Асосий воситалар. Бошланғич қиймат. Амортизация. Асосий воситаларни тан олиш шартлари

Ечим:

Бошланғич қиймат
Тугатиш қиймати
Фойдаланиш муддати
(279 000 000 – 9 000 000) / 5йил =54 000 000
54 000 000/12 ой=4 500 000

Кўрсатгичлар млн.сўмда	Дастлабки қиймати	Йиллик амортизация суммаси	Жамланган эскириши	Қолдиқ қиймати
Сотиб олиш санаси	279	-	-	279
1-чи йил охири	279	54	54	225
2-чи йил охири	279	54	108	171
3-чи йил охири	279	54	162	117
4-чи йил охири	279	54	216	63
5-чи йил охири	279	54	270	9

Амортизация – ишлаб чиқариш усули

Амортизациянинг йиллик миқдорини ҳисоблашда фойдали ишлатишнинг бутун муддати учун маҳсулот ишлаб чиқаришнинг умумий миқдори ва аниқ бир йилда ишлаб чиқариш миқдори ҳисоб-китоб қилинади. Маҳсулот сифатида ишлаб чиқариладиган маҳсулот бирликлари сони, ишланган соатлар сони, бажарилган тонна-километрлар миқдори ва бошқалар қўлланилиши мумкин.
Мисол:
Ускуна дастлабки қиймати - 100 млн. сўм, тугатиш қиймати - 10 млн сўм, хизмат муддати - 5 йил. Ускуна 9 000 соатда муайян миқдордаги операцияларни бажаради. Бир соатга бўлган амортизация харажатлари қанча?

Ечим:

Бошланғич қиймат
Тугатиш қиймати
Тахмин қилинаётган иш ҳажми
(100 млн. – 10 млн.) сўм/ 9000 соат = 10 000 сўм/соат.

	Дастлабки қиймати, млн.сўм	Соат	Йиллик амортизация суммаси, мнл.сўм	Жамланган эскириши, млн.сўм	Қолдиқ қиймати, млн.сўм
Сотиб олиш санаси	100	-	-	-	100
1-чи йил охири	100	2000	20	20	80
2-чи йил охири	100	3000	30	50	50
3-чи йил охири	100	1000	10	60	40
4-чи йил охири	100	2000	20	80	20
5-чи йил охири	100	1000	10	90	10

Икки баравар амортизация меъёри билан қолдиқни камайтириш усули (тезлаштирилган усул).

Ушбу усулда амортизациянинг икки баробарга кўпайган меъёри қўлланилади. Меъёр ҳар йилнинг охирида қолдиқ қийматга нисбатан қўлланилади.
Мисол:
Ускуна дастлабки қиймати - 100 млн. сўм, тугатиш қиймати - 10 млн сўм, хизмат муддати - 5 йил.

Ечим:

Бошланғич қиймат
2
Хизмат муддати
(100%/5 йил)/ 2 = 40%
Х

	Дастлабки қиймати	Йиллик амортизация суммаси	Жамланган эскириши	Қолдиқ қиймати
Сотиб олиш санаси	100	-	-	100
1-чи йил охири	100	(40% х 100) = 40	400000	60
2-чи йил охири	100	(40% х 60) = 24	640000	36
3-чи йил охири	100	(40% х 36) = 14,4	78,4	21,6
4-чи йил охири	100	(40% х 21,6) = 8,64	87,04	12,96
5-чи йил охири	100	2,96	90	10

ЭЪТИБОР УЧУН ТАШАККУР!