Baǵdarì 4-kurs 3003-19/1 tt(qq) topar studenti Nurmanov Quralbaydin’

3. Sinxronizaciya derekleriniń túrleri haqqında tiykarģı túsinikler

TTS tarmaģında qollanılatuģın generator/taymerlerdiń tómendegi túrlerine iye bolamız:

- BEG – birlemshi etalon generator (birlemshi taymer) XEI diń G.811 [7] standartı talaplarına sáykes keliwshi derek, 10^-11 den úlken bolmaģan chastotanı saqlaw anıqlıģına iye hám bir yáki bir neshe birlemshi etalon dereklerinen dúzilgen;
- BEM – birlemshi etalon derek yáki birinshi qáddiniń saqlawshı deregi, ol 10-11 den úlken bolmaģan chastotanı saqlaw anıqlıģına iye;
- GPS/GLONASS – birlemshi etalon datchik (birlemshi datshik) – GPS (AQSh) yáki GLONASS (Rossiya) etalon derek datchikları bolıp, BEG yáki EEG lerdiń alternativ deregi esabında qollanıladı, saqlaw rejiminde kúnine chastotanı 10-10 nan úlken bolmaģan saqlaw anıqlılıģına iye;
- EEG – ekilemshi etalon generator (ekilemshi taymer) XEI diń G.812 standartlı talapları sáykes keliwshi [8] derek bolıp, 10-9 dan úlken bolmaģan chastota saqlaw anıqlıģına iye, ol BEG nen basqarıladı yamasa avtonom rejimde isleydi hám tranzit túyin taymeri (TTT) yáki aymaqlıq/lokal túyin taymeri kórinisinde islep shıģıladı;
- AChBG – aymaqlıq chastota beriwshi generator (ushinshi qáddide saqlawshı derek), XESh niń G.813 [9] standartı talaplarına sáykes keliwshi derek bolıp, 10^-8 den úlken bolmaģan chastota saqlaw anıqlıģına iye, bul maqsette lokal túyin taymeri yáki aymaqlıq túyin taymeri (G.813 klassındaģı derek) qollanıladı;
- TEG – tarmaq elementi generatorı – tarmaq iyerarxiyasınıń tórtinshi yamasa aqırģı qáddinde isletiledi hám ANSI T.1.101 Startum 3 standartı talaplarına sáykes keledi, 4,6 10^-6 dan úlken bolmaģan chastotanı saqlaw anıqlıģına iye;
- SSBA – sinxronizaciya signalın bólistiriw apparaturası – sinxronizaciya sistemalarınıń (BEG, EEG) aqırģı qurılması, ol sinxronizaciyalawshı qurılmaģa TTS signalların uzatıw ushın bir neshe júzlegen standart interfeysli shıģıwlardı támiyeinlew imkanın beredi;
- SSÓ – sinxronizaciya signalların ózgertirgish, retayming (retimer) kartası, bul qurılma 2048 kbit/s plezixron cifrlı iyerarxiya (PCI) aģımlı signalģa sinxron cifrlı iyerarxiya (SCI) tarmaģı arqalı ótiwshi paydalı júkleme kórsetkishleri tásirinde buzılģan sinxronizaciyanıń baslanģısh anıqlıģın qayta tiklew imkániyatın beredi.
Ádette, birlemshi taymer ózinde taktlı impulslardı saqlawshı, atomlı deregin sáwlelendirip, chastotanı saqlawdıń 10-14-10-12 den úlken bolmaģan anıqlıqqa iye. Ol signallar boyınsha qolda yáki avtomatik kalibrlanadı. Soń SSBA menen BEG signalları EEG ekilemshi sinxronizaciya dereklerin basqarıw ushın jer ústi baylanıs liniyaları boylap tarqaladı.

4. Anıqlıq parametrleri hám etalon dereklerdiń tiykarģı qátelikleri

Etalon derkler etalon sinxrosignallardıń tómendegi kompleksin támiyinleydi:

-2048 kHz – XESh niń G.703/13 [10] usınısına sáykes halda interfeysli hám maskalı sinxron chastota, ATS, PCI (PDH) SCI (SDH) SHTBS larınıń sinxronizaciyacı ushın qollanıladı;
-2048 kHz – XESh niń G.703/13 [10] usınısına sáykes halda interfeysli hám maskalı sinxron aģımlardıń signal yáki PCI (PDH), SCI (SDH) SHTBS ların multipleksorlaw qurılmaların sinxronlaw ushın qollanılatuģın, retayming funkciyasın isletiw menen E1 kiris signalınan alınatuģın signal;
-8; 64 kHz (yamasa toplamlı 8/64 kHz) sinxron chastotalar olar PCI (PDH) tiykarģı cifrlı kanalları (TSK) nıń sinxronizaciyası ushın qollanılıwı múmkin;
-Qosımsha sinxron chastotalar 1;5 hám 10 MHz túrli cifrlı qurılmalardıń sinxronizaciyası ushın qollanıladı.
Etalon derekler tómendegi anıqlıq parametrleri hám qátelikleri menen xarakterlenedi, olar dereklerdiń sertifikaciyası nátiyjesinde, TTS tarmaģın ekspluataciyasına túsiriwde hám kelesi baqlawlarda tekseriliwi kerek:
-sinxrosignal chastotasın saqlaw anıqlıģı yamasa chastotanıń maksimal salıstırmalı stabil emesligi – bul parametr BEG hám BED ushın normallastırıladı (bir hápteden kem bolģan gúzetiw waqıtında 10^-11 den artpawı kerek);
-chastotanıń maksimal sutkalı jıljıwı – bul parametr EEG, AChBG hám TEG ushın normallastırıladı (EEG ushın kúnine 2 10^-10 nan, AChBG ushın kúnine 10^-9 tan [11] hám TEG ushın kúnine 10^-8 den [12] artpawı kerek);
-sırtqı sinxrosignaljoģalģanınan keyin chastotanıń yadda saqlaw qábileti – bul parametr EEG, MChBG hám TEG ushın normallastırıladı (EEG ushın kúnine 5 10^-10 nan, AChBG ushın kúnine 10^-9 tan [11] hám TEG ushın kúnine 5 10^-8 den [12] artpawı kerek);
-iyelew polosası (sırtqı sinxrosignal chastotaları) – bul parametr EEG, AChBG hám TEG ushın normallastırıladı (EEG ushın 10^-8 den, AChBG ushın kúnine 4,6 10^-6 tan [11] hám TEG ushın kúnine 4,6 10^-6 den [12] artpawı kerek);
-fazalardıń terbeliwi (jitter-jitter) – bul parametr BEG, BED, EEG, MChBG hám TEG ushın normallastırıladı (dereklerdiń barlıq túri ushın 2048 kbit/s hám 2048 kHz shıģıw signalında 0,125 EI artpawı kerek);
-shıģıw signalı fazasınıń uzliksizligi - bul parametr BEG, BED, EEG, AChBG hám TEG ushın normallastırıladı (dereklerdiń barlıq túri ushın 2048 kbit/s hám 2048 kHz shıģıw signalında 0,125 EI artpawı kerek);
-shıģıw signalı fazasınıń jeke dreyfi – bul salıstırmalı parametr, tómendegi parametrlerdi esaplaw/ólshew arqalı anıqlanadı, esaplaw formulaları XESh G.810 usınısında [6] anıqlanģan:
-waqıt intervalı qáteligi;
-waqıt intervalınıń maksimal qáteligi;
-waqıt intervalı deviaciyası;
-chastotanıń salıstırmalı jıljıwı ∆f/fH.
Tómendegi standartlardan alınģan, sinxronizaciya derekleri menen baylanıslı keń qollanılatuģın ayırım túsinikler keltirilgen:
-faza terbeliwi – taktlı sinxronizaciya signalınıń waqıt boyınsha ideal jaģdayına salıstırģanda 10 Hz ten joqarı bolmaģan chastota menen uzaq múddetli ózgeriwi;
-faza dreyfi (wander) – taktlı sinxronizaciya signalınıń waqıt boyınsha ideal jaģdayına salıstırģanda 10 Hz ten joqarı bolmaģan chastota menen uzaq múddetli ózgeriwi;
- iyelew polosası (hold in range) – basqarılıwshı etalon generator chastotası hám basqarıwshı derektiń nominal chastotası arasındaģı nominal chastotası arasındaģı maksimal ayırmashılıq, onıń shegarasında basqarılıwshı generator chastotanı avtomatik sazlawdı támiyinlew múmkin;
- waqıt intervalı qáteligi (WIQ) testleniwshi generator qáliplestirilgen waqlt intervalı hám etalon qáliplestirgen waqıt intervalının ólshengen mánisleri arasındaģı ayırma, yamasa