Avtomatlashtirish va boshqaruv kafedrasi
Download 1.76 Mb. Pdf ko'rish
|
Amaliyot elektronika
Nazorat savollari: 1. Kuchaytirgichlar sanoatda nima maqsadda qo’llaniladi? 2. Kuchaytirgichlar vazifasiga ko’ra qanday aniqlanadi? 3. Kuchaytirish koeffitsiyenti haqida ma’lumot bering? 4. Operatsion kuchaytirgich nima? 5. Rezistorli kuchaytirgich nima ekanligini tushuntiring. AMALIY MASHG‘ULOT № 6 Tranzistorli kuchaytirgich
Bipolyar p-n-p tranzistorli rezistiv kuchaytirgichning umumiy emitterli sxema bo’yicha ulangan prinsipial sxemasi va uning to’liq va qisqartirilgan variantdagi zanjiri 8.8-rasmda berilgan.
Tranzistorli kuchaytirgich sxemasidagi elektr tebranishlarining kuchaytirilishi kollektor tokining emitter-baza sohasiga berilayotgan kirish kuchlanishi U
kattaligiga boglshushgiga asoslanadi. U signali bulmaganda emitter zanjiridan / e
k toki utadi. R 1 ' R 1 '' rezistorlar tomo-nidan hosil qilingan siljish kuchlanishining ma’lum qiymatlarida bu toklar mivdorlari jihatidan deyarli teng bo’ladi: / k = / e . nagruzka rezistoridan utayotgan / k tok unda uzgarmas kuchlanish tushuvini hosil qiladi: Ro K 3 U I *R
Agar tranzistor kirishiga siljish kuchlanishi bilan birgalikda signal ham berilsa, emitter toki uzgara boshlaydi. Bu holda uzgaruvchan kirish kuchlanishi emitter dan bazaga kiritilayotgan kovaklar sonini vaqt mobaynida uzgartiradi, bu esa kollektor tokining ham o’zgarishiga olib keladi. Kirish tebranishlari emitter o’tishi elektr mayidonining tormozlash ta’sirini kuchaytiradi yoki susaytiradi va uni engib uta oluvchi asosiy zaryad eltuvchilar sonini uzgartiradi. Ma’lumki, tranzistorning ma’lum ish rejimida kollektor tokining uzgaruvchan tashkil etuvchisining shakli kirish kuchlanishining o’zgarish shaklini takrorlaydi. Tokning / k uzgaruvchan tashkil etuvchisi rezistordan o’tishda unda kirish kuchlanish shaklini takrorlovchi uzgaruvchan kuchlanish hosil siladi. U ajratkich kondensator S 3 orqali olinadi va U ko’rinishida chiqishga keladi. Bu sxemada kuchlanish bo’yicha kuchaytirish koeffitsientnыy topaylik:
bunda g 9 - tranzistor emitter-baza uchastkasining qarshiligi. Tranzistor kirish signali quvvatini ham kuchaytirishini topish qiyin emas:
SHuni esda to’tish lozimki, tranzistorli sxema bilan kuchayti-rish ta’minlovchi manba energiyasi (GB) ni iste’mol qilish xisobiga ruy beradi. Bunda tranzistor regulyator funksiyasini bajaradi, u tranzistorning kichik qarshilikli kirishiga kelayotgan kuchsiz ki-rish kuchlanishi ta’sirida katta qarshilikka ega bulga i kollektor zanjiridagi tokni uzgartiradi. Tranzistor guyo karshilikni kirish-dan chiqishga transformatsiyalaydi. Yuqori chastotali tranzistorlar asosida yasalgan rezistorli kuchaytirgichlar tranzistorli radiosxemalarda yuqori chastotali signallarni kuchaytirishda keng foydalanilmoqda. Tranzistorli kuchaytirgichlarning FIK lampalilarnikiga nisbatan bir necha martaba yuqori va 40 % atrofida bo’ladi.
Download 1.76 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling