Asosiy termodinamikaviy protsesslar reja: Izoxorik protsess

3. 5-rasm.

3.5-rasmda -digrammda turli politropik protsesslarning egri chiziqlari chizilgan.

Kurstkichi n=k bo`lgan politropa tenglamasi Puassonning adiabata tenglamasiga aylanadi:

Politropik protsess haqidagi tushunchadan asosan, gazaviy dvigatellarda siqilish hamda kengayish protsesslarini o`rganishda keng foydalaniladi. Gazaviy dvigatellar va kompressorlardagi real siqish protsesslari ko`pincha, adiabatik protsess ham, izotermik protsess ham bo`lmasdan balki bu ikki turdagi protsesslar orasida oraliq holatni egallaydi. SHuning uchun politropik protsess ko`rsatkichi n ning amalda uchraydigan qiymatlari 1 dan K gacha intervalda bo`ladi.
Politropaning tenglamasi adiabataning tenglamasiga o`xshash bo`lganligi uchun politropaning parametrlarini quyidagi tenglamalar bilan o`zaro bog’lash mumkin:
(3.22)
Politropik protsessning solishtirma issiqlik sig’imini quyidagi tenglikdan topish mumkin:
(3. 23)
Politropik protsessda bajariladigan ish aniqlanadigan ifodani (3.18) tenglamadan ko`rsatkich k ni n ga almashtirib keltirib chiqarish mumkin:
(3.24)
Ideal gaz uchun va gazning issiqlik sig’imi ning temperaturga bog’lanishini nazarga olmaslik mumkin bo`lsa, solishtirma ichki energiyaning o`zgarishi quyidagiga teng bo`ladi:
(3. 25)
Solishtirma issiqlik miqdori:
(3. 26)
Solishtirma ental’piyaning o`zgarishi:
(3. 27)
Politropa ko`rsatkichi quyidagi tengliklardan topilishi mumkin:
(3. 28)
Politropik protsessda sistema solishtirma entropiyasining o`zgarishi:
(3. 29)
yoki, politropik protsessda issiqlik sig’imi S<sub>n</sub> holat parametrlarining berilgan intervalida o`zgarmasa:
(3. 30)
bo`ladi.


SINOV SAVOLLARI:

1. 
   Asosiy termodinamikaviy protsesslarni ta`riflang.
   
2. 
   Termodinamikaviy protsesslarni P va TS – diagrammalarda tasvirlanishi.
   
3. 
   Termodinamikaviy protsesslarda issiqlik va ishni aniqlash.
   
4. 
   Adiabatik protsess.
   
5. 
   Politropik protsessni taxlil qilish.
   
6. 
   Izoxorik protsess.
   
7. 
   Izobarik protsess.
   
8. 
   Izotermik protsess.
   
9. 
   Protsesslar tenglamalari.
   

10. Politropik protsessni xususiy xollari.


TAYANCH IBORALAR

Izoxorik protsess, izobarik protsess, izotermik protsess, adiabatik protsess, politropik protsess, politropa kûrsatkichi, adibata kûrsatkichi, izoterma, izobara, izoxora, adiabata.

Aim.uz