Avstraliya
Tayyorladi: Xolmatova Gavharshodbegim
Reja: 1. Avstraliya haqida umumiy ma’lumot; 2. Avstraliyaning tashqi siyosatdagi ustuvor yo‘nalishlari; 3. Avstraliyaning xalqaro tashkilotlar doirasidagi siyosati. Avstraliya Ittifoqi (Commonwealth of Australia)– Janubiy yarim shardagi davlat. - Avstraliya Ittifoqi (Commonwealth of Australia)– Janubiy yarim shardagi davlat.
- Avstraliya materigi, Tasmaniya oroli va boshqa orollarda joylashgan.
- Maydoni 7,682 mln. km².
- Aholisi 19 mln. kishi (1999).
- Poytaxti – Kanberra shahri
- Avstraliyada davlat boshqaruvi uch bosqichli: 1) federal hukumat; 2) davlatlar va hududlar hukumatlari; 3) mahalliy munitsipal kengashlar.
- Federal darajada ijro hokimiyati monarx, general-gubernator, Federal Ijroiya Kengashi, kabinet va vazirliklarga tegishli.
- Avstraliyada qonun chiqaruvchi hokimiyatni ikki palatali federal parlament amalga oshiradi. Federal parlament - Senat va Vakillar palatasidan iborat.
Kanberra
Buyuk Britaniya boshchiligidagi Hamdo‘stlik tarkibiga kiruvchi federal davlat. - Buyuk Britaniya boshchiligidagi Hamdo‘stlik tarkibiga kiruvchi federal davlat.
- Avstraliyaning amaldagi Konstitutsiyasi 1901 yilda qabul qilingan.
- Davlat tuzilishi shakli jihatidan – federatsiya.
- Davlat boshlig‘i – Buyuk Britaniya qiroli (qirolichasi), general-gubernator uning vakili hisoblanadi.
- Qonun chiqaruvchi hokimiyat ikki palatali (vakillar palatasi va senat) federal parlament. Vakillar palatasi (quyi palata) 3 yil muddatga, senat (yuqori palata) deputatlari har bir shtatdan 6 yil muddatga saylanadi. Senat tarkibining yarmi har 3 yilda yangilanadi.
- General-gubernator va bosh vazir boshchilik qiladigan hukumat ijroiya hokimiyatni amalga oshiradi.
- Avstraliyaning har bir shtati o‘z konstitutsiyasi, parlamenti va hukumatiga ega; shtatlarning huquqlari cheklangan.
Tashqi savdosi - Eksportda qishloq xoʻjaligi mahsulotining ulushi 30%, mineral xom ashyo 27,8% va tayyor sanoat mahsulotlari 20% ni tashkil etadi. Tayyor iste’mol mollari, asbob-uskunalar, neft chet eldan keltiriladi.
- Asosan Yaponiya, AQSH, Buyuk Britaniya bilan savdo-sotiq qiladi.
- Pul birligi – Avstraliya dollari.
- An'anaga ko'ra Avstraliya tashqi siyosati uchun Sharqiy Osiyo va Tinch okeani mamlakatlari bilan aloqalar katta ahamiyatga ega. Eng muhim harbiy-siyosiy ittifoqchi va tashqi iqtisodiy sherik AQShdir. Eng yirik savdo sheriklariga Yaponiya, Janubiy Koreya, Tayvan, Singapur, Indoneziya, Yangi Zelandiya, shuningdek Germaniya va Buyuk Britaniya kiradi.
1951 yilda Avstraliya-Yangi Zelandiya-Amerika Qo'shma Shtatlari (ANZUS) shartnomasi imzolanganidan beri Avstraliya shartnomaviy ittifoqchi hisoblanadi. - 1951 yilda Avstraliya-Yangi Zelandiya-Amerika Qo'shma Shtatlari (ANZUS) shartnomasi imzolanganidan beri Avstraliya shartnomaviy ittifoqchi hisoblanadi.
- Avstraliya, shuningdek, Kanada, Yangi Zelandiya va Buyuk Britaniyani o'z ichiga olgan "Besh ko'z" razvedka hamjamiyati orqali AQShning razvedka bo'yicha juda yaqin hamkori.
- Avstraliya va Qo'shma Shtatlar qisman umumiy qadriyatlar va manfaatlarga asoslangan juda kuchli ittifoqchilik munosabatlariga ega bo'lib, ikki tomonlama xavfsizlik aloqalari mustahkam bo'lib qolmoqda.
Avstraliya - AQSh Strategik
munosabatlar
Trampning Trans-Tinch okeani sherikligi (TPP) kelishuvidan chiqish qarori Avstraliyada AQShga nisbatan xavotirlarni yanada kuchaytirdi. Prezident Trampning xatti-harakatlarini ayrimlar matbuotda "AQSh-Avstraliya munosabatlariga yangi noaniqlik keltirib chiqarish" va "u uzoq yillik ittifoqchilar bilan diplomatik aloqalar haqida gap ketganda ham, u munosabatlarga tranzaksiya nuqtai nazarini" aks ettirgan deb hisoblashdi. Avstraliya-Xitoy munosabatlari
Xitoy 2009 yilda Avstraliyaning birinchi raqamli eksport joyiga aylandi va 2017 yilda Avstraliya eksportining 33,2 foizi Xitoyga to'g'ri keldi. Xitoy-Avstraliya erkin savdo shartnomasi 2015 yil dekabrda kuchga kirdi.
Lekin bir qator muammolar Avstraliyaning Xitoy bilan munosabatlarida keskinlikni keltirib chiqardi: - Lekin bir qator muammolar Avstraliyaning Xitoy bilan munosabatlarida keskinlikni keltirib chiqardi:
- 1. Xitoyning Avstraliyadagi siyosiy xayr-ehsonlari;
- 2. Qishloq xo'jaligi yerlarini va energetika va transport infratuzilmasini Xitoyning biznes manfaatlariga sotish yoki ijaraga berish;
- 3. Janubiy Xitoy dengizidagi dengiz hududiy nizolari bo'yicha kelishmovchiliklar;
- 4. Avstraliya Xitoyning ta'sirini cheklashga va uning Tinch okeanining janubi-g'arbiy qismida kuchayib borayotgan ta'siriga qarshi turishga intilishi.
- 5. 2019 yil fevral oyida Avstraliya parlamenti va Avstraliyaning yirik siyosiy partiyalarining kiberhujumlari ortida Xitoy turishi mumkin deb taxmin qilmoqda.
Avstraliyaning xalqaro tashkilotlar doirasidagi siyosati. - Avstraliya 1945 yilda BMTga a’zo bo‘lgan.
- 1995 yildan JSTning a'zosi hisoblanadi.
- OECD, Hamdo'stlik, Interpol, OTB, EBRD, ANZUS, ASEAN (dialog sherigi), ASEAN Regional Forum, APEC, Colombo Plan, Sharqiy Osiyo sammiti, Tinch okeani orollari forumi, Janubiy Tinch okeani mintaqaviy savdo bo'yicha kelishuvi iqtisodiy hamkorlik, Tinch okeani hamjamiyati kotibiyati va boshqa bir qator xalqaro tashkilotlar a’zosidir.
- Ommaviy qirg'in qurollarini ishlab chiqarish va ishlatish uchun ishlatilishi mumkin bo'lgan moddalar, materiallar, texnologiyalar va ikki tomonlama uskunalar eksportini nazorat qiluvchi tashkilot bo‘lgan Avstraliya guruhining tashabbuskori va a'zosi.
E’tiboringiz uchun tashakkur
Do'stlaringiz bilan baham: |
