Andijon qishloq xo’jaligi va agrotehnologiyalar instituti sirtqi bo’lim agronomiya ta’lim yo’nalishi

Inson tanasini elektr tokiga ko’rsatayotgan qarshiligiInson tanasidan o’tayotgan tok, eng kichik qarshilik ko’rsatadigan yo’lidan boradi. Shu holatida tanani qismlari har xil solishtirma qarshiligiga ega bo’lgani bilan tushuntiriladi. Teri eng katta solishtirma qarshiligiga ega, ayniqsa eng yuqori qatlami. Inson tanasini qarshiligi ikki yo’nalishidan iborat: kontakt joyidagi terini qarshiligi va ichki organlarni qarshiligi. Inson tanasini faol va hajmli yo’nalishlarini qarshiliklari bir yuz pikofaradan bir necha mikrofaradgacha bo’lishi mumkin. Inson tanasini elektr tokiga ko’rsatayotgan qarshiligi:
a) qarshiligni o’lchash sxemasi; b) Inson tanasini qarshiliging ekvivalent sxemasi; 1) elektrodlar; 2) epidermis – terning tashqi qatlami; 3, 4) tananing ichki to’qimalar
Tok kuchlanishi oshishi bilan tanani qarshiligi kamayib boradi.
Natijada terini yorib o’tadi. Tokni kuchi yoki, o’tish muddati oshishi bilan teri qizib boradi va tutash joylari terlashiga olib keladi. Shu ham terini elektr qarshiligini kamaytiradi.
Ichki organlarni qarshiligi asosan tok kuchlanishiga bog’liq va 300-600 om bo’ladi.
Inson tanasini umumiy qarshiligi ham tokni kuchlanishiga bog’liq,
lekin chiziqli emas, kuchlanishni ko’payishi bilan umumiy qarshiligi kamayadi va 300 V kuchlanishida ichki organlarni qarshiligiga yaqinlashadi. Elektr shok elektr tok ta’siriga ko’rsatgan tanani og’ir nervreflektori reaksiyasi. Shu holatida qon aylanishi, nafas olishi, asab tizimi va boshqa tizimlarni buzilishiga olib keladi. Shu daqiqadan so’ng tanani to’lqinlanishi fazasi boshlanadi: arteriya bosimi ko’payadi, o’g’rig’iga reaksiya hosil bo’ladi, va hakazo. Shundan keyin esa tormoz fazasi boshlanadi: nerv tizimi bo’shashadi, arterial bosimi kamayadi, nafas olishi susayadi va depressiya holati boshlanadi. Shok holati bir necha minutdan bir sutkagacha davom etishi mumkin. Shundan keyin odam asta-sekin sog’ayib ketadi, yoki biologok o’limi holatiga o’tib ketadi.
Insonni elektr tokidan shikastlanishining asosiy omillariga: tokning turi, inson tanasidan o’tayotgan tokni davom etish muddati, tokni o’tgan yo’li, tokni chastotasiga, insonni shaxsiy hususiyatlarga bog’liq.