Arziqulova shohsanamning
Download 1.02 Mb. Pdf ko'rish
|
20.65-guruh Arziqulova Shohsanam MO\'M
- Bu sahifa navigatsiya:
- 4. Mustahkamlash
- TO‘RTBURCHAKLAR KO‘PBURCHAKLAR
Masala :
1. Muntazam o`nburchakning har bir ichki burchagini toping. Yechish: n = 10 Javob: 144 0 2. Bitta ichki burchagi 156 0 ga teng bo`lgan muntazam ko`pburchak tomonlari sonini toping. Yechish: ( n-2)* 180 0 = 156 0 n ( 180 0 – 156 0 ) n = 360 0 24 0 n = 360 0 Javob: n = 15 Teorema: Muntazam n burchakning bitta tashqi burchakgi gradusga teng. Isbot: Qo`shni burchaklar yig`indisi 180 0 ga tengligidan : Masala 3.Muntazam to`qqizburchakning bitta tashqi burchagini toping. 1 Darslikdan № 3, № 4, № 6. o`quvchilar tomonidan doskada bajarish.( 1 ball) № 3. a) n= 3 , α - ? Javob: 60 0 b) n = 18, α - ? Javob: 160 0 № 4. 2. n = 6 tashqi burchagi - ? Javob: 60 0 TO‘RTBURCHAKLAR KO‘PBURCHAKLAR Siniq chiziq va uning elementlari, yopiq siniq chiziq va ko‘pburchak haqidagi dastlabki tushunchalar bilan Siz 7- sinfda tanishgansiz. Endi ularni o‘rganishni davom ettiramiz. Agar yopiq siniq chiziq o‘z-o‘zi bilan kesishmasa, bunday siniq chiziq sodda yopiq siniq chiziq deyiladi. U tekislikni shu siniq chiziqqa tegishli bo‘lmagan ikki sohaga — ichki va tashqi sohaga ajratadi, u shu sohaning umumiy chegarasidir. 17- rasmda ichki soha bo‘yab ko‘rsatilgan. Endi biz ko‘pburchaklarni o‘rganishni davom ettiramiz. Tarif. Tekislikning sodda yopiq siniq chiziq bilan uning ichki soha- sining birlashmasi ko‘pburchak deb ataladi. Ko‘pburchakning chegarasiga tegishli bolmagan nuqtalari shu ko‘pburchak- ning ichki nuqtalari, chegarasida yotgan nuqtalari chegaraviy nuqtalar deyiladi. Ko‘pburchakni tashkil qilgan siniq chiziqning uchlari ko‘pburchakning uchlari, uning bo‘g‘inlari ko‘pburchakning tomonlari deb ataladi. Ko‘pburchakning hamma tomonlari uzunliklarining yig‘indisi ko ‘pburchak- ning perimetri deyiladi. Ko‘pburchakning tomonlari (uchlari) soni o‘zining burchaklari soniga teng. 1 8-a rasmda ABCDE beshburchak tasvirlangan. 18-b rasmda tasvirlangan shakl esa ko‘pburchak emas, chunki u o‘z-o‘zini kesmaydigan yopiq siniq chiziqdan tuzilgan emas (ya’ni uning qo‘shni bo‘lmagan tomonlari umumiy nuqtaga ega). Ko‘pburchakning bir tomoniga tegishli ikki uchi qo ‘shni uchlar deyiladi. Ko‘pburchakning qo‘shni bo‘lmagan ixtiyoriy ikki uchini birlashtiruvchi kesma uning diagonali deyiladi. Masalan, 19-a rasmda A X A % , ... va A x A n _ , — pburchakning^ uchidan, 19-b rasmdagi AC va CE hamda 19-d rasmdagi BE va BD kesmalar esa, mos ravishda, beshburchakning C va B uchidan chiqqan diagonallaridir. 5 Ko‘pburchakni belgilashda uning uchlari ketma-ket kelish tartibida ifoc: lanadi. Masalan, 20-a rasmdagi beshburchak ABCDE, BCDEA yoki CDEAB hokazo kabi belgilanishi mumkin. 2. Qavariq ko‘pburchaklar. 2- Ta’ri f: Agar ko‘pburchak tomonini o‘z ichiga olgan ixtiyoriy to'g'r. chiziqqa nisbatan bitta yarim tekislikda yotsa, u qavariq ko Download 1.02 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling