Ekmolinning penitsillinga aralashtirib tabletka shak¬lida yoki eritma xolida ampulalarda tayyorlangan turi ekmonovotsillin deyiladi. Usimliklarning xam bakteriyalarni, sodda xayvonlarni va zamburuglarni xalok etadigan moddalar ajratish xususiyati aniklangan. Usimliklarda antibiotiklarga uxshash moddalar borligini birinchi bulib sovet olimi B. P. Tokin 1928—1930 yillarda isbotlagan va ularga fitonsidlar deb nom bergan. Tokin dastlabki tajribalarini tubandagicha ifodalaydi: kayin daraxtining bargini tezlik bilan maydalab, uning yoniga 2—3 mm masofa buyum shishasida sodda xayvonlar kulturasidan olingan tomchi kuyilsa, 20—25 minutdan sung kesilgan bargdan gaz shaklida uchib chikkan allakanday narsalar ta'sirida tomchi suvdagi protozoalar uladi. Fitonsidlar usimlikning bargi, guli, ildizi va mevasida buladi. Apelsin, limon, mandarin, ok terak, kora buldirgunlarning bargi va boshka kup usimliklarning tanasi yoki ildizi maydalanganda xam shunday natija olish mumkin. Piyoz yoki sarimsokni tugralganda xam atrofga uchib tarkaluvchi moddalari stafilokokk, strepto¬kokk, sil tayokchasi, Vast. perfringens va boshka bakteriya¬larni xalok kiladi. YAngi tugralgan piyoz karshisiga agarli ozik muxitga ekilgan achitkilar (Saccharoncerevisaуeyo) kuyilsa, ular darxol xalok buladilar.
Do'stlaringiz bilan baham: |