Asosiy sonli to‘plamlar Reja


Download 381.5 Kb.
bet1/6
Sana31.01.2023
Hajmi381.5 Kb.
#1143333
  1   2   3   4   5   6
Bog'liq
sonli to\'plam referat


Asosiy sonli to‘plamlar
Reja:



  1. Kirish

  2. Cheksiz o`nli kasrlar va haqiqiy sonlar

  3. Haqiqiy sonlar ustida arifmetik amallar

  4. Haqiqiy sonning moduli va uning asosiy xossalari

  5. Haqiqiy sonning butun va kasr qismi


1. Cheksiz o`nli kasrlar va haqiqiy sonlar

Matematikaning asosiy tushunchalaridan biri son tushunchasi hisoblanadi. Son haqidagi tushuncha qadimda paydo bo`lib, uzoq vaqt davomida kengaytirilib va umumlashtirib borilgan. Eng avval sanashda ishlatiladigan sonlar: 1, 2, 3, … n … hosil bo`lgan, bu sonlar natural sonlar deyiladi. Natural sonlar to`plami N bilan belgilanadi: N= {1, 2, … n …}. Eng kichik natural son 1, eng kattasi mavjud emas. Har bir natu-ral sondan keyin ma`lum bitta natural son keladi; 3 dan keyin albatta 4 keladi, 100 dan keyin – 101 va hokazo.


Natural sonlar to`plami ustida faqat ikkita amal: qo`shish va ko`paytirish bajariladi. Agar bo`lsa, bo`ladi.
Natural sonlarga 0 ni va hamma butun manfiy sonlarni qo`shsak, sonlarning yangi to`plami – butun sonlar to`plami hosil bo`ladi, uni Z bilan belgilash qabul qilingan; Z={…, -2, -1, 0, 1, 2, …}. Butun sonlar ustida qo`shish, ko`paytirish amallaridan tashqari ayirish amali ham bajariladi, haqiqatda agar bo`lsa, .Bundan bo`ladi. Butun sonlar hosil qilinishidan ekanligi kelib chiqadi.
Endi ko`rinishdagi kasrlarni, oddiy kasr ham deyiladi, ko`rib chiqamiz. ixtiyoriy butun qiymatni, q ixtiyoriy natural qiymatni qabul qilganda hosil qiladigan sonlar to`plamiga ratsional sonlar to`p-lami deyiladi va bilan belgilanadi: , ustida to`rt amal: qo`shish, ayirish, ko`paytirish va bo`lish bajariladi. Natural sonlar va butun sonlar ratsional sonlar to`plamiga qism to`plam bo`ladi, ya`ni .
Ratsional sonlarning ba`zi xossalarini keltiramiz:
1. dan kelib chiqadi. hamma vaqt bajariladi.
bo`lib bo`lsa, bo`ladi.
3. va bo`lsa va bo`ladi.

Download 381.5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling