212, E213, E214, E215, E216, E217, E240, E330, E447.
  

(E103) alkanet, alkanin
(E105) kislotali AV sariq rang beruvchi
(E130) ko’k indantren RS (E131) patentlangan ko’k rang V.
(E142) yashil rang beruvchi kislota

№	Moddaning nomi	Formulasi
1	E210) benzoy kislota	O OH
2	(E211) natriy benzoat	O ONa
3	(E212) kaliy benzoat	O OK
4	(E213) kaltsiy benzoat	O O
5	(E214) Etil paraben
6	(E215) natriy Etil paraben	O-Na
7	(E216) propil paraben	CH2-CH2-CH3 OH

Hulosa qilib aytganda, pivo mahsulotlarini sertifikatlash jarayonlarida ozuqaviy qo’shilmalarni nazorat qilish yo’lga qo’yilmagan. Bu esa o’z navbatida pivo mahsulotlarini to’g’ri sertifikatlashtirish jarayonini ta’minlab bera olmaydi. Ushbu jarayonni bugungi kun talablariga mos kelishini ta’minlash uchun biz ozuqaviy qo’shilmalarning iste’mol uchun me’yoriy ko’rsatkichlari aniqlanishi va belgilanishi orqali ularni kimyoviy nazorat qilishni taklif etamiz.