Anjuman: Resurstejamkor qishloq va suv xo‘jalik mashinalarini yaratish va ulardan
foydalanish samaradorligini oshirish
261
darajani ko‘rsatadi [5, 6, 7]. K
nez
qiymatlaridagi o‘zgarishlarni batafsil o‘rganib
chiqish uchun 2009-2019 yillarga nisbatan ma’muriy tumanlarning ekologik
keskinligi (K
ek
) koeffitsientidagi o‘zgarishlarni quyidagi formula (1.5.) asosida tahlil
qilinadi.
(2019)
К
(2009)
К
К
нэз
нэз
эк
Mintaqada K
ek
koeffitsienti qiymatining ortib borishi EXHning barqarorligini
pasayib borayotganligini ko‘rsatadi. Bunday natijaga ekologik zahira hududlarini
kengaytirish orqali mintaqaning tabiiy himoyalanish holatini yaxshilash hisobiga
hududagi AYuni me’yorlashtirish mumkin. Shuning uchun, METHlar tizimini
takomillashtirish maqsadida mintaqani ma’muriy-xududiy tuzilishi bo‘yicha EXH
hisoblab chiqish eng muhim bosqichlardan biridir. Hududning yuqoridagi tartibda
o‘rganish, tahlil qilish va taklif etilgan yondashuvni amalga oshirish vositasi sifatida
GAT yaratiladi. Bu tizimga kiritilgan ma’lumotlar va xaritalar asosida istalgan
hudud uchun xos bo‘lgan muammoli vaziyatni aniqlash, uning sabablarini tezkor
tahlil qilish imkonini beradi.
Mavjud muammolarni bartaraf etish uchun esa, mantaqaninng ekologik
karkas tuzilmasini takomillashtirish bo‘yicha tavsiyalar ishlab chiqiladi. Farg‘ona
vodiysini geoekologik jihatdan baholash jarayonida Farg‘ona, Andijon va
Namangan viloyatlarining ma’muriy-xududiy birliklari bo‘yicha ekologik-xo‘jalik
holatning koeffitsientlari hisoblab chiqiladi. Unda asosan, shahar va tumanlarning
2012 va 2022 yillardagi еr balansi tahlil qilinadi. Hisob-kitoblar ArcGIS-9.3
platformasida amalga oshirildi. Natijada, koeffitsient (K
mez
, K
Do'stlaringiz bilan baham: |