Ta'limning ijtimoiylashuvi Ta'limning milliy yo'naltirilganligi Ta'lim va tarbiyaning uzviy bog'liqlig i Iqtidorli talabalarga shart-sharoitlar yaratish - Fan - yuqori malakali mutaxassislar tayyorlovchi va ulardan foydalanuvchi, ilg’or pedagogik va axborot texnologiyalarini ishlab chiquvchi». Fan- Ta’lim mazmunini tubdan yangilashda, Ta’lim standartlari, Ta’lim dasturlari, O’quv darsliklar va qo’llanmalar tayyorlashda, ilmiy-metodik ta’minotni amalga oshirishda bevosita ishtirok etadi. Qolaversa, fan kadrlar tayyorlashda buyurtmachi sifatida ilmiy izlanishlarni bevosita O’quv jarayoni bilan mutanosiblashtirishga erishadi.
- Kadrlar tayyorlash milliy dasutri. Barkamol avlod-o'zbekiston taraqqiyotining poydevori.T., "Sharq",
- 1998 y,
- «Ishlab chiqarish- kadrlarga bo’lganextiyojni, shuningdek ularning tayyorgarlik sifati va saviyasiga nisbatan qo’yiladigan talablarni belgilovchi asosiy buyurtmachi, kadrlar tayyorlash tizimini moliya va moddiy-texnika jiqatidan ta’minlash jarayonining qatnashchisi». Ishlab chiqarish kadrlar tayyorlash tizimida buyurtmachi va iste’molchi funkciyalarini bajarib, kerakli yuksak darajalarda va tegishli soqalar uchun kadrlar tayyorlash, qayta tayyorlash va malaka oshirish jarayonida faol ishtirok etadi.
- Ishlab chiqarishning ehtiyojlari kadrlar tayyorlashga bo’lganijtimoiy buyurtmani shakllantiradi, kasb-hunarga tayyorlashning maqsadi, vazifasi va mazmunini aniqlaydi, malakaviy talablarni ilgari suradi, yangi texnologiyalar va O’qitish shakllarini tanlab olish shartlarini belgilaydi. Ishlab chiqarish pirovard natijada kadrlarning sifati va raqobatbardoshligiga baho beradi.
- Davlat va jamiyat uzluksiz Ta’lim va kadrlar tayyorlash tizimi barcha uchun ochiq bo’lishini va hayot o’zgarishlariga moslanuvchanligini ta’minlaydi. Kadrlar tayyorlash soqasida jahon ilg’or tajribasini qisobga olish uzluksiz Ta’lim va kadrlar tayyorlash tizimining barcha jiqatlariga daxldor bo’lib, uning rivojlanishi omillaridan biridir.
- O'sha joy, 42 bet
- Kadrlar tayyorlash milliy dasturini amalga oshirish bosqichlari O’zbekistonning Kadrlar tayyorlash milliy dasturi 1997 yilning 29 avgustida qabul qilingan bo’lib, u besh bo’limdan tashkil topgan. Dasturning ikkinchi bo’limida dasturning maqsad va vazifalari bilan birga uni ro’yobga chiqarish bosqichlari ham ko’rsatib berilgan. Dasturning maqsad va vazifalarini ketma-ket uch bosqichda amalga oshirish ko’zda tutilgan.
- Birinchi bosqich 1997-2001 yillarni o’z ichiga hamrab olgan bo’lib, unda mavjud kadrlar tayyorlash tizimining ijobiy saloqiyatini saqlab qolish asosida ushbu tizimni isloh qilish va rivojlantirish uchun xuqO’qiy, kadrlar jixatidan, ilmiy-uslubiy, moliyaviy-moddiy shart-sharoitlar yaratish ko’zda tutilgan edi. Bu bosqichda Ta’lim Qonuni asosida Ta’lim tizimi va mazmuni qayta ko’rildi, umumiy o’rta va oliy Ta’lim uchun DTSlar yaratildi, Ta’lim jarayoni didaktik va axborot ta’minotining yangi avlodini ishlab chiqish va joriy etish boshlandi, o’rta maxsus Ta’lim uchun zarur moddiy-texnika, O’quv-uslubiy va kadrlar bazasi tayyorlandi, Ta’lim muassasalari faoliyatiga baho berishning reyting tizimi joriy etila boshlandi.
- Ikkinchi bosqich 2001-2005 yillarni o’z ichiga hamrab olgan edi, unda Milliy dasturni to’liq ro’yobga chiqarish, meqnat bozorini rivojlantirish va real ijtimoiy-iqtisodiy sharoitlarni qisobga olgan qolda unga aniqliklar kiritish nazarda tutilgan edi. Bu bosqich «sifat bosqichi» deb nomlanib, quyidagi vazifalarni amalga oshirish mO’qim deb belgilangan edi:
- -majburiy umumiy o’rta va o’rta maxsus, kasb-hunar Ta’lim iga, shuningdek O’quvchilarning qobiliyatlari va imkoniyatlariga qarab, tabaqalashtirilgan Ta’lim ga o’tishni to’lik amalga oshirish;
- Ta’lim muassasalarini maxsus tayyorlangan malakali pedagog kadrlar bilan to’ldirish, ularning faoliyatida raqobatga asoslangan muhit vujudga keltirish;
- -Ta’lim muassasalarining moddiy-texnika va axborot bazasini mustahkamlashni davom ettirish, O’quv-tarbiya jarayonini yuqori sifatli O’quv adabiyotlari va ilg’or pedagogik texnologiyalar bilan ta’minlash, uzluksiz Ta’lim tizimini axborotlashtirishni amalga oshirish.
- Bu bosqichda Ta’lim xizmati ko’rsatish bozorini shakllantirish mexanizmlari to’liq ishga solinishi lozimligi Bilan belgilandi. Ikkinchi sifat bosqichida belgilangan vazifalar imkoniyat darajasida bajarilib, hayotga tadbiq etib kelindi.
- Uchinchi bosqich- 2005 va undan keyini yillarni o’z ichiga hamrab olgan bo’lib, unda to’plangan tajribani taqlil etish va umumlashtirish asosida, mamlakatni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish istiqbollariga muvofiq kadrlar tayyorlash tizimini takomillashtirish va yanada rivojlantirish ko’zda tutilgan.
- Bunda Ta’lim muassasalarining resurs, kadrlar va axborot bazalari yanada mustaqkamlanishi, O’quv-tarbiya jarayoni yangi O’quv-uslubiy majmualar, ilg’or pedagogik texnologiyalar bilan to’liq ta’minlanishi, milliy (elita) oliy Ta’lim muassasalari qaror topishi ko’zda tutilgan
- O’zbekiston Respublikasi «Ta’lim to’grisidagi»gi Qonunining 5- moddasida «...tegishli ma’lumoti, kasb tayyorgarligi bor va yuksak axloqiy fazilatlarga ega bo’lganshaxslar pedagogik faoliyat bilan shug’ullanish huqO’qiga ega» ekanligi aytiladi. Mazkur qonun, kadrlar tayyorlash milliy dasturi va hozirgi kun talablariga ko’ra o’qituvchiga qo’yilgan talablar ham kengayib, murakkablashib bormoqda. XX1 asrda o’qituvchidan keng bilimdonlik, puxta amaliy tayyorgarlik, yuksak pedagogik maqorat va ijodkorlik talab etiladi.
- Шундай килиб, : kadrlar tayyorlash milliy modeliда o'qituvchilik kasbi va uning jamiyatda tutgan урнига объектив бахо берилган булишига кармасдан, таълим-тарбия жараёнида кандай инсонни шакллантириш лозим, таълим-тарбия натижасида инсон кандай булиши керак, деган саволларга мунтазам жавоб излаш зарурияти мавжудлигича колади ва асрлар оша мутафаккирларимиз томонидан яратилган «комил инсон тарбияси» гояларига хамоханг равишда ривожлантирилади.
-
Do'stlaringiz bilan baham: |