Baholash ishi va investitsiyalar

2-jadval 

“Xumo” kichik korxonasi ma’lumotlari

25

 

 

№ 

Ko’rsatkichlar 

 

 

1. 

Sotish xajmi  

300x20 

6000 doll. 

2.   O’zgaruvchan harajatlar 

300x12 

3600 doll. 

3. 

Yalpi foyda 

6000-3600 

2400 doll. 

4. 

Doimiy harajatlar 

 

1600 

5. 

Sof foyda 

2400-1600 

800 

“Xumo” kichik korxonasining sumkalari 

1. 

Sotish narxi 

 

20 doll. 

2. 

O’zgaruvchan xarajatlar 

 

12 doll. 

3. 

Farqi 

 

8 doll. 

 

- bitta sumkaning sotish narhi - 20 AQSh doll.; 

- bitta sumkani tayyorlash uchun ketgan o’zgaruvchan harajatlar - 12 AQSh 

doll.; 

- bir oydagi doimiy harajatlar – 1600 AQSh doll.; 

- korxona oyiga 300 dona sumka ishlab chiqaradi. 

Zararsizlik nuqtasi = C / (P –V) = 1600 / (20-12) = 1600/8 = 200 dona 

sumka. 

 

Demak, “Xumo” kichik korxonasi ishlab chiqarishining zararsizlik nuqtasi 

200 dona sumkaga teng. Korxona o’zining ishlab chiqarish xarajatlarini qoplashi 

uchun  oyiga  200  dona  sumka  ishlab  chiqarishi  kerak.  Korxonaning  200  dona 

sumkadan  ortiq  ishlab  chiqargan  mahsuloti  korxonaning  samarali  faoliyat 

yuritishini ta’minlaydi 

O’rtacha kvadratli chetlanish – bu investitsiya loyihalarining risk darajasini 

                         

25

 Nosirov E.I., Mamatov B.S., Shoislomova N.Q., Sharifxodjaeva K.U. Investitsiya risklarini boshqarish. O’quv 

qo’llanma. / i.f.d., professor A.V.Vahobovning umumiy tahriri ostida. – T.: “Fan va texnologiya”, 2012. 50-bet. 

---

 

 

35 

baholovchi  ko’rsatkichlar  ichida  eng  ko’p  qo’llaniladigan  ko’rsatkichdir.  Bu 

ko’rsatkichni  hisoblash  orqali  kutilgan  ko’rsatkichlarning  mumkin  bo’lgan 

chetlanishlarini  hisobga  olish  imkoniyatini  beradi.  O’rtacha  kvadratli 

chetlanishni hisoblash tartibi quyidagicha:  

1.  Ko’rsatkichning  o’rtacha  kutilgan qiymati  aniqlanadi.  O’rtacha kutilgan 

qiymat – investitsiya loyihasining barcha bo’lishi mumkin bo’lgan natijalarning 

o’rtacha tortilgan qiymatidir:

 26