Axborot va uning manbalari

---

AXBOROT VA UNING MANBALARI
.
AXBOROT DEB INSON SEZGI ORGANLARI ORQALI QABUL QILADIGAN BARCHA 
MA’LUMOTLARGA AYTILADI. 

---

AXBOROT LOTINCHA
INFORMATIO
SO‘ZIDAN OLINGAN BO‘LIB, 
TUSHUNTIRISH, BIROR NARSANI BAYON QILISH YOKI BIROR NARSA YOKI 
HODISA HAQIDAGI MA’LUMOT MA’NOSINI ANGLATADI. 
INSON SEZISH A’ZOLARI, TEXNIKADA TURLI ASBOBLAR VA HOKAZOLAR 
YORDAMIDA QAYD ETILADIGAN TASHQI DUNYO 
DALILLARI
MA’LUMOTLAR
DEB ATALADI. MA’LUMOTLAR ANIQ VAZIFALARNI 
HAL ETISHDA ZARUR VA FOYDALI DEB TOPILSA AXBOROTGA AYLANADI. 
INSON SEZISH A’ZOLARI, TEXNIKADA TURLI ASBOBLAR VA HOKAZOLAR 
YORDAMIDA QAYD ETILADIGAN TASHQI DUNYO DALILLARI 
MA’LUMOTLAR 
DEB ATALADI. MA’LUMOTLAR ANIQ VAZIFALARNI HAL ETISHDA ZARUR VA 
FOYDALI DEB TOPILSA AXBOROTGA AYLANADI. 
AXBOROT DEGANDA ATROF-MUHITDAN (TABIATDAN YOKI JAMIYATDAN), SEZGI A’ZOLARIMIZ (KO‘Z, 
QULOQ, BURUN, OG‘IZ, TERI) ORQALI QABUL QILIB, ANGLAB OLADIGAN HAR QANDAY MA’LUMOTNI 
TUSHUNAMIZ (1- RASM). 

---

AXBOROT TURLI-TUMAN 
KO‘RINISHDA BO‘LIB, ULARNI 
QUYIDAGI TURLARGA AJRATISH 
MUMKIN: 
MATNLI AXBOROT; 
GRAFIKLI AXBOROT; 
TOVUSHLI AXBOROT; 
VIDEOLAVHALI AXBOROT; 
BELGILI AXBOROT;
RAQAMLI AXBOROT.

---

INGLIZ TILIDA BU ATAMAGA COMPUTER SCIENCE 
(KOMPYUTER HAQIDAGI FAN) SINONIMI MOS KELADI
•
Informatika atamasi 1960 yillarda fransuz 
olimlari tomonidan kiritilgan. Informatika 
atamasi lotincha Informatic so`zidan kelib 
chiqqan bo`lib, tushuntirish, xabar qilish, 
bayon etish ma’nosini anglatadi. 

---

O
ʻZBEKISTONDA AXBOROT MANBALARI 
Shu bois O
ʻzbekistonda ham axborot manbalari va zamonaviy texnologiyalarni rivojlantirishga yoʻnaltirilgan milliy qonunchilik 
asoslari yaratildi, u davlat axborot infrastrukturasining shakllanishida ijobiy rol o
ʻynamoqda. Shunga qaramasdan axborotni 
qabul qilish, qayta ishlash, saqlash va uzatish tizimlaridan foydalanishda himoya va kirishni cheklash vositalaridan minimal holda 
foydalanilmoqda. Bunda milliy xavfsizlikka ta
ʼsir qiluvchi maʼlumotlarning chiqib ketishi va davlat axborot maydoniga kirib 
kelish xavfi o
ʻsib boradi. Zamonaviy axborot bozorini shakllantirishda axborot xavfsizligi, ayniqsa, bolalarning axborot 
xavfsizligini ta
ʼminlash muammolari alohida oʻrin egallaydi.

---

INFORMATIKA KOMPYUTER TEXNIKASINING RIVOJLANISHI TUFAYLI YUZAGA KELDI, 
UNGA ASOSLANADI, USIZ MAVJUD BO`LA OLMAYDI VA O`Z NAVBATIDA UNING 
RIVOJIGA, YANGILANISHIGA O`Z HISSASINI QO`SHADI. 
INFORMATIKA – AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VOSITALARI YORDAMIDA 
AXBOROTNI TAQDIM ETISH, QABUL QILISH, SAQLASH, UNGA ISHLOV BERISH, 
UZATISH USULLARINI, YA’NI AXBORIY JARAYONLARNI VA AXBOROT 
TEXNOLOGIYALARI VOSITALARINING FAOLIYAT KO`RSATISH TAMOYILLARINI, ULARNI 
BOSHQARISH USULLARINI SISTEMALI RAVISHDA O`RGANUVCHI FANDIR. 
INFORMATIKADA ANALOG (UZLUK-SIZ) VA RAQAMLI (DISKRET) AXBOROTLAR
ISHLATILADI. INSON SEZGI A’ZOLARI ANALOG (UZLUKSIZ) AXBOROT BILAN ISH 
KO‘RISHGA MOSLASHGAN BO‘LSA, HISOBLASH TEXNIKASI ESA RAQAMLI (DISKRET) 
AXBOROT BILAN ISHLAYDI. 
AXBOROT MANBALARI 
JAHON TAJRIBASIDAN MA
ʼLUMKI, DAVLAT AXBOROT INFRASTRUKTURASINING 
RIVOJLANISHI BARCHA SOHALARNI, SHUNINGDEK, ODAMLARNING 
DUNYOQARASHI VA ULARNING IJTIMOIY HAYOTIGA JIDDIY TA
ʼSIR OʻTKAZADI. 
BUGUNGI KUNDA AXBOROT TEXNOLOGIYALARI, AVTOMATLASHTIRILGAN TIZIMLAR 
VA MA
ʼLUMOTLAR BAZASI DAVLAT STRUKTURALARINI, IQTISODIYOTNI VA MAMLAKAT 
XAVFSIZLIGINI BOSHQARISHNING AJRALMAS QISMI BO
ʻLIB KELMOQDA. 

---

•
Shunday ekan, jamiyatning axborot xavfsizligini ta
ʼminlash davlat va uning vakolatli 
organlarining asosiy vazifasi bo
ʻlib qolaveradi. Axborot xavfsizligi deganda - shaxs, jamiyat 
va davlatning xavfli axborotlardan himoyalanganlik holati tushuniladi. 
Axborot texnologiyalari turli axborot tarqatish manbasi ekan, bunda axborot xavfsizligini 
ta
ʼminlash bir tomondan davlatning ushbu sohadagi siyosatining ustuvor yoʻnalishlaridan 
bo
ʻlsa, jamiyatda bolalarning axborot xavfsizligini taʼminlash ikkinchi asosiy va muhim davlat 
ustuvor siyosati hisoblanadi. 
Bugungi kunda kitob, ommaviy axborot vositalari bilan bir qatorda bolalarga Internet global 
tarmog
ʻi behisob va turli mavzudagi axborotlarni jamiyatga, xususan, bolalarga taqdim etib 
kelmoqda. 
Axborot bozori salohiyati, xavfli yoki foydaligidan qat
ʼiy nazar bolalarga tovar sifatida 
axborotni taklif etmoqda. Bu axborotlar bolalarni yo saodatga yetaklaydi, yoki falokatga 
duchor qiladi. 
Bugungi kunda kitob, ommaviy axborot vositalari bilan bir qatorda bolalarga Internet global 
tarmog
ʻi behisob va turli mavzudagi axborotlarni jamiyatga, xususan, bolalarga taqdim etib 
kelmoqda. Axborot bozori salohiyati, xavfli yoki foydaligidan qat
ʼiy nazar bolalarga tovar 
sifatida axborotni taklif etmoqda. Bu axborotlar bolalarni yo saodatga yetaklaydi, yoki 
falokatga duchor qiladi.