Bakteriyalarning bioplyonka hosil qilishi

BAKTERIYALARNING BIOPLYONKA HOSIL QILISHI

TOSHKENT TIBBIYOT AKADEMIYASI 2-SON DAVOLASH FAKULTETI 210A GURUH TALABASI ISMOILJONOV ISTORABEGIMNING MIKROBIOLOGIYA FANIDAN TAYYORLAGAN MUSTAQIL ISHI

Bioplyonka – biror-bir yuzada joylashgan va hujayralari bir biriga bog’langan ko’plab mikroorganizmlar. Bioplyonka mikrobial bioplyonka hujayralaridan tashqari polimer moddalar hosil qilgan matritsaga cho’kkan epitelial hujayralarga biriktirilgan mikroorganizmlar jamoalaridir.

Bioplyonkaning o’ziga xos xususiyati biosintetik polimer konglomeratsiyasining bakteriyalarni o’rab turgan va hujayralardan tashqari DNK, oqsillar, polisaxaridlar, nuklein
kislotalar va glikoproteinlardan iborat
glikokalixning mavjudligidir.
Tabiatdagi bioplyonkalar odatda
aralash bakteriyalar turlaridan iborat
bo’lib, turli xil bo’shliqlarda himoya
va funksional ro’l o’ynaydi.
Bioplyonkalar tabiatda uzoq vaqtdan beri tan olingan va turli sirtlarga, jumladan, oqimlardagi jinslarga (shilliq), sutemizuvchilar tishlariga, o'simliklarning ildizlariga va hatto suv quvurlariga yopishgan holda topilishi mumkin. Bioplyonkalar tabiatdagi eng moslashuvchan mikrobial xususiyat bo'lishi mumkin. Biroq, bog'langan mikroblar patogen bo'lsa, bu bioplyonkalarga agregatsiya qilish qobiliyati muhim virulent omilga aylanadi.

Bioplyonkalar antimikrobiyal qarshilikni davom ettirishga qanday yordam beradi

Antimikrobiyal qarshilikda bioplyonkalarning roli juda murakkab va qarshilikni sezilarli darajada oshirishi mumkin. Bioplyonkada yashovchi bakteriyalar planktonik holatda yashovchi shunga o'xshash bakteriyalarga nisbatan antibiotik qarshiligini 10 dan 1000 baravar oshirishi mumkin. Masalan, bioplyonkalarda Staphylococcus epidermidisning antibiotiklarga chidamliligini o'rganuvchi tadqiqotda planktonik holatda sinovdan o'tkazilganda, 100% izolatlar antibiotik vankomitsinga sezgir bo'lgan. Shunga qaramay, ularning qariyb 75 foizi biofilmdan sinovdan o'tkazilganda bir xil antibiotikga to'liq chidamli edi. Xuddi shu holat Klebsiella pneumoniae kabi organizmlar uchun ham kuzatilgan , bu suvli eritmadan sinovdan o'tkazilganda sezgir bo'lib ko'rinadi, lekin bioplyonkadan sinovdan o'tkazilganda ma'lum antibiotiklarga yuqori chidamli bo'ladi.