Annotatsiya Maqolada ekologiya va iqtisodiyotning o‘zaro bog‘liqligi

Results of National Scientific Research 
 
Volume 1| Issue 6 
2022 SJIF- 4.431 
 
ISSN: 2181-3639 
 
usulidan foydalanish beradigan imkoniyatni aniq belgilash qiyin, chunki bu 
tadbirkorlarning VAMIL da qatnashish uchun ariza berishidagi aniq sharoitlarga 
bog‘liq. Bu imkoniyat odatda amalga oshirilgan kapital qo‘yilmalarining 3-8%ga 
teng deb baholanadi».
4
MIA kompaniyalarga ularning investitsion qiymatining 36%igacha ekologik 
investitsiyalarni ayirib tashlash imkonini beradi. MIA tizimi bilan foyda 
qo‘llaniluvchi soliq tartibi va kapital qo‘yilmalarga bog‘liq (korporativ yoki 
daromad solig‘i). Soliqdan chiqarib tashlanadigan kapital qo‘yilmalarning foizdagi 
ulushi ekologik ro‘yxatda aniq belgilangan. Kapital qo‘yilmalar va qo‘llaniluvchi 
texnologiyalar xususiyatiga bog‘liq holda 15, 30, 40% ayirib tashlanishi mumkin. 
Ikki tizimdan ham har qanday kompaniya foydalanishi mumkin. Shu bilan birga, 
ariza beruvchilarning 93%ini kichik va o‘rta korxonalar tashkil qilib ularning 
ko‘pchiligi qishloq xo‘jaligi bilan shug‘ullanadi, sababi bu sektorlarning tarmoq 
birlashmalari korxonalarga ushbu soliq vositasidan foydalanish natijasida olinuvchi 
imkoniyatlarni samarali belgilaydi. 
Davlat iqtisodiyotida yashil sektor ulushini ko‘paytirish uchun tezlashtirilgan 
amortizatsiya, mulk solig‘i yoki daromad solig‘ini kamaytirish kabi soliq 
imtiyozlarini qo‘llashi mumkin, ayniqsa, kichik va o‘rta korxonalarni 
ekologizatsiyalashni amalga oshirish uchun davlat moliya muassasalari tomonidan 
imtiyozli kreditlar va yashil texnologiyalarga investitsiyalar kiritishi mumkin. 
Ammo davlat ekologik muvofiqlikni ta’minlash uchun biznes subsidiyalarini taqdim 
etishi to‘g‘ri hisoblanmaydi. Uning o‘rniga, davlat organlari korxonalarning 
moliyaviy holatini rag‘batlantirishda ekologik omillarga e’tibor qaratilish mezonini 
o‘zida aks ettiruvchi xususiy banklar va sug‘urta kompaniyalarini kengaytirishi 
kerak. Ya’ni, banklar kreditni tasdiqlashdan oldin ekologik ko‘ro‘yxatini talab 
qilishi mumkin, sug‘urta kompaniyalari esa ekologik xavflar va ularni kamaytirish 
4
https://ewikiuz.top/wiki/Daniel_Yergin#cite_note-quest-epicc-49
 

---