Baholash ishi va investitsiyalar

Risk funktsiyalari 

Konstruktiv  regulyativ  funktsiya  –  risk  iqtisodiy 

rivojlanishni kuchaytiruvchi va qo’zg’atuvchi omil

 

Destruktiv 

regulyativ 

funktsiya 

– 

ko’pincha 

korxonalarni  o’z  mablag’laridan  mahrum  etib, 

ularning  kamayishiga  olib  keladi,  destabilizatsiya 

omilidir. 

Kerak bo’lmagan oqibat va yo’qotishlarni oldini olish 

maqsadida  risk  bo’yicha  izlanishlar  jarayonida, 

novator bo’lish imkoni orqali vujudga keladi.  

Regulyativ 

Himoyalovchi 

---

 

 

17 

bo’lib,  u  qandaydir  holatlar,  omillar  ta’sirida  kutiladigan  foydaning  pasayishi, 

ortishi yoki yo’qotilish ehtimolida namoyon bo’ladi. 

Risk  investitsiya  loyihalarini  amalga  oshirishning  barcha  bosqichlarida 

mavjud  bo’ladi,  biroq  u  investitsiyalashning  ilk  bosqichi  uchun  xos  bo’lib, 

malaka  etishmasligi  oqibatidagi  tadbirkorlik  operatsiyalarini  yuritishdagi 

kamchiliklardan  kelib  chiqadi.  Demak,  kishilarning  hoxish-irodasidan  qat’iy 

nazar,  tadbirkorlik  sirlarini  o’rganish  natijasida  noaniqlik  bilan  yuzma-yuz 

kelishga  to’g’ri  keladiki,  uni  oldindan  belgilab  bo’lmaydi.  Shuning  uchun 

tadbirkorning asosiy vazifasi riskdan qocha bilish emas, balki riskni seza olish, 

uning  darajasini  baholay  olish  va  uning  belgilangan  chegaralaridan  chiqib 

ketmaslik hisoblanadi. 

Risk  mohiyati  tavsifida  “noaniqlik”  va  “risk”  tushunchalarini  farqlash 

lozim.  Noaniqlik  –  doimo  amal  qiladi  va  qaror  qabul  qilishning  ayrim  asosiy 

shartlari  tasodifiy  yoki  no’malum  bo’lgandagina  yuzaga  keladi.  Risk  –  ro’y 

berishi mumkin bo’lgan kutilajak yo’qotish, biroq uning yuzaga kelishi majburiy 

emas. Noaniqlikdagidan farqli riskning omillari oldindan ma’lum va ushbu holat 

ularni baholay olish va boshqarish imkonini beradi (3-rasm).