Aqsad: Transformatorlarning ishlatilishi, bir fazali va uch fazali transformatorlarning

Transformatorlarning chulg‘amlarini ulanish guruhlarini bir xil bo‘lish sharti.

Faraz qilaylik, cho‘lg‘amlarining ulanish guruhlari Y/ - 11 va Y/Y-0 bo‘lgan ikkita transformator paralel ishlashga ulangan bo‘lsin. Ularning transformatsiyalash koeffitsiyentlari va qisqa tutashuv kuchlanishlari teng. U holda bu transformatorlarning ikkilamchi cho‘lg‘amlaridagi elektr yurituvchi kuchlari E_2 = E_2 kattalik jihatdan teng bo‘lib faza jihatdan 30⁰ ga farq qiladi (17-rasm). Ikkilamchi cho‘lg‘amlarning berk konturlarida elektr yurituvchi kuchlarning farqi hosil bo‘ladi. Vektor diagrammadan:

E= 2E₂ sin15 (6-1)

Elektr yurituvchi kuchlar farqi E taosirida muvozanatlashtiruvchi tok xosil bo‘ladi. Muvozanatlashtiruvchi toklar fakat transformatorlarning birlamchi va ikkilamchi cho‘lg‘amlarida oqadi, toklarning kattaligi shu cho‘lg‘amlarning to‘la qarshiligi bilan yaoni transformatorlarning qisqa tutashuv qarshiliklari bilan chegaralanadi.

(6-2)
Misol uchun, parallel ishlayotgan transformatorlarning quvvatlari teng bo‘lib, Z_K1=Z_KII=U_K1=U_KII= 0.05 bo‘lsa, u holda muvozanatlashtiruvchi toklarning kattaligi rasmda kel-tirilgan vektor diagrammadan:

yaoni bu xolda muvozanatlashtiruvchi tok nominal tokga nisbatan 5.18 marta katta bo‘ladi. Tokning bunday qiymati qisqa tutashuv tokiga teng bo‘ladi.

17-rasm. Ulanish sxemasi va ulanish guruhi bir xil bo‘lmagan transformatorlarni parallel ishga ulanganda hosil bo‘lgan muvozanatlashtiruvchi toklar

Shunday qilib, yuqori-dagilarga asosan ulanish guruh-lari har-xil bo‘lgan transfor-matorlarni parallel ishlashga ulashga ruxsat berilmaydi. Lekin cho‘lg‘amlarining boshi va oxirlarini belgilanishini, o‘ralish yo‘nalishini o‘zgarti-rib, ulanish guruhlari har-xil bo‘lgan transformatorlarni elektr yurituvchi kuchlarini fa-zalarini mos bo‘lishiga erishish mumkin. Buni biz har bir konkret misolda kuchlanishlar vektor diagrammasini qurish va ularni tahlili asosida tekshirishimiz mumkin.