Ayev В. Ch., ndKirish «inson resurslari iqtisodiyoti» fanining predmeti va mazmuni L l. Inson resurslari to‘g’risida tushuncha

IQm=TJM-IQ-M

Bunda: IQm - mustaqil ish qidirayotganlar; IJM - ishga joylashishga muhtojlar; IQ - mehnat organlarida ish qidirayotganlar sifatida ro‘yxatga
olinganlar; RI - rasman ishsizlar.
4. Iqtisodiy nofaol aholi. Mehnat resurslarining balansini tuzish vaqtida ularning taqsimlanishi chizmasiga asoslanib, iqtisodiy nofaol aholining soni hamma vaqt mehnat resurslari soni bilan iqtisodiy faol aholining soni oitasidagi farqdan iborat boiadi:
62

INA=MR -IF

Bunda: IN A -iqtisodiy nofaol aholi; MR- mehnat resurslari soni; IF - mehnat resurslarining iqtisodiy faol qismi.
5.5. Mehnat resurslarining prognoz balansini tuzish usuli
Mehnat resurslarining prognoz balansi hisobot balansi ko'rsatkichlarini, mehnat resurslarining o'sishi, iqtisodiy faoliyat tarrnoqlari va turlari bo‘yicha taqsimlanishi istiqbollarini, ishga joylashtirilishi kerak bo'lgan aholi sonini, shuningdek, mamlakat va mintaqalarni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish, fan-
texnika taraqqiyoti yutuqlarini joriy etish prognozini hisobga olgan holda tuziladi.
Ishga joylashtirilishi kerak bo'ladigan mehnat yoshidagi aholining ko'payishini aniqlash vaqtida ishchi kuchini tekshirib chiqish natijalari bo‘yicha olingan ma’lumotlardan foydalaniladi. Buning uchun mehnat yoshidagi aholining taxmin qilinayotgan ko‘payishiga ishlashni istamaydigan yoki ishga kirish imkoniga ega bo‘lmagan shaxslar soni, shuningdek, norasmiy sektorda ish bilan band bo‘lgan shaxslar soni miqdorida tuzatish kiritiladi (kamaytiriladi).
Mehnat resurslari balansining prognozi prognoz hisob-kitobi ma’lumotlari asosida mehnat resurslari hisobot balansini tuzish uchun nazarda tutilgan
tadbirlarga muvofiq ishlab chiqiladi.
Mehnat resurslari hamda ishga joylashishga muhtoj shaxslar soni balansining ma’lumotlaridan foydalanish. Mehnat resurslari va ishga joylashishga muhtoj shaxslar sonining hisobot va prognoz balanslari asosida mehnat resurslarining ish bilan bandlik darajasi hamda ishsizlik darajasi aniqlanadi, ish bilan bandlikni davlat tomonidan tartibga solish va aholi daromadlarini oshirish chora-tadbirlari
ishlab chiqiladi.
Mehnat resurslarining ish bilan bandlik darajasi quyidagi formula bo‘yicha foizlarda hisoblab chiqariladi: