Avtomatlashtirilgan axborot tizimlari samaradorligi Reja: aatning rivojlanish bosqichlari

---

Avtomatlashtirilgan axborot tizimlari samaradorligi 
 
Reja: 
1. 
AATning rivojlanish bosqichlari. 
2. 
Zamonaviy AATga misollar. 
3. 
AAT samaradorligi. 
4. 
AAT rivojlanish tendensiyasi. 
Tayanch tushunchalar: AAT industriyasi, tranzaksiyalarni qayta ishlash 
sistemasi, 
avtomatlashtirilgan 
ofislar, 
mobil 
texnologiyalar, 
axborot 
texnologiyalari, avtomatlashtirilgan texnologiya, globallashuv, konvergensiya. 
AATning rivojlanish bosqichlari. 
AATni yaratish industriyasining yo„lga qo„yilishi asosan 1950-1960-yillarga 
to„g„ri keladi. XX asrning oxirlariga kelib ularni qayta ishlash metodlari tugal bir 
shaklga ega bo„ldiki, bu o„z navbatida axborotni qayta ishlash sohasida tugal 
mexanizmlarni qo„lga kiritishga bir asos bo„ldi. 
AAT juda qisqa vaqtda keskin rivojlandi va bu rivojlanish yo„lini shartli ravishda 6 
ta bosqichga ajratib ko„rsatish mumkin. 
1.bosqich. Birinchi AAT ning paydo bo„lishi 1950-yillarga to„g„ri keladi. Bu 
yillarda 
AAT 
zimmasiga 
maoshlarni 
hisoblash, 
to„lov vedomostlarini 
shakllantirish va shunga o„xshash buxgalterlik hisob-kitoblarini bajarish 
yuklatilgan bo„lib, bunday AATlar o„sha vaqtlarda “elektromexanik buxgalteriya 
hisoblash mashinasi” deb yuritilgan. Ushbu mashina va u qo„llanadigan muhit 
barchasi esa birgalikda “tranzaksiyalarni qayta ishlash sistemasi” deb atalgan. 
2.bosqich. Bu davr 1960-yillarga to„g„ri kelib, bunda operatsion sistema, diskli 
texnologiyalar, sifatli va takomillashtirilgan dasturlash tillari bilan ta‟minlangan 
hisoblash texnikasi vositalarining jamiyatga kirib keliganligi ko„zda tutiladi. 
3.bosqich. 1970-yildan to 1980-yil boshlarigacha bo„lgan davrni o„z ichiga oladi. 
Bu bosqichda axborot tizimlari boshqaruv nazorati, qaror qabul qilish jarayonlarini 
qo„llab-quvvatlash va tezlashtirish vositasi sifatida keng ko„lamda qo„llanila 
boshlandi. 
Bu davr asosan quyidagi ilmiy-texnik kashfiyotlar hamda yutuqlar bilan 
xarakterlanadi: 

mikroprotsessor texnikasi hamda interfaol displeyli qurilmalarning 
yaratilishi; 

ma‟lumotlar bazasi uchun dasturiy texnologiyalarning vujudga kelishi; 

“uzoqlashgan terminallar sistemasi”ning paydo bo„lishi; 

turli amaliy dasturiy ta‟minotlar o„rtasida o„zaro integratsiyaning yo„lga 
qo„yilishi; 

dasturiy ta‟minot va foydalanuvchi o„rtasida do„stona muloqot 
interfeysining o„rnatilishi.