Avtomatlashtirilgan

4. ARMlarning huquq va majburiyatlari
4.1. ARM quyidagi huquqlarga ega:
• Nizomda ko‘rsatilgan maqsadlar va vazifalarga muvofiq o‘z faoliyatining mazmun va shakllarini mustaqil ravishda belgilash;
• ARM tuzilmasini, shtat ro‘yxatini va undan foydalanish qoidalarini ishlab chiqish hamda ularni ta’lim muassasasi rahbariyati tomonidan tasdiqlash;
• markazga berilgan mablag‘larni tasarruf etish;
• yagona tarif setkasi asosida, mehnatga haq to‘lash fondi doirasida lavozim maoshlarini;
• lavozim maoshlariga ustamalar va qo‘shimcha to‘lovlarni; xodimlarni mukofotlash tartibi va miqdorlarini belgilash;
• ARMdan foydalanish qoidalariga muvofiq, foydalanuvchilar tomonidan ARMga yetkazilgan zararni undirish turlari va miqdorlarini belgilash;
• yuridik va jismoniy shaxslar bilan shartnomalar asosida ARM fondidan foydalanish shartlarini belgilash;
• ta’lim muassasasining ta’lim-kasb-hunar dasturlari, o‘quv rejalari, ilmiy-tadqiqot ishlari tematikasi bilan tanishish, uning tarkibiy bo‘linmalaridan ARM oldiga qo‘yilgan vazifalarni hal etish uchun zarur bo‘lgan materiallar va ma’lumotlarni olish;
• turli muassasalarda, tashkilotlarda ta’lim muassasasi nomidan vakillik qilish, kutubxona va axborot-bibliografik faoliyat masalalari bo‘yicha ilmiy konferensiyalar, yig‘ilishlar va seminarlar ishida bevosita qatnashish;
• boshqa ARMlar, kutubxonalar, tashkilotlar bilan belgilangan tartibda yozishmalar olib borish;
• amaldagi qonun hujjatlarida belgilangan tartibda axborot-kutubxona birlashmalariga kirish;
• axborot-kutubxona ishini rivojlantirishning davlat va mintaqaviy dasturlarini amalga oshirishda tanlov yoki boshqa asosda qatnashish;
• xorijiy davlatlarning ARMlari, kutubxonalari hamda boshqa muassasa va tashkilotlari bilan belgilangan tartibda hamkorlikni amalga oshirish, shu jumladan, zaruriyatga ko‘ra xalqaro kitoblar ayirboshlashni yuritish, belgilangan tartibda xalqaro tashkilotlarga a’zo bo‘lib kirish, xalqaro kutubxonachilik va boshqa dasturlarni amalga oshirishda qatnashish.
4.2. ARM fondlarning saqlanishi uchun javob beradi.
4.3. Ta’lim muassasasi ARM o‘zining vakolatiga taalluqli funksiyalarning bajarilmagani uchun qonun hujjatlarida belgilangan tartibda javob beradi.
4.4. Axborot fondlariga zarar yetkazilishida aybdor bo‘lgan ARM xodimlari amaldagi qonun hujjatlarida nazarda tutilgan tartibda javob beradilar.
4.5. ARM xodimlarining mehnat munosabatlari O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlariga muvofiq tartibga solinadi. Avtomatlashtirilgan kutubxona tarkibi. Har qanday kutubxona muassasa sifatida aniq bo‘limlardan tashkil topadi. Har bir bo‘lim bajaradigan ishlar avvaldan belgilab qo‘yiladi. Bunda kutubxonaning bosh maqsadi kitobxonlarga kerakli adabiyotlarni berish va axborot xizmati ko‘rsatishdir. Agarda bu ishlardan biri bajarilmasa yoki chala bajarilsa, ish sifati pasayib ketadi, kutubxonachilarning faoliyat ko‘rsatishi qiyinlashadi, kitobxonlar esa kerakli axborotlarni tezda ololmaydilar. Zarur xizmat turlaridan ham foydalana olishmaydi. Demak, kutubxona faoliyatining samaradorligi uning tarkibidagi bo‘limlarda ishning to‘g‘ri taqsimlanishiga bog‘liq ekan.
Avtomatlashtirilgan kutubxona (AK)-bu kutubxona ishini tashkil etishning ilg‘or shakli hisoblanadi. AK xizmat ko‘rsatish imkoniyatlarini kengaytirib, kitobxonlarga tezkorlik bilan xizmat ko‘rsatishni ta’minlaydi. Xizmati har qanday tizim shunday qismlardan iboratki, ularsiz tizim faoliyat ko‘rsata olmaydi. Agarda tizim qismlaridan biri bo‘lmasa yoki qoniqarsiz ishlasa, u holda tizim o‘z oldiga qo‘yilgan bosh vazifani bajara olmaydi. Xo‘sh, AK tizimining qismlari yoki uni tashkil etuvchilari nimalardan iborat? Tizim faoliyatini ta’minlab turuvchi quyidagi qismlarni ajratib ko‘rsatish mumkin: Til ta’minoti -AK da ishlatiladigan til vositalari majmui. TT o‘z ichiga atamalar, tushunchalar, yuqori darajadagi tillarni, kodlashtirish tillarini va bibliografik axborot tavsifini oladi. Axborot ta’minoti – axborot massivlari majmui, bibliografik axborotlar tasnifi va kodlashtirish, bibliografik formatlar, ma’lumotlar bazasi. Axborot va til ta’minotini bir-biridan ajratish mumkin emas. Bu ikkalasini axborot til ta’minoti sifatida birlashtirish mumkin.