Andijon mashinasozlik instituti Elektrotehnika fakulteti

Andijon mashinasozlik instituti
Elektrotehnika fakulteti
EEE-yonalishi K-91-21 guruh talabasi
Mamajonov Asadbekning
Elektir mehanik tizimlarni aparatlari
elementlari va o’zgartirgich tehnikasi
fanidan tayyorlagan
mustaqil ishi

Reja :

• 3. Oʻzgaruvchan va oʻzgarmas elektr magnitlarning tortish kuchi.
• 4. Elektr magnitning g’altagini hisoblash. Tortilish va ajralish vaqti. Tebranishni yoʻqotish usullari.

Oʻzgaruvchan va oʻzgarmas elektr magnitlarning tortish kuchi

• Oʻzgaruvchan va oʻzgarmas elektr magnitlarning tortish kuchi
• Elektromagnitdan foydalanadigan apparatlarning ishi unda hosil boʻladigan tortish kuchiga bog’liq.
• A3 = A1 + A2 ─ A4
• A3 ─ yakorь tomonidan bajarilgan mexanik ish.
• A1 ─ zanjirda saqlangan magnit maydoni
• energiyasi;
• A2 ─ yakorь siljiganda magnit maydoni energiyasining ortishi;
• A4 ─yakorь yurishining oxirida magnit maydonida toʻplangan energiya.

Yakorь yurishi δ1 dan δ2 gacha boʻlganda oʻzgarmas elektr magnitning oʻrtacha

• Yakorь yurishi δ1 dan δ2 gacha boʻlganda oʻzgarmas elektr magnitning oʻrtacha
• tortish kuchi:
• Qaysiki, Δx ─ yakorning siljishi, Δδ ─ tirqishning oʻzgarishi.
• SHunday qilib, yakorь yurishidagi tortish kuchi elektromagnit Δx siljishida bajargan
• ishining shu siljishga boʻlinganiga teng. Agar tirqishning cheksiz kichik oʻzgarishi dx-ga
• oʻtilsa va x = δ1 ─ δ va dx = ─ dδ boʻlishi hisobga olinsa, unda
• Tortish kuchi ─ P tirqishning kichrayishi tomoniga ta’sir qiladi

Elektr magnitning g’altagini hisoblash. Tortilish va ajralish vaqti. Tebranishni yoʻqotish usullari Elektromagnit g’altagida zarur magnit yuritish kuchi (MYuK)ni aniqlash uchun chulg’am hisoblanadi. CHulg’am hisobi shunday boʻlishi kerakki, bir tarafdan zarur MYuK ta’minlansin, ikkinchi tarafdan ─ uning maksimal harorati foydalaniladigan izolyatsiya sinfi uchun yoʻl qoʻyilgan chegaradan ortmasin. Ulani usullariga bog’liq holda kuchlanish chulg’ami va tok chulg’ami hisoblanadi. Birinchi holda chulg’amga qoʻyiayotgan kuchlanish oʻzining ta’sir qiymati boʻyicha oʻzgarmas. Ikkinchi holda ─ elektromagnit chulg’ami qarshiligi zanjirning qolgan qismlari qarshiligidan koʻpgina (marta) kichik, bu bilan esa tokning qiymati oʻzgarmas boʻlishi kerak.

• Elektr magnitning g’altagini hisoblash. Tortilish va ajralish vaqti. Tebranishni yoʻqotish usullari Elektromagnit g’altagida zarur magnit yuritish kuchi (MYuK)ni aniqlash uchun chulg’am hisoblanadi. CHulg’am hisobi shunday boʻlishi kerakki, bir tarafdan zarur MYuK ta’minlansin, ikkinchi tarafdan ─ uning maksimal harorati foydalaniladigan izolyatsiya sinfi uchun yoʻl qoʻyilgan chegaradan ortmasin. Ulani usullariga bog’liq holda kuchlanish chulg’ami va tok chulg’ami hisoblanadi. Birinchi holda chulg’amga qoʻyiayotgan kuchlanish oʻzining ta’sir qiymati boʻyicha oʻzgarmas. Ikkinchi holda ─ elektromagnit chulg’ami qarshiligi zanjirning qolgan qismlari qarshiligidan koʻpgina (marta) kichik, bu bilan esa tokning qiymati oʻzgarmas boʻlishi kerak.

Elektromagnitning g’altagi va magnit oʻtkazgichlari ifodalangan. G’altak chulg’ami izolyatsiyalangan simdan karkas (2)ga oʻraladi. G’altak karkassiz ham boʻlishi mumkin. Bu holda chulg’am oʻramlari lentali yoki listli izolyatsiya yoxud quyiladigan kompaund bilan mahkamlanadi .

• Elektromagnitning g’altagi va magnit oʻtkazgichlari ifodalangan. G’altak chulg’ami izolyatsiyalangan simdan karkas (2)ga oʻraladi. G’altak karkassiz ham boʻlishi mumkin. Bu holda chulg’am oʻramlari lentali yoki listli izolyatsiya yoxud quyiladigan kompaund bilan mahkamlanadi .