- Tovarning bojxona qiymati-bu bojxona boji va bojxona boshqa to`lovlarini undirishda asos qilib olinadigan tovar qiymatidir. Bir tovar turli mamlakatlarda turlicha narxlarda sotiladi va sotib olinadi. Bojxona rasmiylashtiruvi va to`lovlari uchun narxlarni bir xillashtirish zarur bo`ladi.
- Tovarlarni olib kirishda bojxona qiymatini aniqlash maqsadlari quyidagilar :
- -bojxona boji va yig`imlari, jarimalar, soliqlar va boshqa to`lovlarni hisoblashda real, haqiqiy bazani (asosni) aniqlash;
- -tovarlar qiymatini sun’iy kamaytirish yoki ko`paytirish hollarini bartaraf etish;
- -bojxona statistikasini yuritish;
- -valyuta nazoratini amalga oshirishda zarur ma’lumotlarni to`plash va tahlil qilish.
Jahonda tovarning bojxona qiymatini aniqlashga umumiy yondashuvni ta’minlash maqsadida tovarning bojxona qiymatini aniqlash xalqaro tizimi ishlab chiqilgan va 1950 yildan boshlab amal qilib kelmoqda. - O`zbekiston Respublikasida tovarning bojxona qiymatini aniqlash tartibi “Boj tarifi to`grisida” gi qonunda belgilab berilgan.
- Bojxona to`lovlari quyidagicha hisoblab chiqariladi:
- Bt=(Tbq·Ts ):100,
- buyerda: Bt-bojxona to`lovi summasi;
- Tbq-tovarning bojxona qiymati;
- Ts- to`lov stavkasi.
Misol. - O`zbekiston Respublikasi bojxona chegarasida Rossiyadan keltirilayotgan bir vagon gugurtni rasmiylashtirish kerak. Mazkur gugurtning kontraktga ko`rsatilgan umumiy qiymati 6150,0 ming so`mni, bojxona maskanida hisoblab chiqarilgan bojxona qiymati esa 6300,0 ming so`mni tashkil etadi. Gugurtni import qilish bilan bog`liq quyidagi bojxona to`lovlari aniqlanadi va undiriladi:
- bojxona olib kirish boji-gugurt uchun uning stavkasi 20 foiz, summasi (6300,0∙20):100=1260,0 ming so`m;
- aksiz solig`i – uning stavkasi (gugurt uchun) 30 foiz, summasi (6300,0∙30):100= 1890,0 ming so`m;
- qo`shilgan qiymat solig`i – uning stavkasi (hamma tovarlar uchun) 20%, summasi (6300,0+1260,0+1890,0)∙20:100=1890,0 ming so`m;
- bojxona rasmiylashtiruvi uchun yig`im-u eng kam ish haqining to`rt barobari miqdorida belgilangan.
Do'stlaringiz bilan baham: |
