Автомобилларда юк ва пассажирлар таши асослари

А в т о м о б и л л а р
т а р т и б и
К у н л а р ҳ и с о б и д а б ў л и ш м и қ л о р и
К к
К э
К т.т.
К б т .
1
3 0
28
-
2
2
30
27
2
1
3
8
8
-
-
4
3 0
26
4
-
5
15
1 0
5
-
А в т о м о б и л ь т р а н с п о р т и с а р о й и н и н г и ш г а т а й ё р г а р -
л и к д а р а ж а с и н и а н и қ л а ш у ч у н , с а р о й н и н г т е х н и к ж и - 
ҳ а т д а н и ш г а т а й ё р г а р л и к к о э ф ф и ц и е н т и ( а т) а н и қ л а н и -
ш и л о з и м .
„
^ А К э.т. -
а к
3 +
а к г
,
т
“ т
"
а к
Т™ 
" “
а к
:
Б и зн и Н г м и с о л учун
(У
= А К з. + А К б т
9 9 + 3 _ Q п л - з
Ж
"ПГ” и' Уи'5
78

---

2-м исол. А в т о м о б и л ь с а р о й и н и н г т е х н и к ж и ҳ а т д а н т а й ­
ёр гар ли к к о э ф ф и ц и е н т и ни ан и к д аш учун қу й и д аги л ар м аъ ­
лум : А К к — с а р о й б ў й и ч а а в т о м о б и л ь -к у н л а р — 6400, у н - 
д ан т а ъ м и р ва Т Х К д а б ў л и ш к у н л а р и — 650.
Ечими: А К э .т . = А К к - А К т.т. = 6400 - 650 = 5750
А в т о м о б и л л а р н и н г т е х н и к ж и ҳ атд ан и ш га т а й ё р г а р л и к
к о э ф ф и ц и е н т и у л ар д ан қа мчал и к и н т е н с и в (ж ад ал) ф о й д а ­
л а н и ш , қабул эти л га н Т Х К ва т а ъ м и р л а ш т и з и м и , к о р х о н а ­
л а эҳ ти ёт қи см ва агр егатл ар , м а т е р и а л л а р е т ар л и м и к д о р д а
б о р л и г и , устах о н а ва Т Х К ў т к а з и л а д и г а н ж о й л а р ҳ о л а т и га 
кўп ж и ҳ атд ан б о ғл и қ д и р .
А в т о м о б и л л а р н и ж ад ал и ш л а т и ш ку н д а в о м и д а ў р тач а 
қ а н ч а м а с о ф а б о с и л и ш и г а , эк с п л у а та ц и я қ и л и н а д и г а н йўл 
ва и к д и м ш а р о и т и г а , т р а н с п о р т и ш и ҳ аж м и (ф о й д а л а н и ш
д а р а ж а с и ) га б о г л и к д и р . Бу о м и л л а р а в т о м о б и л л а р н и н г
с м и р и л и ш ва т е х н и к ж и ҳ а т д а н и ш г а т а й ё р г а р л и к к о э ф ­
ф и ц и е н т и м и к д о р и га кў п ж и ҳ а т д а н т а ъ с и р э т а д и . Б у н д а н 
т а ш қ а р и , т а ш и л а д и г а н ю к л а р (м а с а л а н , с о ч и л у в ч а н , ч а н г - 
л а н у в ч а н ) ҳ ам а в т о м о б и л л а р н и н г к ў п р о қ е м и р и л и ш и г а
с а б а б б ў л а д и . О р т и ш -т у ш и р и ш и ш л а р и н и н о т ў ғ р и б а ж а ­
р и ш , м а с а л а н , о ғ и р ю к л а р н и к у з о в га н и с б а т а н ю қ о р и д а н
т а ш л а б ю б о р и ш а в т о м о б и л ь р е с с о р л а р и н и н г с и н и ш и г а
о л и б к е л а д и . С о ч и л у в ч а н ю к л а р н и э к с к а в а т о р б и л а н о р - 
т и ш д а ҳ ам у ш б у ҳ о л а т н и ҳ и с о б г а о л и ш з а р у р . А в т о м о ­
б и л л а р н и н г и ш л а т и ш ж а р а ё н и д а е м и р и л и ш и кўп ж и ҳ а т- 
д а н ё н и л ғ и -м о й л а ш м а т е р и а ш л а р и н и н г с и ф а т и г а ҳ ам б о ғ- 
л и қ . У л а р н и а й н и т р а н с п о р т в о с и т а с и г а м о с л а н г а н и д а н
ф о й д а л а н и ш л и к зарур.
А в т о м о б и л л а р н и т е х н и к ж и ҳ атд ан и ш га я р о ғ л и қ и л и б
и ш л а т и ш кўп ж и ҳ а т д а н у л а р н и и ш л а ту в ч и ҳ а й д о в ч и л а р
ва Т Х К ва т а ъ м и р л о в ч и ч и л а н г а р л а р м а л а к а с и г а \ а м б о г ­
л и к д и р .