Auditning paydo bo‘lishi va rivojlanishi Audit atamasi lotiii tilidan oliiigan bo‘lib, «eshituvchi»

10. Tashabbus tarzidagi (ixtiyoriy) auditorlik tekshiruvi.
Ixtiyoriy audit (arbitrary audits) - korxona rahbariyatining o'z qaroriga binoan qonun hujjatLuida nazarda tutilgan tartibda o'tkaziladigan audit tekshiruvi.
Kompleks ixtiyoriy audit (complex arbitrary audits) - korxonaning buxgalteriya hisobiga oid barcha boshlang'ich hujjatlarl, aktivlar va majburiyatiar yuzasidan to'liq inventarizatsiya o'tkazishni nazarda tutadi.
11. Nazorat qiluvchi yoki huquqni muhofaza qiluvchi organlar tashabbusiga ko‘ra audit o‘tkazish xususiyatlari.
12. Auditorlik tashkilotlarining professional xizmatlari
13. Auditorlik kasbiga malakaviy talablar va auditorlik faoliyatini litsenziyalash.
Auditorlik litsenziyasi (License for auditing practices) - O'zbekiston Respublikasida Moliya Vazirligi tomonidan beriladigall va Respublika hududida auditorlik faoliyatini amalga oshirish huquqini beruvchi maxsus hujjat.
Auditorlik litsenz;yasini bekor qilish (Cancellation of the audits license) - auditorlik tashkiloti litsenziyani bekor qilish to'g'risidagi ariza bilall murojaat qilganda, litsenziya soxta hujjatiar asosida olingani aniqlangada, hamda sud qaroriga ko'ra qo'llaniladigan chom-tadbirIar.
Auditorlik litsenziyasining amal qilishini to' xtatib turish (Suspension of the validity 0/ the audits license) - auditorlik tashkiloti litsenziya shartllomasida nazarda tutilgalllitsenziya talablari va shartIarini buzgani aniqlanganda hamda auditorlik tashkiloti maxsus vakolatli davlat organining auditorlik tashkilotida aniqiangan qoidabuzarlik1'lIni bartaraf etishga da'vat etuvchi qarorlarini bajarmaganda qo'llaniladigan choratadbirlar.
Auditorlik litsenziyasining amal qilishin; tuglllish (Termination of the validity 0/ the audits license) - auditorlik tashkiloti tugatilganda, auditorlik tashkiloti litsenziya shartnomasida nazarda tutilgan litsenziya shartlari va talablarini muntazam yoki bir marotaba qo'pol buzganda, auditorlik tashkiloti litsenziyaning amal qilishini to'xatib turishga olib kelgan holatIarlli maxsus vakolatli davlat organi tomonidan belgilangan muddatlarda bartaraf etmaganda, litsenziyaning ama! qilish muddati tugagallda, hamda sud qaroriga ko'ra qo'llaniladigan chora-tadbirIar.
14. Auditorlik tashkiloti va auditorlarning mustaqilligi.
15. Auditor axloqi (etikasi).
Etika - shaxs yoki shaxslar guruhining ma'naviy - axloqiy xatti - harakatini belgilab beruvchi qonun-qoidalar tizimidir. Qadimdan shifokorlik etikasi tushunchasi mavjud bo'1gan. Bu etikaning asosiy maqsadi shifokorlar faoliyatini axloqiy nuqtayi nazardan tartibga solisbga, o'z kasbiga nisbatan vijdonan yondashishga undashdan iborat edi. Hozirgi kunda auditorlik sohasida ham shifokorlik etikasi singari auditorlik etikasi yuzaga keldi. Auditorlik etikasining asosini mustaqillik, malaka, halollik va xolislik tamoyillari tashkil etadi.
Etika normalariga amal qilgan holda ish yuritish auditorlik faoIiyatining jamoatchilik orasidagi obro'-e'tiborining ortishiga, bu tur xizmatga jamoatchilikning ehtiyoji oshishiga xizmat qiladi. Aksincha, etika tamoyillarining buziIishi auditorlik sohasiga va auditorIar jamoasiga nisbatan katta hurmatsizlikning namunasi hisoblanadi va bu sohaga ham ma'naviy, ham moddiy zarar keltiradi.
16. Auditor ishlarining sifatini nazorat qilish.
17. Jiddiylik tushunchasi va uning auditdagi ahamiyati.
18. Jiddiylik darajasi, uni aniqlashda qo‘llaniladigan asosiy ko‘rsatkichlar tizimini shakllantirish tartibi
19. Jiddiylik darajasini auditda qo‘llash tartibi.
20. Auditorlik riski tushunchasi, auditorlik risklarining maqbul to‘plami va unga ta’sir ko‘rsatadigan shart-sharoitlar.
Aadit riski - auditor tomonidan, muhim xatoliklarga ega bo'lgan moliyaviy hisobotlar yuzasidan, bilmagan holda noto' g'ri (teskari) xulosa berilishi riskidir. Boshqacha qilib aytganda, moliyaviy hisobotlarda muhim xatoliklar ma\jud, ammo tekshiruv jarayonida auditor tomonidan ularning aniqlanmaslik xavfi.
Doimiy risk - biror schyotga nisbatan hech qanday ichki nazorat tizirnining o'matihnaganligi sababli shu schyotda muhim xatolikning yuzaga kelish riski. Nazorat riski - biror schyotga nisbatan ichki nazorat tizirni o'rnatilgan bo'lsa hamki, shu nazorat tizimining sifatli ishiamaganligi sababli schyotda muhim xatolikning yuzaga kelishi riski. Aniqlanmaslik riski - auditor tekshiruvni o'tkazgach, aslida muhim xatoliklarga ega schyotlarga nisbatan, bilmagan holda, ijobiy xulosa berib yuborishi riski.