Автомобилларда юк ва пассажирлар таши асослари

4 .3 . Автомобилларни эксплуатация 
қилиш шароитлари
А в т о м о б и л л а р н и э к с п л у а т а ц и я қ и л и ш ш а р о и т л а р и
д ей ил ган д а т а ш и ш н и б а ж а р и ш б и л а н б о г л и қ т р а н с п о р т , 
йўл, т а б и и й -и к д и м ва таш ки л и й -т е х н и к к аб и т а ш қ и о м и л - 
л а р н и н г б и р г а л и к д а г и т а ъ с и р и ту ш у н и л а д и .
Транспорт ш ароитлари. Бу т у ш у н ч а г а қ у й и д а г и л а р к и ­
р а д и : ю к н и н г т у р и ё к и у н и н г н о м и , ф и з и к - м е х а н и к х у ­
с у с и я т л а р и ; ҳ а ж м и й м а ссаси (с о л и ш т и р м а о г и р л и г и ); у п а-
54

---

к о в к а с и ( ж о й л а ш т и р и ш ) т у р и ; м а с с а м и к д о р и ва б и р -
л и г и , т а ш и ш д а б у з и л м а й б о р и ш н и т а ъ м и н л а ш ш а р т л а р и , 
н а р х и , е т к а з и б б е р и ш м у д д ат и . Ю к т а ш и ш қ а ж м и г а қ у й - 
и д а г и л а р к и р а д и : в а қ т б и р л и г и д а ( й и л , о й ё к и к у н ) т а ­
ш и ш г а м ў л ж а л л а н и л г а н ю к н и н г т о н н а ў л ч а м и д а г и м и к ­
д о р и ; ж ў н а т и ш п а р т и я с и — б и р а в т о м о б и л ь ( а в т о п о е з д )- 
д а б и р м а ҳ а л д а т о н н а ў л ч а м и д а қ а н ч а ю к ж ў н а т и ш м у м - 
к и н л и г и ; ж ў н а т и ш п а р т и я с и н и й и р и к л а ш т и р и ш и м к о -
н и я т и .
Ортиш ва тушириш усуллари. О р т и ш ва т у ш и р и ш о п е - 
р а ц и я л а р и м е х а н и за ц и я л а ш в о с и т а л а р и н и н г у ёк и бу ту р и - 
н и қ ў л л аб , ё к и қўл (м у ск у л ) кучи б и л а н б а ж а р и л и ш и м у м ­
ки н .
Ташиш м асоф аси . Ю к ва п а с с а ж и р л а р н и н г қ а н ч а м а - 
с о ф а г а (к м ) т а ш и л и ш и д и р .
Йўл шароитлари. Й ўл ш а р о и т л а р и йўл д е й и л г а н д а қ о п - 
л а м а с и н и н г к ў п р и к ва б о ш қ а и н ш о о т л а р га т р а н с п о р т в о с и - 
т ал ар и ў к д ар и д ан туш увч и ж о и з ч егар ав и й ю к л а н и ш л а р д а - 
ги м у стаҳ к ам ли ги ту ш у н и л ад и .