Andijon moshinasozlik instituti Iqtisodiyot fakulteti

---

Andijon moshinasozlik instituti
Iqtisodiyot fakulteti
K 17-22 guruh talabasi Tulanov
Yosinbekning Iqtisodiyotda
axborot komplekslari va
texnologiyalari fanidan
tayyorlagan
Amaliy mashg’ulot №3-ishi.

---

1-topshiriq. Ma’lumotlar bazasida yaratilishi mumkin
bo’lgan axborot shaqllarini to’ldiring va izohlang.
Oddiyligi: Foydalanuvchilar o`z ixtiyorida
qanday ma'lumotlar borligini juda oson tanib va
tushunishi mumkin.
Unumdorligi: Qaysi ma'lumotlardan foydalanish talab qilinsa, 
bu ma'lumotlarga quyiladigan talablar shunday tszliklar bilan
ta'minlanadi.
Tayyorligi: Foydalanuvchi xar doim tez ma'lumot oladi kachon bu parsa
unga zarur bo’lsa. Asosiy talablarni amalga oshirishda yordam qiladigan
kushimcha talablar Kirishga talab qilinadigan tezlikni ta'minlash.

---

2-topshiriq. Microsoft Access. Clipper, Paradox, FoxPro, dBase, db-VISTA. Personal 
Oracle. SQL Windows Solo- bular nima? “Nima uchun” diagrammasi orqali
ifodalang.
№
dastur
Nima uchun
1
Microsoft
Access
Access - dinamik boshqa dasturlar yoki internet nashrlar bilan 
ma'lumotlarni almashish uchun qobiliyati bilan, ilişkisel modeli asosida 
biron-bir turdagi ma'lumotlar bazalari bilan ishlash uchun to'liq 
xususiyatli tizimi. Bu tizimli shaklda taqdim etiladi, har qanday turdagi, 
avtomatlashtirish vositalari ishlash ariza ma'lumot beradi.
2
Clipper
Ma'lumot turining mos kelmasligi tufayli Clipper dasturchilari hech qachon
bosh og'rig'iga duch kelmaydilar. Clipper funktsiyalar va protseduralar,
o'zgaruvchilar va massivlar turlarini oldindan e'lon qilishni talab qilmaydi.
Massivlar va satrlar uchun ularning o'lchamlarini ko'rsatish talab qilinmaydi.
Har qanday o'zgarmaydigan o'z ichiga saqlangan narsalarni saqlaydi, hatto
bu elementlar har xil uzunlikdagi va mazmundagi kichik qatorlar bo'lsa
ham. Xuddi intuitiv tarzda Clipper ma'lumotlar bazalarini yaratish va
boshqarishni tashkil qiladi. Clipper o'zi uzoq vaqt oldin yaratilgan bo'lsa -da,
ma'lumotlar bazasini boshqarish uchun tushunarli til yo'q.

---

3
FoxPro
Bu dasturiy mahsulotning asosi dBase dasturlash tili sintaksisi 
asosida ishlab chiqilgan xBase tillar oilasiga mansub bo'lgan 
FoxPro tizimi edi. Bu oilaning boshqa a'zolari Clipper va 
Recital
4
dBase
DBF
fayl kengaytmasi
bo'lgan fayl, dBASE ma'lumotlar boshqaruvi dasturi
tomonidan ishlatiladigan bazaviy
fayl
hisoblanadi. Ma'lumotlar bir nechta yozuvlar
va maydonlar bo'lgan qatorda faylda saqlanadi.Fayl strukturasi juda sodda bo'lgani
uchun va ma'lumotlar bazasi dasturlari birinchi marta paydo bo'lganda format
ishlatilganligi sababli, DBF tuzilgan ma'lumotlar uchun standart format
hisoblanadi.Esri ning ArcInfo fayllari DBF da tugaydigan fayllarda ma'lumotlarni
saqlaydi, lekin bunga buning o'rniga shapefile attribute formati deyiladi. Ushbu
fayllar shakllar uchun atributlarni saqlash uchun dBASE formatidan foydalanadi.
5
db-VISTA
DB_VISTA DBMS-bu faqat C ilovalar bilan ishlash uchun 
mo'ljallangan, royalti bo'lmagan, birinchi turdagi DBMS modeli.

---

6
Personal Oracle
Oracle - bu vosita yoki dastur, shuning uchun uning funktsiyalaridan bahramand 
bo'lish uchun uni tashqaridan yuklab olish kerak. Qo'llab -quvvatlash yoki aloqa 
sifatida u biroz innovatsion dasturlash tilidan foydalanadi; PL / SQL
.
7
SQL Windows 
Solo
Microsoft SQL Server - bu Microsoft korporatsiyasi tomonidan ishlab 
chiqilgan ma'lumotlar bazasini boshqarish tizimi (RDBMS). Asosiy so'rovlar 
tili-Microsoft va Sybase-ning qo'shma ishlab chiqarishi Transact-SQL. 
Transact-SQL-bu kengaytmali ANSI / ISO Strukturalangan so'rovlar tili (SQL) 
standartining qo'llanilishi. Shaxsiy hajmdan yirik korxona miqyosidagi 
ma'lumotlar bazalari bilan ishlash uchun ishlatiladi; bozorning ushbu 
segmentida boshqa ma'lumotlar bazasi bilan raqobatlashadi.
8
Paradox
Paradoks - bu Corel tomonidan ishlab chiqarilgan ma'lumotlar bazasini 
boshqarishning o'zaro bog'liq tizimi. WordPerfect Office to'plamiga 
kiritilgan.