Axborot xavfsizligi

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI

MIRZO ULUG‘BEK NOMIDAGI

O‘ZBEKISTON MILLIY UNIVERSITETI

“AXBOROT XAVFSIZLIGI” KAFEDRASI

«KOMPYUTER TARMOQLARI XAVFSIZLIGI»

Fanidan

Laboratoriya ishi № 3. DNS xizmatini o‘rnatish va sozlash LABORATORIYA HISOBOTI

5330300 – Axborot xavfsizligi(kompyuter tizimlari xavfsizligi)

Bajardi : Mirzayev O`.

Tekshirdi : Aloyev R .

MUNDARIJA

I. Nazariy qism ………………………………………... 3

II.Topshiriqlarnig yechimi:

1) 1-Topshiriq ……………………………………….. 4

2) 2-Topshiriq ……………………………………….. 6

3) 3-Topshiriq ……………………………………….. 8

4) 4-Topshiriq ……………………………………….. 10

5) 5-Topshiriq ……………………………………….. 10

III.Xulosa……………………………………………… 12

IV.Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati………………… 13

DNS nima?

DNS o'zi nima? DNS (Domain Name Server) – tarmoqdagi mavjud hostlarni

bir-biri bilan nomi orqali murojat qilib bog'lanishiga imkon beradi, chunki

tarmoqni asosini tashkil qiluvchi routerlaruchun nom tushunchasi yo'q, routerlar faqat IP manzilni biladi holos va hostlarnishu IP manzillari bo'yicha taniydi. Masalan, siz brauzerda google.com debtersangiz, brauzer avvalo bu google.com ni haqiqiy “nomi" (aniqrog'i IP manzili)nibilib, so'ng o'sha IP manzilga bog'lanishi kerak. Buning uchun brauzer DNSserverga “google.com “ni manzili qaysi?deb so'rov beradi. DNS server esa o'znavbatida “google.com” 8.8.8.8 manzilda joylashgan" degan javobniberadi. DNS serverlar bazasida qaysi nomga qanday IP manzili mos kelishi haqidama'lumot mavjud bo'ladi. Agar DNS server o'z bazasidan kerakli nomga mos keluvchi IP manzilni topa olmasa, unda u bu ma'lumotni o'ziga yaqin boshqa bir DNS serverdan so'raydi (boshlang'ich klient host nomidan), agar u DNS serverda ham bu haqda ma'lumot bo'lmasa, u ham boshqa DNS serverdan bu haqda so'raydi va hokazo. Qaysidir DNS serverdan javob topilgach bu javob DNS serverlardan qaytib oxiri boshlang'ich klientga yetib keladi. DNS server boshqa amallarni, masalan yuqoridagi amalni teskarisini ham bajaradi, ya'ni berilgan IP manzilga qaysi nom mos kelishini topib berishi ham mumkin.

Domen nima?

Internet paydo bo'lganda, har bir foydalanuvchi kontakt ro'yxatlariga ega bo'lgan faylga ega edi. Kompyuter tarmoqqa ulangan bo'lsa, ma'lumotlar almashdi. Ammo bu almashinuvni tezlashtirish kerak.

Uzoq manzil domenlarga (segmentlarga) bo'lingan va ular o'z navbatida subdomainlarga bo'lingan.

Internet AQShda paydo bo'lganligi sababli, asosiy domenlarning ingliz tilidagi nomlari mavjud:

Com  - biznes bilan shug'ullanadigan tashkilotlar

Edu  - Ta'lim muassasalari

Mil  - Harbiy tuzilmalar

ORG  - Xususiy kompaniyalar

NET  - Internet-provayderlar

Boshqa davlatlarning asosiy (mahalliy) domenlari ikki harfdan iborat masalan( Ru,Uz,Ua).

Active Directory Domen xizmatlari sozlash

1.Birinchi ADD xizmatini sozlab olamiz DNS sozlash uchun



2.Add roles and features(Rollarni va xususiyatlarni qo'shish).

4.Active Directory Donain servers ni belgilaymiz

5.Root domain name (bu yerga domen nomini yozamiz.Misol nuu.uz)

6.Bu yerga esa yaratgan domenimizga parol quyamiz eslatma.(parol harif,son,raqamlardan iborat bulishi kerak)

Yangi domen yaratildi.

ADD yartilgandan sung shu xolatga keladi bu yerdan foydalanuvchilar,gruppalar yaratsak bo’ladi



DNS xizmatini sozlash







Dns server ni bilgilaymiz



Xizmat sozlanganligini quyudagicha kurish mumkun

DNS xizmatining asosiy vazifasi sayt nomini ->ip kurinishga junatadi

Masalan.Biz bironta sayt nomini kiritib unga ip beramiz biz sayt nomini nslookup edu.uz deb kiritsak 10.0.1.0 ip ni chiqarsin

Mana shu yerga zone (yani sayt qayerga tegishli uz,ru.ua,net,com)

Endi sayitimiz nomini yozamiz edu va bu saytimizga bironta ip address beramiz

Masalan 10.0.0.1





edu.uz sayiti yaratildi degan xabar chiqadi

Sayitimizni tekshirib kuramiz nslookup edu.uz shunaqa deb yozsak biz bergan ip chiqishi kerak