Andijon davlat univyersiteti


 Biologik xilma-xillik va ekotizimlar xizmatlari qiymatini iqtisodiy baholash


Download 3.62 Mb.
Pdf ko'rish
bet96/114
Sana13.10.2023
Hajmi3.62 Mb.
#1701349
1   ...   92   93   94   95   96   97   98   99   ...   114
Bog'liq
BIOEKOLOGIYA OQUV QOLLANMA

1.3. Biologik xilma-xillik va ekotizimlar xizmatlari qiymatini iqtisodiy baholash 
mexanizmini ishlab chiqish va rejalashtirish jarayoniga joriy qilish 
1
2. 
Biologik 
xilma-xillikni 
va ekotizimlar 
xizmatlari 
qiymatini 
iqtisodiy 
Tajriba o’tkaziladigan 
hududlar misolida 
biologik xilma-xillikni 
va ekotizimlar 
xizmatlari qiymatini 
iqtisodiy baholash 
2023 
yil 
may 
Respublika 
davlat 
boshqaruvi 
organlarini
ng byudjet 
(har yili 
Davlat 
ekologiya 
qo’mitasi, 
Yergeodezk
adastr 
davlat 
Biologik xilma-
xillikni saqlash 
va barqaror 
foydalanishga va 
ekotizimlar 
taqdim qiladigan 


223 
baholash 
mexanizmini 
yaratish. 
bo’yicha metodik
tavsiyalarni ishlab
chiqish. 
ajratiladiga
n byudjet 
mablag’lari 
doirasida) 
va 
byudjetdan 
tashqari 
mablag’lari

BMTning 
Taraqqiyot 
dasturi/Glo
bal 
ekologik 
jamg’arman
ing 
«Bioxilma-
xillikning 
global 
ahamiyatli 
turlari 
uchun 
asosiy 
tog’li 
mintaqalard
a tabiiy va 
o’rmon 
resurslarini 
barqaror 
boshqarish» 
dasturlari 
liniyasi 
bo’yicha 
grantlar 
qo’mitasi, 
Iqtisodiyot 
va sanoat 
vazirligi, 
Moliya 
vazirligi, 
O’rmon 
xo’jaligi 
davlat 
qo’mitasi, 
Fanlar 
akademiyas

xizmatlar 
jarayoniga 
iqtisodiy 
mexanizmlarni 
joriy qilish. 
Biologik xilma-
xillikni va 
iqtisodiy 
baholash 
sohasida tajriba 
orttirish hamda 
ushbu masalada 
metodik 
tavsiyalarni 
takomillashtirish 
uchun takliflar 
ishlab chiqish. 
1
3. 
Biologik 
resurslarni 
muhofaza 
qilish, ulardan 
barqaror 
foydalanish va 
ularni qayta 
tiklashni 
rag’batlantirish 
mexanizmlarin
i ishlab 
chiqish. 
Tegishli Hukumat 
qarori loyihasini ishlab 
chiqish va Vazirlar 
Mahkamasiga kiritish. 
2020 
yillar 
oktyab
rь 
Mablag’ 
talab 
qilinmaydi 
Davlat 
ekologiya 
qo’mitasi, 
O’rmon 
xo’jaligi 
davlat 
qo’mitasi, 
Iqtisodiyot 
va sanoat 
vazirligi, 
Moliya 
vazirligi, 
Fanlar 
akademiyas
i. 
Tabiatni 
muhofaza 
qilishga va 
tabiatni tiklash 
samaradorligiga 
olib keluvchi 
faoliyat amalga 
oshirilganligi 
uchun soliq, 
kredit 
imtiyozlari va 
boshqa 
imtiyozlar berish 
yo’li bilan 
ekotizimlarni 
saqlash va 
ulardan barqaror 
foydalanish 


224 
maqsadida 
tabiatdan 
foydalanuvchilar
ni 
rag’batlantirish.
II. Biologik xilma-xillikka to’g’ridan-to’g’ri yuklamalarni qisqartirish, uning 
komponentlaridan oziq-ovqat landshaftlarida barqaror foydalanish 
1
4. 
Orol 
dengizining 
qurigan tubida 
o’rmon-
meliorativ 
ishlarni amalga 
oshirish yo’li 
bilan 
Orolbo’yini 
ekologik 
sog’lomlashtiri
sh. 
Yangi o’rmonzorlar 
barpo etish. 
2019 
— 
2028 
yillar 
Byudjet 
mablag’lari 
(har yili 
ajratiladiga
n byudjet 
mablag’lari 
doirasida) 
va 
byudjetdan 
tashqari 
mablag’lar, 
grantlar 
O’rmon 
xo’jaligi 
davlat 
qo’mitasi 
Muhofaza 
o’rmon 
polosalari 
maydonini 
kengaytirish, 
tuz-chang 
ko’chishini 
qisqartirish va 
biologik xilma-
xillikni tiklash. 
1

Tog’li joylarda 
va 
to’qayzorlarda 
cho’l 
hududlarning 
o’rmon bilan 
qoplanishini, 
suv 
to’planadigan 
havzalarni 
ko’paytirish. 
O’rmon tiklash 
ishlarini olib borish. 
2019 
— 
2028 
yillar 
Byudjet 
(har yili 
ajratiladiga
n byudjet 
mablag’lari 
doirasida) 
va 
byudjetdan 
tashqari 
mablag’lar, 
grantlar 
O’rmon 
xo’jaligi 
davlat 
qo’mitasi 
CHo’l 
hududlarini 
tiklash va 
o’rmonzorlashtir
ish. 
Tog’li joylarda 
suv 
to’planadigan 
havzalarni 
tiklash va 
o’rmonzorlar 
barpo etish. 
To’qayzorlarni 
tiklash va barpo 
etish. 
Vodiy zonasida 
o’rmonzorlarni 
tiklash va barpo 
etish. 
1
6. 
Biologik 
xilma-xillikni 
saqlash bilan 
bog’liq 
masalalarni 
kompleks hal 
etish va 
biologik 
resurslarni 
boshqarish 
mexanizmlarin

takomillashtiri
«Biologik xilma-
xillikning global 
ahamiyatli turlari 
uchun muhim bo’lgan 
asosiy tog’li 
mintaqalarda tabiiy va 
o’rmon resurslarini 
barqaror boshqarish» 
loyihasini amalga 
oshirish. 
2019 
—2021 
yillar 
Byudjet 
(har yili 
ajratiladiga
n byudjet 
mablag’lari 
doirasida) 
va 
BMT TD 
va GEJ 
tomonidan 
ajratiladiga
n yillik 
byudjet 
Davlat 
ekologiya 
qo’mitasi, 
O’rmon 
xo’jaligi 
davlat 
qo’mitasi 
Muhofaza 
qilinadigan 
tabiiy hududarni 
rivojlantirish, 
mahalliy aholini 
ijtimoiy-
iqtisodiy 
qo’llab-
quvvatlash 
hamda ilvirs 
(tog’ qoploni) 
yashaydigan 
arealda (G’arbiy 


225 
sh, shu 
jumladan, 
landshaft 
darajasida 
rejalashtirish 
usullarini 
sinovdan 
o’tkazish, 
tegishli 
qarorlar qabul 
qilish, 
bioxilma-
xillikning 
asosiy 
zonalarini 
mustahkamlas
h, G’arbiy 
Tyonshon va 
Pomir-Oloy 
tog’ 
tizmalarida 
o’simlik 
dunyosi va 
hayvonlarning 
barqaror 
iqtisodiy 
rivojlanishi 
uchun 
rag’batlar 
yaratish, 
mintaqaviy va 
xalqaro 
hamkorlik va 
o’zaro 
hamkorlikni 
rivojlantirish. 
mablag’lari 
doirasida 
Tyonshon va 
Hisor) uni 
saqlab qolish 
uchun biologik 
xilma-xillikni 
boshqarishning 
ilg’or 
mexanizmlari va 
yondashuvlarini 
joriy etish. 
1

Tabiiy 
ekotizimlar — 
ilvirs (tog’ 
qoploni) 
yashaydigan 
joylarni 
saqlash chora-
tadbirlarini 
ishlab chiqish. 
O’zbekiston 
Respublikasi Vazirlar 
Mahkamasining «Ilvirs 
(tog’ qoploni)ni 
saqlash dasturi va 
harakatlar rejasini 
tasdiqlash 
to’g’risida»gi qarori 
loyihasi. 
2021 
yil
avgust 
Donorlar: 
BMT 
TD/GEJnin

«Biologik 
xilma-
xillikning 
global 
ahamiyatli 
turlari 
uchun 
muhim 
bo’lgan 
asosiy 
tog’li 
mintaqalard
Davlat 
Ekologiya 
qo’mitasi, 
O’rmon 
xo’jaligi 
davlat 
qo’mitasi, 
Fanlar 
akademiyas
i. 
«Ilvirs (tog’ 
qoploni)ni 
saqlash dasturi 
va harakatlar 
rejasi ilvirs (tog’ 
qoploni) 
ko’payishini va 
asosiy tog’ 
landshaftlari 
bioxilma-
xilligini saqlab 
qolish imkonini 
beradi. 


226 
a tabiiy va 
o’rmon 
resurslarini 
barqaror 
boshqarish» 
dasturlari 
liniyasi 
bo’yicha 
grant 
mablag’lari 
1
8. 
Baliq ovi va 
suv 
havzalarining 
baliqchilik 
xo’jaliklari 
biologik 
resurslari 
holati 
monitoringi 
tizimini tashkil 
etish. 
Metodik tavsiyalar-ni 
va ularni amalga 
oshirish dasturlarini 
ishlab chiqish. 
2020 
yil
oktyab
rь 
Har yili 
ajratiladiga
n byudjet 
mablag’lari

Baliqchilik
ni 
rivojlantiris

jamg’armas
i, «Aydar-
Arnasoy 
ko’llar 
tizimi 
direktsiyasi
» DUK 
mablag’lari 
«O’zbaliqsa
noat» 
uyushmasi, 
Fanlar 
akademiyas
i, «Aydar-
Arnasoy 
ko’llar 
tizimi 
direktsiyasi
» DUK, 
Davlat 
ekologiya 
qo’mitasi 
Biologik xilma-
xillik 
monitoringi 
ma’lumotlari 
asosida suv 
havzalari 
baliqchilik 
xo’jaliklarining 
samarali 
boshqarilishini 
ta’minlash.
III. Muhofaza qilinadigan tabiiy hududlar tizimini rivojlantirish, ekotizimlar xizmatlari 
bilan ta’minlanadigan afzalliklar hajmini ko’paytirish 
3.1. Milliy ekologik tarmoqni (turli toifa va turlardagi muhofaza qilinadigan tabiiy 
hududlar) tashkil etish, ularni samarali boshqarishni ta’minlash maqsadida mamlakatning 
muhofaza qilinadigan tabiiy hududlari umumiy maydonini kengaytirish 
1
9. 
Muhofaza 
qilinadigan 
tabiiy hududlar 
tizimini 
rivojlantirish. 
O’zbekiston 
Respublikasi Vazirlar 
Mahkamasining «2028 
yilgacha bo’lgan 
davrda O’zbekiston 
Respublikasida 
muhofaza qilinadigan 
tabiiy hududlar 
tizimini tashkil etish va 
kengaytirish dasturini 
tasdiqlash 
to’g’risida»gi qarori 
loyihasi. 
2020 
yil 
Mablag’ 
talab 
etilmaydi. 
Davlat 
ekologiya 
qo’mitasi 
Muhofaza 
qilinadigan 
tabiiy 
hududlarning 
reprezentativ 
tizimini 
rivojlantirish va 
milliy ekologik 
tarmoqni tashkil 
etish, tabiiy 
muvozanatni 
ta’minlash, 
landshaft, fauna, 
flora va ekotizim 
xilma-xilligini 
saqlab qolish. 
Muhofaza 
qilinadigan 
tabiiy 


227 
hududlarni 
rivojlantirish va 
ularni 
boshqarish 
sohasida 
faoliyatning 
asosiy istiqbolli 
yo’nalishlarini 
belgilash. 
3.2. Oziq-ovqat mahsulotlari ishlab chiqarish va qishloq xo’jaligini yuritishda 
foydalaniladigan biologik xilma-xillik komponentlarini saqlash va ulardan barqaror 
foydalanish dasturini ishlab chiqish 
2
0. 
Madaniy 
o’simliklar 
ko’payishini 
tiklash 
maqsadida 
ularning 
yovvoyi 
ajdodlari 
genofondini 
saqlashni 
ta’minlash. 
Biologik xilma-xillik 
komponentlarini 
ularning tabiiy 
sharoitlaridan 
tashqarida saqlash. 
Qishloq xo’jaligi 
ekinlari va ularning 
yovvoyi ajdodlari 
mahalliy navlari va 
shakllarining jonli 
kollektsiyalarini 
yaratish. 
Madaniy 
o’simliklarning 
yovvoyi ajdodlari har 
xil populyatsiyalari 
urug’lari bankini 
tashkil etish. 
2019 
— 
2022 
yillard
a va 
so’ngra 
doimiy 
asosda 
Respublika 
davlat 
boshqaruvi 
organlarini
ng byudjet 
(har yili 
ajratiladiga
n byudjet 
mablag’lari 
doirasida) 
va 
byudjetdan 
tashqari 
mablag’lari
, grantlar 
Qishloq 
xo’jaligi 
vazirligi,
Fanlar 
akademiyas
i, 
Davlat 
ekologiya 
qo’mitasi, 
Madaniy 
o’simliklarning 
yovvoyi 
gennofondini 
saqlab qolish. 
Madaniy 
o’simliklarning 
yovvoyi 
ajdodlari 
populyatsiyalari
ni tiklash. 
IV. Birgalikda rejalashtirish va salohiyatni tashkil etish yo’li bilan biologik xilma-xillikni 
saqlash samaradorligini oshirish va undan barqaror foydalanish 
2
1. 
Biologik 
xilma-xillikni 
saqlash va 
undan barqaror 
foydalanish 
bo’yicha 
Harakatlar 
rejasi 
bajarilishining 
tizimli 
monitoringi 
olib borilishini 
joriy qilish. 
Mas’ul ijrochilardan 
axborot to’plash, 
axborotni tahlil qilish 
har 
yili
15 
dekabr
gacha 
Mablag’ 
talab 
qilinmaydi 
Davlat 
ekologiya 
qo’mitasi, 
O’rmon 
xo’jaligi 
davlat 
qo’mitasi, 
Prognozlas
htirish va 
makroiqtiso
diy 
tadqiqotlar 
instituti 
Harakatlar rejasi 
bajarilishi 
to’g’risida o’z 
vaqtida va sifatli 
axborot bilan 
ta’minlash. 
Monitoring 
natijalarini 
hisobotlarga va 
Milliy 
ma’ruzalarga 
kiritish. 
2
2. 
Manfaatdor 
tomonlarni 
strategiyaning 
maqsadlari va 
vazifalari 
hamda uning 
Harakatlar rejasi 
bajarilishining borishi 
va natijalari to’g’risida 
hisobotlar tayyorlash 
va taqdim etish.
2019 — 2028 yillarda 
Strateg
iya 
qabul 
qilinga
ndan 
keyin 
Respublika 
davlat 
boshqaruvi 
organlarini
ng byudjet 
(har yili 
Davlat 
ekologiya 
qo’mitasi, 
Fanlar 
akademiyas
i, O’rmon 
Biologik xilma-
xillikni saqlash 
va undan 
barqaror 
foydalanish 
bo’yicha 


228 
bajarilishi, shu 
jumladan, 
mintaqaviy va 
xalqaro 
tadbirlarda, 
shu jumladan, 
Biologik 
xilma-xillik 
to’g’risidagi 
Konventsiya 
Tomonlari 
Konferentsiyas
ida ishtirok 
etish 
to’g’risida 
xabardor 
qilish. 
biologik xilma-xillikni 
saqlab qolish 
strategiyasining 
sharhlovchi 
materiallarini e’lon 
qilish.
ajratiladiga
n byudjet 
mablag’lari 
doirasida) 
va 
byudjetdan 
tashqari 
mablag’lari 
xo’jaligi 
davlat 
qo’mitasi, 
O’zgidrome
t, 
Davlat 
geologiya 
qo’mitasi 
Yergeodezk
adastr 
davlat 
qo’mitasi 
va boshqa 
daxldor 
vazirliklar 
va idoralar 
Harakatlar rejasi 
bajarilishi 
to’g’risida 
manfaatdor 
tomonlarni o’z 
vaqtida xabardor 
qilish. 
Mintaqaviy va 
xalqaro 
darajalarda 
O’zbekiston 
Respublikasi 
manfaatlarini 
ifodalash, 
xalqaro 
moliyaviy 
institutlar 
tomonidan 
O’zbekistonga 
ko’maklashishni 
faollashtirish.
2
3. 
BMTning 
biologik 
xilma-xillik 
to’g’risidagi 
Konventsiyasi 
talablariga 
muvofiq 
zamonaviy 
axborot 
texnologiyalari
dan 
foydalangan 
holda Biologik 
xilma-xillik 
bo’yicha 
vositachiliknin
g milliy 
mexanizmini 
rivojlantirish 
va barqaror 
ishlashini 
ta’minlash. 
Biologik xilma-xillik 
bo’yicha vositachilik 
milliy 
mexanizminingwww.c
bd.uzsaytini ishlab 
chiqish va kontentini 
to’ldirish. 
doimiy 
asosda 
Byudjet 
(har yili 
ajratiladiga
n byudjet 
mablag’lari 
doirasida) 
va 
byudjetdan 
tashqari 
mablag’lar 
Davlat 
ekologiya 
qo’mitasi 
Milliy va 
xalqaro 
darajalarda 
manfaatdor 
tomonlar 
o’rtasida 
biologik xilma-
xillik va 
ekotizimlar 
xizmatlari 
sohasida axborot 
ayirboshlash 
maqsadida 
axborot 
texnologiyalarini 
joriy etish. 

Download 3.62 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   92   93   94   95   96   97   98   99   ...   114




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling