Bajardi: mamatqodirov a

2.2 Noutbuklar uchun operatsion tizimlar

Noutbuklar, xususiy mobil kompyuterlar hisoblanadi va o'qish, ish, ko'rish, o'yin o'ynash va boshqa vazifalarni bajarish uchun ishlatiladi. Ularning portativliklari va ishlovchi jihatdan ko'p imkoniyatlar taqdim etishi bilan, ular keng tarqalgan o'quv, ish, sayohat va hamma turdagi foydalanuvchilar uchun muhim vositalardir.

Noutbuklarning asosiy qismlari:
Kuzatuv paneli: Bu ekran, ko'rish, matn kiritish va boshqa amallarni bajarish uchun ishlatiladigan qurilmadir. U o'rtacha o'lchamli LCD, LED yoki OLED ekran bo'lishi mumkin.
Klaviatura: Noutbuklarda integratsiyalangan klaviatura mavjud, bu yer joyi chegaralanishiga qarab o'zgaradi. Klaviatura matn kiritish, belgilash, funktsiyalar va navigatsiya tugmalarni o'z ichiga oladi.
Tugma bloki (Touchpad): Tugma bloki, ekran ustida ko'z yoki qo'l bilan tiqib boshqa amallarni bajarish uchun ishlatiladi. U mouse bilan bir xil vazifalarni bajarish imkonini beradi.
System bloki: Bu noutbukning asosiy qismidir va ichida quyidagi komponentlar mavjud:
Processor (aniqlovchi): Noutbukdagi jarayonlarni bajaruvchi chipta.
Xotira (RAM): Vaqtincha ma'lumotlarni saqlash uchun ishlatiladi. Xotira miqdori noutbukning ish qobiliyatini ta'minlaydi.
Saqlash vositalari: Hard disk (HDD) yoki kuchaytirilgan qattiq disk (SSD) ko'rinishida bo'lishi mumkin. Ular ma'lumotlarni saqlash uchun ishlatiladi.
Motherboard: Barcha qurilmalarni birlashtiruvchi va ularga ta'minlovchi asosiy plita.
Kuch (Battery): Noutbukning ishga tushirish uchun zarur elektr energiyasini ta'minlaydigan batareya.
Noutbuklarda turli operatsion tizimlar ishlatilishi mumkin, shu jumladan:
Windows: Microsoft tomonidan ishlab chiqilgan Windows operatsion tizimi eng keng tarqalgan tizimlardan biridir. Windows 10, Windows 8.1, Windows 7 kabi versiyalari mavjud. U noutbuklarga keng ish imkoniyatlari, ilovalar va dasturlarni o'rnatish imkonini beradi.
macOS: Apple tomonidan ishlab chiqilgan macOS operatsion tizimi, MacBook va boshqa Apple noutbuklarda ishlatiladi. Bu tizim Apple kompyuterlari uchun maxsus ravishda optimallashtirilgan. Uning asosiy xususiyatlari o'ziga xos interfeysi, integratsiyasi va foydalanishga qulaylikdir.
Chrome OS: Google tomonidan ishlab chiqilgan Chrome OS, Chromebook deb nomlanadigan noutbuklarda ishlatiladi. Uning asosiy xususiyati Chrome brauzeri bilan integratsiya qilinishi va o'zini internetga bog'lash imkoniyatini berishidir. Chrome OS asosan onlayn ilovalarni va xizmatlarni ishlatishga yo'naltirilgan.
Linux: Linux amaliyot tizimlari, ochiq manbali va bepul bo'lgan operatsNoutbuklar uchun ko'p operatsion tizimlar mavjud. Ba'zi operatsion tizimlar:
Windows: Microsoft tomonidan ishlab chiqilgan Windows operatsion tizimi, noutbuklarda eng keng tarqalgan tizimlardan biridir. Windows 10, Windows 8.1, Windows 7 kabi versiyalari mavjud. U noutbuklarga keng ish imkoniyatlari, ilovalar va dasturlarni o'rnatish imkonini beradi.

• 
  macOS: Apple tomonidan ishlab chiqilgan macOS operatsion tizimi, MacBook va boshqa Apple noutbuklarda ishlatiladi. Bu tizim Apple kompyuterlari uchun maxsus ravishda optimallashtirilgan. Uning asosiy xususiyatlari o'ziga xos interfeysi, integratsiyasi va foydalanishga qulaylikdir.
  
• 
  Linux: Linux amaliyot tizimlari, ochiq manbali va bepul bo'lgan operatsion tizimlardir. Bu tizimlar noutbuklarda ham o'rnatilishi mumkin. Ko'p xil Linux distributivlari mavjud, masalan, Ubuntu, Fedora, Debian, Arch Linux kabi. Linux noutbuklarga keng ish qobiliyatlarini va sozlash imkoniyatlarini taqdim etadi. U ishlab chiqaruvchilar va texnik sozlamalar uchun ham ommalashtirilgan.
  
• 
  Chrome OS: Google tomonidan ishlab chiqilgan Chrome OS, Chromebook deb nomlanadigan noutbuklarda ishlatiladi. Uning asosiy xususiyati Chrome brauzeri bilan integratsiya qilinishi va o'zini internetga bog'lash imkoniyatini berishidir. Chrome OS asosan onlayn ilovalarni va xizmatlarni ishlatishga yo'naltirilgan.
  
• 
  FreeBSD: FreeBSD, Unix xususiyatlariga ega bo'lgan ochiq manba operatsion tizimdir. U xususiyatlar va bo'shliqlar uchun ishlatiladi va noutbuklarda ham o'rnatilishi mumkin.
  

Bu faqat ba'zi operatsion tizimlarni ko'rsatishdan iboratdir, boshqa ham ko'p tizimlar mavjud. Operatsion tizimni tanlashda, o'z keraklaringiz va maqsadlaringizni hisobga olish juda muhim. Har bir tizimning o'z xususiyatlari, foydalanishga qulay interfeysi va ilova ekosistemi bo'lishi mumkin.