boshladi. Rossiyada mashinasozlik zavodi XVIII-asrda vujudga kelgan. Bir qarashda O‗zbekiston mashinasozligi ma‘lum bir bosqichni bosib o‗tgan, o‗z tarixiga ega bo‗lgan sohalardan biri. Sobiq sho‗rolar davrida o‗lkamizda qishloq xo‗jaligi mashinalari ishlab chiqaradigan ―Tashselmash‖, ―O‗zbekselmash‖, ―Toshkent traktor‖ zavodi, ―Ekskavator‖ zavodi, ―Chirchiqselmash‖ boshqa zavodlarda turli rusumdagi traktorlar ishlab chiqarilar edi. Biroq, to‘liq ishlab chiqarish quvvatiga va imkoniyatiga ega emas edi. O‗zbekistonda Mashinasozlik sanoatining dastlabki korxonalari XX-asr boshlarida vujudga kelgan. Bu davrda metallga ishlov berish sanoati, asosan, 14 ta kichik tuzatish ustaxonalaridan iborat edi. Ularda, asosan, paxta tozalash va yog‗ zavodlarini ta‘mirlash ishlari bajarilardi. Yalpi sanoat mahsuloti umumiy hajmida og‗ir sanoat va metallga ishlov berish tarmog‗ining hissasi 1,3% ni tashkil etgan. 1920-yillardan sanoat va transportning rivojlantirish zaruriyatidan mavjud ta‘mirlash korxonalari kengaytirildi, yangilarini qurila boshlandi. 1927 yil noyabrida Toshkentda 1941—45 yillardagi oʻrush davrida respublikada 16 mashinasozlik zavodi ishga - 1941—45 yillardagi oʻrush davrida respublikada 16 mashinasozlik zavodi ishga
- tushirildi. Sanoatning tarmoq tarkibi oʻzgardi. Urush davrida ishga tushirilgan mashinasozlik
- korxonalari front ehtiyojlari uchun qurol-yarogʻ, oʻq-dori va boshqa mahsulotlar ishlab chiqardi.
- Urush bo‗layotgan va dushman yaqinlashib kelayotgan hududlardan muhim sanoat korxonalarini
- O‗zbekistonga zudlik bilan ko‗chirib keltirish, joylashtirish ishlari boshlanib ketdi. 100 ga yaqin
- sanoat korxonasi, jumladan, 48 ta mashinasozliq metall ishlash, kimyo va boshqa harbiy texnika
- va mahsulotlar ishlab chiqaruvchi yirik zavodlarning asbob-uskunalari ko‗chirib keltirildi.
- Respublika bo‗yicha 1941-yil oxirlariga kelib 300 ta sanoat korxonasi faqat harbiy mahsulot
- ishlab chiqara boshladi. O‗zbekiston Kompartiyasi Markaziy Qo‗mitasining plenumida
- respublika sanoatini harbiy izga solish, ko‗chirib keltirilgan asbob-uskunalarni joylashtirish
- sohasidagi ishlarga yakun yasalib, korxonalarda qurol-yarog‗lar ishlab chiqarishni keng yo‗lga
- qo‗yish vazifasi ilgari surildi. Urush yillarida respublikada neft ishlab chiqarish 4 marta ko‗paydi
- va 1945-yilda 478 ming tonnadan ortdi. Energetika va yoqilg‗i sanoatining o‗sishi mashinasozlik
- sanoatining rivojlanishiga qulay baza yaratdi. G‗arbdan ko‗chirib keltirilgan zavodlar bazasida
- 16 ta stanoksozliq, to‗qimachilik va mashinasozlik korxonalari tashkil etildi. Urushdan oldingi
- respublikamizdagi ko‗pgina zavodlar ham turli asbob-uskunalar, mashinalar, jangovar texnika
- ishlab chiqarishga moslab qayta qurilgan edi
Do'stlaringiz bilan baham: |