Bajardi: Qabul qildi: reja: Kirish

Pana, ayvon tagida o‘yinlar. Ob-havo noqulay paytlarida harakatli o‘yinlarni pana joylarda, ayvon tagida tashkil qilib, o‘tkazgan ma’qul. Bu bolalarni ko‘proq ochiq havoda ayvon ostida bo‘lishiga imkoniyat beradi, ularning organizmini chiniqtiradi, mustaqil o‘zlari tashkil etishga yordam beradi. Buning uchun kam harakatli o‘yinlarni tashkil qilish ma’qul. O‘yinlarni ko‘pchiligi bolalarda chaqqonlikni, zamon va makonda o‘zini tuta bilishi, topqirlikni, aniqlikni va harakatlarni koordinatsiyasini rivojlantirishga yo‘naltirilgan.
“Eslab qol va qaytar”. Kattalardan biri uch harakatni eslab qolishni taklif qiladi (masalan, qo‘llar oldinda, tepada, o‘tirishni) va qaytarishni. So‘ng diqqat bilan eshitishni so‘raydi, qanday harakatni aytib, uni bajaradi. O‘zi bo‘lsa boshqa harakatni ko‘rsatadi. O‘yinchilar harakatlarni bajarishda adashib ketmasliklari lozim. Boshqacharoq variantda katta aytadi: “Ko‘rsatganini bajarmanglar, aytganini bajaringlar yoki” Aytganini bajaringlar, ko‘rsatganini bajarmanglar”!
“Topchi qani kim ketdi” O‘yinchilar bir qatorda saf tortib turadilar, ularning oldida o‘yinboshi. Unga safda turganlarni barchasini eslab qol va o‘zing o‘yinchilarga teskari turib ol deb aytiladi. Qatordan bir bola chiqib ketadi, o‘yinboshi uni darhol kimligini topsa, unda qatorga turib oladi. Bilmasdan adashsa yana o‘yinboshi vazifasini o‘taydi.
“Topchi qani nima qildilar” O‘yinchilardan biri chetga chiqib, qolganlari sekin (shundayki, u eshitmasin) nimani ko‘rsatishni kelishib olishadi. Topib boruvchi kelib aytadi:
- Salom bolalar. Qaerda bo‘ldinglar? Nimalar qildinglar? O‘yin qatnashuvchilari javob berib:
- qaysi yerda bo‘lganimizni aytmaymiz, nima qilganimizni ko‘rsatamiz!

Keyin hammalari bir bo‘lib, kelishib olingan harakatni ko‘rsatadilar, masalan, koptok o‘yinini, velosipedda uchishini va h.k. Agar topuvchi ko‘rsatilagn harakatni to‘g‘ri aytib bersa, u o‘yinchilarga qo‘shiladi. Shunda yangi topuvchini tanlab qo‘yishadi. Agar bu o‘yinchi harakatlarni noto‘g‘ri bayon etsa, unda yana o‘zi o‘yinboshi bo‘lib boshqarib boradi, boshqa o‘yinchilar bo‘lsa yana yangi harakatlarni o‘ylab topib o‘yinni davom ettiradilar.

“O‘rama”. O‘yinda 4-5 kishidan iborat 2 komanda qatnashadilar. Bolalar sherengaga qarama-qarshi turib olib o‘rama qilishga o‘rganadilar. Buning uchun yonma-yon turgan bolalar qo‘llarini chalishtiradilar va o‘ng qo‘lini qo‘shnisini chap qo‘li, chap qo‘lini esa qo‘shnisining o‘ng qo‘li bilan birlashtiradi. Ikkala sherengalar qo‘llarini tushurib, biri-birovlariga qarab quyidagi so‘zlarni aytib kelishadi:
Bir, ikki, uch, to‘rt,
Buyruqni bajarish kerak
Yo‘qdir albat jahon bo‘ylab
Bizdan yaxshi abadiy do‘stlik.
Shulardan so‘ng bolalar maydoncha bo‘ylab tarqaladilar. Kattaning hushtagi bo‘yicha bolalar yig‘ilib, sherengalarga turib o‘rama hosil qiladilar. Harakatlarni birinchi bo‘lib tugatgan sherenga g‘olib deb hisoblanadi.
“Kim uchyapti?” O‘yinchilar va rahbar doira hosil qilib turadilar. Katta so‘z boshlab, masalan, “Laylak uchyapti!” deb qo‘llarini tepaga ko‘taradi, bolalar ham qo‘llarini ko‘taradilar. Shu tarzda bir necha marta takrorlanadi va kutilmaganda aytadi: “Ayiq uchyapti!” Shunda kimda-kim o‘yinchilardan qo‘llarini ko‘tarib qolsa, u yutkazgan bo‘lib, doiradan chiqadi.
“Topchi, nima o‘zgardi” O‘yinda 2-3 bola qatnashadi. Ular oldiga bir nechta buyumlar (o‘yinchoqlar) qo‘yib, aytishadi, ularni eslab qolila deb. So‘ng o‘yinchilardan biri teskari turib oladi, boshqasi buyumlarni yig‘ishtirib ularni joyidan almashtiradi. O‘yinboshi o‘girilib, diqqat bilan qarab nimalar o‘zgarganini aytishi kerak.