Avto-grekcha o‘zi, mobillotincha harakatlanuvchi degan ma’noni bildiradi. Avtomobil

Dvigatel ishchi hajmi, litr
Litraji
1,2 litrgacha	Mikro litrajli
1,2 litrdan 1,8 litrgacha	Kichik litrajli
1,8 litrdan 3,5litrgacha	O‘rta litrajli
3,5 litrdan yuqori	Katta litrajli

MDH davlatlarida ishlab chiqarilayotgan yengil avtomobillarning
dvigatel hajmiga qarab sinflanishi quyidagicha:

Dvigatel ishchi hajmi, litr	Modellarining boshlanishi
1,2 litrgacha	11XX
1,2 litrdan 1,8 litrgacha	21XX
1,8 litrdan 3,5litrgacha	31XX
3,5 litrdan yuqori	41XX

Avtomobil – bu agregatlar, mexanizmlar va tizimlar yig‘indisidan
iborat murakkab mashinadir.
Avtomobillarning konstruksiyalari turlicha bo‘lishi mumkin, lekin
ularning ko‘pchiligining mexanizm va tizimlarining ishlash prinsipi,
tuzilishi bir-biriga o‘xshash.
U tuzilishiga ko‘ra quyidagilardan tashkil topgan:
dvigitel,shassi
2. Texnologik xarita - ayrim turdagi qishloq xoʻjaligi. mahsulotini yetishtirish bilan bogʻliq texnologik ishlar mavjui. Ishlab chiqarish. resurslariga boʻlgan ehtiyojlar, ulardan foydalanish va boshqa i. ch. koʻrsatkichlari, shuningdek, belgilangan ishlab chiqarish. dasturini bajarish boʻyicha tashkiliyiqtisodiy tadbirlar aks etgan normativ reja hujjati. Texnologik xarita jadval shaklida boʻlib, unda ketma-ketlikda (odatda xronologik tartibda) barcha turdagi ishlar (qabul qilingan texnologiyaga muvofiq), asosiy agrotexnik tadbirlar, mashina, mexanizm va agregatlar tarkibi, urugʻlik materiallar sarfi normalari, bajariladigan ishlar hajmi, baholari va boshqa koʻrsatiladi, shuningdek, mahsulot tannarxini hisoblashda qishloq xoʻjaligi.da qabul qilingan uslubiyat boʻyicha xarajatlar turlari aks ettiriladi. Texnologik xarita asosida barcha mahsulotlar boʻyicha bevosita xarajat (sarf)lar, boʻlinmalardagi doimiy va mavsumiy xodimlar soni, texnika, urugʻlik, ozuqa va boshqa moddiy resurslarga boʻlgan ehtiyojlar aniqlanadi. Texnologik xarita yordamida boʻlinmalar ishlab chiqarish. topshiriklari shakllantiriladi, zarur xarajatlar limiti hisobkitob qilinadi, mahsulotning reja tannarxi hisoblanadi, mahsulot birligiga narx belgilanadi, rejalashtirilgan ishlarni bajarilishi ustidan nazorat amalga oshiriladi.
Texnologik xarita barcha ekin turlari, chorva turlari yoki turdosh ekinlar va chorva mollari guruxlari yoki ayrim ish turlari (oʻtloq va yaylovlarni yaxshilash va boshqalar) boʻyicha tuziladi. Texnologik xaritalarni xoʻjalik mutaxassislari (iqtisodchitashkilotchilar, agronomlar, zootexniklar, muhandismexaniklar va boshqalar) xoʻjalikdagi konkret sharoitlarni xisobga olgan holda namunaviy shakllar asosida ishlab chiqadilar. Texnologik xaritalar operativ (muayyan mavsum uchun), yillik (bir yil uchun) va istiqbol (eng ilgʻor progressiv texnologiya va mashinalar sistemasini oʻzlashtirish, mehnatni tashkil etish va unga haq toʻlashda yangi usullarni joriy qilish va boshqa nazarda tutiladi) turlarga boʻlinadi. Fantexnika taraqqiyotining ilgʻor yutuklarini qoʻllashni eʼtiborga olib tuzilgan Texnologik xaritalardan texnika, texnologiyadagi yangiliklarni, oʻzgarishlarni kiritish bilan bir necha yil foydalanish mumkin
3. Vtulka — asbob, mashina va mexanizmning silindr yoki konus shaklli ichi teshik detali. Gʻildirak, podshipnik va elektr izolyatsiya vtulkasi kabi xillarga boʻlinadi. Gʻildirak vtulkasi — gupchakning oʻqqa tegib turadigan markaziy qismi u  asbob, 
mashina va mexanizmning silindr yoki 
konus shaklli ichi teshik detali.; podshipnik vtulkasi— antifriksion materialdan yasalgan yoki metalldan yasalib, sirtiga antifriksion material quyilgan ichi teshik silindr; elektr izolyatsiya vtulkasi — elektr izolyatsiya materialidan yasalgan naycha. Binolar devori, asboblarning metall sirti va h.k. orqali elektr simi oʻtkazilganda koʻyib ketiladi. Metall kesish stanoklarida ishlatiladigan oʻtish vtulkasi ham mavjud. U konussimon quyruqli kesish asbobi (masalan, parma) ni stanok shpindeliga mahkamlash uchun ishlatiladi.



«Tiko» avtomobilining gildiragi shtampalanib tayyorlangan disk va to ‘g‘indan iborat, qismlarga ajralmaydigan turiga mansub. 0 ‘lchamlari 4.00 Vxl2. Shinasi radial turiga kirib, kamerasiz, oichamlari 135R12S yoki 70R12S. Shinadagi bosim birinchisi uchun 0,18 MPa, ikkinchisiniki 0,19 MPa. 267 «Neksiya» avtomobilining g'ildiragi qismlarga ajralmaydigan, polatdan yasalgan 5,5 Jxl3 yoki aluminiy qotishmasidan 5,5 Jxl4 rusumlidir. Shinaninguch turdagisiishlatiladi: 155SR13,175/70R13, 185/60R14H. Uchchala turdagi shina ham radialdir va kamerasiz. Shinaga to'g'ri kelgan yuklamaga qarab, uning bosimi har xil bo'ladi. Shina rusumi Salonda 3 kishi bo'lganda, shina bosimi, MPa Salonda 5 kishi bo'lganda, shina bosimi, MPa old g'ildirak orqa g'ildirak old g'ildirak orqa g'ildirak 155 SR13 0,18 0,16 0,19 0,24 175/70R13 0,18 0,16 0,19 0,24 185/60R14H 0,21 0,19 0,22 0,24 «Damas» avtomobilining g'ildiragi 4.00Vxl2 rusumli bo'lib, konstruksiyasi «Tiko» avtomobilining o'zginasidir. Bu g'ildirakka 155R12C-6PR rusumli shina kiygaziladi. Shina radial turidagi bo'lib, kamerasizdir. SamKochAvto rusumidagi avtomobillarda qismlarga ajraluvchi g'ildiraklar ishlatiladi. SamKochAvto M24.9, M24.12, M50, M29 turbo, M23.9, M23.12 avtobuslarida va 65.9, 80.12 yuk tashuvchi avtomobillarda 7.50 x 16S-12ZK rusumli shinalar va 5.5F-16SDC rusumli g'ildiraklar ishlatiladi. Shinalar kamerasiz va radial. SamKochAvto 120.14,85.12,85.14, rusumli yuk avtomobillarida esa 8.50x17.5S - 12PR shinalari ishlatilgan. Bu shinalar kamerasiz va radial bo'lib, asfalt-beton yo'llarga ekspluatatsiya qilishga mo'ljallangan. SamKochAvtoda esa 6.50xl6S-10PR o'lchamli shinalar qo'llanilgan.