Axborot tizimlari

MB ni ishlab chiqaruvchilar – axborotlarni yig’ish va ularni mashina yig’ish 
va ularni mashina o’qiydigan shaklga ko’chirishni amalga oshiruvchi iqtisodiy 
ob’ektlar. 
 Interaktiv xizmatlar – MB ga interaktiv usulda kirishni amalga 
oshiruvchilar, ya’ni axborot ma’lumotlari va xizmatlarini ishlab chiqaruvchilar va 

---

203 
foydalanuvchilar, hamda interaktiv xizmatlar bozorining asosiy elementi bo’yicha 
iqtisodiy ob’ektlar;
2. Telekommunikatsion xizmatlar;
3. Foydalanuvchilar yakuniy va oraliq foydalanuvchilarga yoki o’z 
mijozlariga axborot qidirish bo’yicha xizmatlar ko’rsatuvchi vositalarga bo’linadilar.
Axborot marketingini tashkil qilish. Axborot faoliyatining tijoratlashgani 
sari unga ishlab chiqarishning, boshqarishning bozor tamoyillari sifatida 
marketingning umumiy tamoyillari asoslana boshlandi, bunda xo’jalik qarorlarini 
qabul qilishning asosida bozor axborotlari yotadi, qarorlarning asoslanganligi esa 
tovarlarining sotilishi bilan tekshiriladi. Buning natijasida axborot marketingi 
vujudga keladi. 
Axborot marketingining elementlari quyidagilardan iborat:
- axborot bozorini tahlil qilish;
- axborot mahsulotlari va xizmatlarining narxlarini shakllan-tirish;
- axborot mahsulotlari va xizmatlarini ishlab chiqaruvchilar bilan ularni 
foydalanuvchilari o’rtasida o’zaro munosabatlarini o’rnatish;
- reklama – targ’ibot tadbirlari. 
Axborot bozorining tahlili. Axborot marketingi dasturining ushbu bosqichi 
taklif qilinayotgan axborot mahsulotlari va xizmatlari uchun ularning vazifaviy 
parametrlariga mos keluvchi ehtiyojlarini aniqlash orqali bozor holatini belgilashga 
qaratilgan. Uni o’tkazishning natijasi quyidagilarga nisbatan tavsiyalarni ishlab 
chiqishdan iborat bo’ladi: 
- qanday axborot MABga kiritilishi kerak? 
- foydalanuvchi MAB bilan ishlashga rozi bo’lishi uchun qanday talablar 
qanoatlantirilishi kerak. 
Quyidagi savollarga javob berish uchun ikkita asosiy usul qo’llaniladi: 
mavjud MAB analoglari yoki mahsulotlarining tahlili; talabning tahlili, bozor 
sigmentlariga ajratish uning asosiy elementi bo’ladi. 
Judayam tez o’zgarib va rivojlanib borayotgan hozirgi davrda, jamiyatimizning 
har bir a’zosidan fan va ilmiy-texnika yutuqlariga asoslangan zamonaviy bilimlarni 
mukammal o’rganishni talab etilmoqda.