Bank ishi fakulteti

3-rasm. Yaponiya asosiy import manbalari
QE programi: Yaponiya banki QE (qo'shimcha e'lon etilgan) programi orqali, 2020 yilining mart oyidan boshlab, koronavirus pandemiyasi sababli tashqi tartibda qo'yilgan moliyalarni sotib olmoqda. Bu programma orqali banklar va sarmoyadorlar o'rtasidagi kafolatli qarzdorlik tizimi o'zgartirildi. Toshkent 24/7: Japonyada mahsulot sotishlarining ko'pini tashkil etadigan tizim Toshkent 24/7 deb ataladi. Elektron pullar: Yaponiya banki tomonidan ishlab chiqilgan v-kisob deb ataladigan elektron pul turi yaratildi. Bu pul turi orqali foydalanuvchilar o'z hisoblarini yuritishlari mumkin. Kriptovalyutalar: Yaponiya kriptovalyuta tizimi rivojlanishi, o'z navbatida, 2021 yilida ham davom etmoqda. Yaponiya kripto valyutalari uchun yagona qonun bilan belgilangan yagona davlat sifatida bilinadi va ularda ishlov berish qonuni o'zgartiriladi. Mobile payments: Japonyada mobil to'lovlar ko'p ishlatiladi. Bu tizim orqali foydalanuvchilar, bank hisoblari orqali to'lovlarini amalga oshirishlari mumkin.
____________________________________________________________
Takatoshi Ito tomonidan "Yaponiyaning pul-kredit siyosati: uning Yaponiya iqtisodiyotiga ta'siri". 2021 yil 12 aprel

Bular joriy yillarda Yaponiya pul tizimida kuzatilayotgan rivojlanish bosqichlaridan ba'zilaridir.

Yaponiya pul tizimining o’ziga xos jihatlari
Yaponiya pul tizimi, diqqatga sazovor o'ziga xos jihatlar bilan ajralib turadi. Bu jihatlar: Qonunlar va qarorlar asosida mustahkamlashtirilgan nazariy asoslar - Yaponiya pul tizimi, sifatli va samarali shaklda amalga oshirilgan bir nechta qonun va qarorlar asosida tayyorlanib, bu qonunlar va qarorlar mamlakatning iqtisodiyoti va boshqa sohalarida ham mustahkamlashtirilgan.
Elektron mablag‘lar tizimi - Yaponiya pul tizimi, keng doirada mobil ariza qabul qilish, to‘lov amalga oshirish va boshqa xizmatlarni taqdim etishda mobil qurilmalar va internet tarmog‘idan foydalanish imkoniyatini yaratish uchun, yagona elektron tizimni ishlab chiqarishga harakat qilgan.
QR-kodlar - Yaponiya pul tizimi, QR-kodlarning tashkil etilishi va o‘ziga xos qo‘llanishiga duch kelgan. Qarzdorlik darajasi - Yaponiya pul tizimi, qarzdorlik darajasining eng past darajalardan biri bo‘lishi va moliyaviy tarqalgan kuchni mustahkamlashtirish maqsadida, banklar va boshqa tijorat tashkilotlari orasida kafolatlangan kredit va to‘lov tizimlarini rivojlantirishga harakat qilmoqda.
Yagona elektron pul tizimi - Yaponiya pul tizimi, yagona elektron pul tizimini ishlab chiqarib, barcha to‘lov va o‘tkazmalarni uni orqali bajarish imkoniyatini yaratgan. Mamlakatlararo valyutalar almashish tizimi - Yaponiya pul tizimi, mamlakatlararo valyutalar almashish tizimini ishlab chiqarib, bu tizim orqali mamlakat tijoratiga yordam beradi. Bu jihatlar Yaponiya pul tizimini o‘ziga xos va dunyodagi eng rivojlangan tizimlardan biri qiladi. Yaponiya pul tizimi bir necha o'ziga xos jihatlar bilan ajralib turadi. Bunga quyidagi jihatlar kiradi:
Shindollar: Shindollar Yaponiya tizimida, boshqa pul birlashmalari bilan bir qatorda ishlatilmasa ham, ayrim xususiyatlarga ega. Shindollar bir necha turlarda chiqariladi, ammo asosan $10, $50, $100, $500 va $1000 nominallari mavjud. Shindollar tizimining eng yirik nominal miqdori $10,000 hisoblanadi.
QR-kodlar: Japoniyada, pul to’lash jarayonida QR-kodlar juda keng qo’llaniladi. Bu QR-kodlar xususiy bank aplikatsiyalarida ishlatiladi va xizmat ko’rsatuvchilarga to’lovni amalga oshirishga imkoniyat beradi.
Elektron mablag’lar: Yaponiyada elektron pul muomalasi keng tarqalgan holda, hattoki kichik savdolardagi to’lovlarda ham ishlatiladi. Bunday elektron mablag’lar PayPay, Line Pay va Kakao Pay kabi elektron xizmatlar orqali amalga oshiriladi. Bankomatlar: Yaponiyada juda ko’p sonli bankomatlar mavjud. Shu sababli, xarid qilish va to’lovni amalga oshirish osonroq bo’ladi.
Kredit kartalari: Japoniyada kredit kartalari juda keng tarqalgan holda ishlatiladi. Ularning katta bir qismi aksariyat banklarning o’zlariga xos kredit kartalari hisoblanadi. Qog’oz pul va koinlar: Yaponiya pul tizimida qog'oz pul va koinlar haliyam keng tarqalib, pul miqdorlari turli rang va nomlanishlarda chiqariladi. Koinlar katta hissa qo’llanadi, masalan, taksi to’lovi kabi kichik to’lovlar uchun ishlatiladi. Yaponiya pul tizimi, diqqatga sazovor qilish lozimki, dunyodagi boshqa mamlakatlarning pul tizimlari bilan keng tarqalgan tizimni taqdim etadi. Quyidagi asosiy farqlar mavjud: Qimmatbaho pul tizimi: Yaponiya pul tizimi, dunyodagi boshqa mamlakatlarning ko'pgina tizimlari bilan bir qatorda, qimmatbaho metallar asosida qurilgan. Bu metallar, ularning joriy narxlariga ko'ra, turli miqdorlarda joriylikka ega bo'lishlari kerak. Bu sababli, Japoniyada turli turlardagi metallar jalb etiladi va ularning ko'p qismini pul olish uchun sarflanadi. Bu tizimning asosiy manfiy tomoni shundaki, qimmatbaho metallar joriyliklari va narxlari o'zgarishi bilan birlashtirilgan va bundan tashqari, tizim rivojlanishiga doir narxlarni ta'minlash uchun bank tizimida katta summalarda mablag'lar saqlanishi kerak. Elektron mablag'lar: Yaponiya, ko'plab xizmatlarning o'zining o'ziga xos mablag'larini yaratgan davlatlardan biridir. Misol uchun, "IC chip card" deyiladigan mablag'lar, bank kartalari va boshqa elektronik xizmatlarni ta'minlash uchun yaratilgan mablag'lar bo'lib, o'zaro aloqalar bilan xavfsiz va tez o'tkazishlar mumkin. Qarzlar: Yaponiya pul tizimi jaxon va o'simliklar bilan ta'minlangan pul olish tizimi bo'lib, bundan tashqari, pul moliyaviy yoki kredit tashkil etishda qarzni to'lashda ham ishlatiladi. Inflatsiya darajasi: Japoniya tizimi inflatsiya darajasi yuqori hisoblanadi. Bu asosiy sababi 2017-yillardagi ekonomik kriz va 2020-yilda Tohoku shibhiri bilan shakllangan yangi kriz bo'lib, bu krizlar mamlakatning kapitalist tizimiga o'z ta'sirini ko'rsatdi. Inflatsiya darajasi esa 2% o'riniga yaqin bo'lganligi sababli, tizim ishlab chiqarishga zarar yetkazadi va iqtisodiyotning boshqa sohalariga ham ta'sir ko'rsatadi. Yaponiya pul tizimi, diqqatga sazovor, jaxon mamlakatlari, shuningdek, kelajakdagi tizimlarning rivojlanishida o'z muhim o'rniga ega. Bunda, tizimning o'ziga xosligi va samaradorligi, o'ziga xos rivojlanish bosqichlari va yangi texnologiyalarga ishonch hosil qilish, ta'minot tizimining mustaqil rivojlanishi, sifatli xizmat ko'rsatish va jaxon iqtisodiyotida innovatsiyalarni tez-tez amalga oshirish kabi ko'plab jihatlar mavjud.
Yaponiya pul tizimining o'ziga xosligi va samaradorligi, muhtojlik va ishonch asosida rivojlanayotgan. O'z muvaffaqiyatli tajribasi, shuningdek, boshqa mamlakatlarning pul tizimlariga o'xshashliklari bilan birga, o'ziga xosliklari uning yangi texnologiyalarni tezkor amalga oshirishiga va uning xizmat ko'rsatishning sifatini yanada ko'proq yaxshilashga imkon beradi. Bu esa jaxon iqtisodiyotidagi innovatsion jarayonlarga katta rag'bat va ahamiyatga ega bo'ladi.
Yaponiya pul tizimi, diqqatga sazovor xarakteri, uzun muddatli strategiyalari, innovatsion yondashuvlari va muhim ijtimoiy muhokamalari bilan o'ziga xosligini namoyon etgan va katta yutuqqa erishgan tizim hisoblanadi. Bu xususiyatlari tizimni boshqa mamlakatlar tomonidan izlanayotgan moddalardan alohida qiladi.
Yaponiya pul tizimi, bank tizimining innovatsion yondashuvlariga katta e'tibor beradi. Masalan, elektron mablag'lar tizimi yaratish, Banklar ittifoqi (JBA) tomonidan ishlab chiqilgan karta to'plamlarining qo'llanilishi, mobil bank xizmatlari va boshqa bir qancha elektron imkoniyatlarga egadir. Bu tizim banklar hamkorligi va yagona axborot tizimining o'rnatilishi bilan amalga oshirilgan.
Yaponiya pul tizimi, o'zining uchta asosiy tizimiga (kompyuterli mablag'lar, muddatli mablag'lar va kredit tizimlari) qo'shimcha tizimlarni (mobil bank, qayta ishlab chiqarish banki va yagona to'lov tizimi) kiritgan. Bu tizimlar o'zaro aloqalarini mustahkamlash, xavfsizlik va ishonchli operatsiyalar tizimini yaratishga yordam beradi. Yaponiya pul tizimi, ayrim hollarda eksport va import operatsiyalarida ham o'ziga xos tizimlarni qo'llab quvvatlaydi. Masalan, e-Forex tizimi, "RTGS + BOJ-NET" tizimi va xalqaro omonatlar tizimi.
Jamiyat tomonidan to'lovlarning elektronlashtirilishi bilan birga, Yaponiya pul tizimi ishlab chiqish sanoatiga ham ta'sir ko'rsatadi. Tizim, avtomatlashtirilgan mablag' tashuvchiligi, avtomatlashtirilgan qo'llab-quvvatlash va tizimni boshqarish bo'yicha yangiliklarni joriy qiladi.
Shunday qilib, Yaponiya pul tizimi, o'ziga xos yondashuvlari va innovatsion yechimlari bilan dunyo miqyosidagi boshqa mamlakatlardan alohida turadi. Uning bank tizimining yuqori darajadagi tezroq va ishonchli operatsiyalari, o'zining xavfsizlik va maxfiylik tizimlari bilan hamda yangiliklarga hamda innovatsiyalarga e'tibor berishga qodir bo'lgan strategiyalari tizimni unikal qiladi.
Yaponiya pul tizimi, diqqatga sazovor innovatsiyalar va yuqori sifatli xizmatlar bilan xarakterlanadi. Uning o'ziga xos jihatlariga qaratilgan daromad va harajatlarni nazorat qilish, elektron moliya tizimining integratsiyasi, ko'p daromadli banknotlarning ishlab chiqarilishi va boshqa ko'plab xizmatlar mavjud.
Yaponiya pul tizimi, qulay, ishonchli va isloh qilinayotgan bir tizim hisoblanadi. Yaponiya qonuniyati, moliya boshqarish organlari va banklarining muhim ishtirokida bu tizim rivojlanmoqda va yanada isloh qilinmoqda.
Masalan, Yaponiya pul tizimi hozirgi kunda mo'ljallangan vaqt chegaralari (tayming) dasturlariga ega. Bunda aksariyatning qabul qilingan xalqaro hisob-kitob qoidalari joriy etilgan. Shuningdek, banknotlar har xil polymer materiallardan ishlab chiqariladi, bu esa ularning nayza hisoblanishi va nusxalashga qarshi ko'proq muhofaza qilishga imkon beradi. Yaponiya pul tizimi hamkorlik va qo'llab quvvatlashdan foydalanib, banklar va korxonalar orasidagi xisobotlashni yanada yaxshilashga yordam beradi. Bu esa moliyaning tashqi yo'nalishlarida muhim rol o'ynaydi. Shu bilan birga, Yaponiya pul tizimi, uning o'ziga xosliklariga qarab, xalqaro moliya tizimida o'z o'rni borligini tasdiqlash uchun dunyo moliya tashkilotlari bilan hamkorlik qilmoqda. Bu esa Yaponiya iqtisodiyoti uchun katta muhim ahamiyatga ega. Yaponiya pul tizimi tashkil topgan kundan boshlab rivojlanishda va rivojlanishda davom etdi, yillar davomida turli xil islohotlar va o'zgarishlar amalga oshirildi. So'nggi yillarda sezilarli o'zgarishlardan biri iqtisodiyotni rag'batlantirish maqsadida salbiy foiz stavkalarining joriy etilishi bo'ldi. Bundan tashqari, Yaponiya banki pul massasini ko'paytirish va qarz olish va xarajatlarni rag'batlantirish uchun katta miqdordagi davlat obligatsiyalari va boshqa qimmatli qog'ozlarni sotib olishni o'z ichiga olgan miqdoriy yumshatish siyosatini amalga oshirmoqda. Bu siyosat 2000-yillarning boshidan beri amalda boʻlib, Yaponiyani uzoq davom etgan iqtisodiy turgʻunlik davridan olib chiqishga yordam bergani bilan eʼtirof etilgan. Raqamli valyuta va blokcheyn texnologiyasidan foydalanish ham Yaponiya pul tizimida qiziqish va rivojlanish sohasidir. Yaponiya hukumati o'zining raqamli valyutasini yaratish imkoniyatlarini o'rganib chiqdi va turli xususiy kompaniyalar blokcheynga asoslangan to'lov tizimlarini sinovdan o'tkazdi. Umuman olganda, Yaponiya pul tizimi o'zgaruvchan iqtisodiy sharoitlar va texnologik yutuqlarga javoban moslashishda va rivojlanishda davom etmoqda. 2021 yilga kelib, Yaponiya pul tizimi iqtisodiy sharoitlar va global tendentsiyalarga javoban o'zgarishlar va rivojlanishlarni boshdan kechirishda davom etmoqda. Yaponiya Banki COVID-19 pandemiyasi davrida iqtisodiyotni qoʻllab-quvvatlash boʻyicha turli siyosiy chora-tadbirlarni amalga oshirdi, jumladan, davlat obligatsiyalari va korporativ qarzlarni sotib olishni koʻpaytirish, shuningdek, kichik va oʻrta korxonalarni moliyaviy qoʻllab-quvvatlash. Bundan tashqari, Yaponiya banki markaziy bank raqamli valyuta (CBDC) imkoniyatlarini o'rganib chiqdi, bu mamlakatda pulning yaratilishi va aylanishida sezilarli o'zgarishlarni anglatadi. Bank CBDC ning fizibiliteti va potentsial oqibatlarini o'rganish uchun tadqiqot guruhini tuzdi va kelgusi yillarda uning rivojlanishi bilan oldinga siljish to'g'risida qaror qabul qilishi kutilmoqda.
Yaponiya pul tizimidagi yana bir tendentsiya - naqd pulsiz to'lovlar, jumladan, mobil to'lovlar va kontaktsiz kartalardan foydalanishning ko'payishi. Bu samaradorlikni oshirish va naqd pul muomalasi bilan bog'liq xarajatlarni kamaytirish yo'li sifatida hukumatning "naqd pulsiz jamiyat"ni rivojlantirishga qaratilgan sa'y-harakatlari bilan bog'liq. Umuman olganda, 2021-yilda Yaponiya valyuta tizimining rivojlanishi o‘zgaruvchan texnologik va ijtimoiy tendentsiyalarga moslashgan holda, iqtisodiy tiklanish va o‘sishni qo‘llab-quvvatlashga qaratilganligi bilan tavsiflanadi. 2021 yilga kelib, Yaponiya valyuta tizimi Yaponiya banki narxlar barqarorligi va iqtisodiy o'sish maqsadlariga erishish uchun turli siyosat choralarini amalga oshirishi bilan rivojlanishda davom etdi. Yaqinda sodir bo'lgan o'zgarishlardan biri Yaponiya bankining markaziy bank raqamli valyutasi (CBDC) bo'yicha tajribalarni boshlash to'g'risidagi qaroridir. 2021-yil aprel oyida bank raqamli iyenaning texnik imkoniyatlariga qaratilgan CBDC tajribalarining birinchi bosqichi haqida hisobot chiqardi. Bank ikkinchi bosqichga o‘tishni rejalashtirmoqda, bu esa CBDC funksionalligi va qulayligini sinovdan o‘tkazishni o‘z ichiga oladi. Yana bir so'nggi o'zgarishlar Yaponiya bankining o'ta yumshoq pul-kredit siyosatini saqlab qolish bo'yicha olib borayotgan harakatlaridir. Bank 2016 yildan beri daromadlilik egri chizig'ini nazorat qilishni amalga oshirmoqda, bu uzoq muddatli obligatsiyalar bo'yicha foiz stavkalarini nolga yaqin ushlab turishni nazarda tutadi. Bank, shuningdek, iqtisodiyotga likvidlikni kiritish uchun katta miqdorda davlat obligatsiyalari va boshqa aktivlarni sotib oldi. Bundan tashqari, Yaponiya banki COVID-19 pandemiyasining iqtisodiyotga ta'sirini kuzatib bormoqda va tiklanishni qo'llab-quvvatlash bo'yicha siyosat choralarini amalga oshirmoqda. Ushbu chora-tadbirlar kichik va o'rta biznesni mablag' bilan ta'minlash, aktivlarni sotib olishni kengaytirish va kreditlash imkoniyatlarini ko'paytirishni o'z ichiga oladi. Umuman olganda, Yaponiya valyuta tizimi yangi iqtisodiy va texnologik sharoitlarga moslashishda davom etmoqda, Yaponiya banki tizimni o'z maqsadlariga erishish uchun shakllantirishda faol rol o'ynaydi. 2021 yildan boshlab Yaponiya Banki (BOJ) narxlar barqarorligini saqlash, iqtisodiy o‘sishni qo‘llab-quvvatlash va Yaponiya iqtisodiyoti oldida turgan muammolarni hal qilish bo‘yicha turli chora-tadbirlarni amalga oshirishda davom etmoqda. Yaponiya pul tizimidagi so'nggi o'zgarishlardan ba'zilari: COVID-19ga yordam berish chora-tadbirlarini kengaytirish: COVID-19 pandemiyasining iqtisodiy ta'siriga javoban, BOJ biznes va jismoniy shaxslar uchun likvidlikni ta'minlash va qo'llab-quvvatlash uchun bir qator chora-tadbirlarni amalga oshirdi. Bularga davlat obligatsiyalari va korporativ qarzlarni xarid qilish hajmini oshirish, shuningdek, moliya bozorlarida barqarorlikni ta’minlash choralari kiradi. Raqamli valyutalarni o'rganish: BOJ to'lov va hisob-kitob tizimlarini takomillashtirish va Yaponiyada naqd puldan foydalanishning pasayishini bartaraf etish maqsadida markaziy bank raqamli valyutasi (CBDC) potentsialini faol ravishda o'rganib chiqdi va sinovdan o'tkazdi. 2021 yil mart oyida BOJ raqamli iyena uchun kontseptsiyani isbotlash bosqichini boshlashini e'lon qildi. Miqdoriy yumshatishdan foydalanishni davom ettirish: BOJ pul massasini ko'paytirish va iqtisodiy o'sishni rag'batlantirish uchun davlat obligatsiyalari va boshqa qimmatli qog'ozlarni sotib olishni o'z ichiga olgan miqdoriy yumshatish siyosatini davom ettirdi. 2021 yil aprel holatiga ko'ra, BOJ balansi 700 trillion iyendan oshdi. Past foiz stavkalari: BOJ iqtisodiy o'sishni qo'llab-quvvatlash va inflyatsiya maqsadi 2% ga erishish uchun foiz stavkalarini past darajada ushlab turish siyosatini saqlab qoldi. 2021 yil yanvar oyida BOJ pul-kredit siyosatining samaradorligini baholash va zarur tuzatishlar kiritish uchun uning pul-kredit siyosatini qayta ko'rib chiqishini e'lon qildi.
Umuman olganda, Yaponiya pul tizimi iqtisodiy va texnologik o'zgarishlarga javoban rivojlanishda davom etmoqda, BOJ narxlar barqarorligi va iqtisodiy o'sishni qo'llab-quvvatlash uchun bir qator chora-tadbirlarni amalga oshirmoqda.

Xulosa
Yaponiya pul tizimi vaqt o'tishi bilan rivojlangan zamonaviy va murakkab tizimdir. Bu narx barqarorligi va moliyaviy barqarorlikni ta'minlash uchun pul-kredit siyosatini boshqaradigan markaziy bank - Yaponiya banki bilan tavsiflanadi. Tizimga aholi va xo‘jalik yurituvchi subyektlarga kreditlar va boshqa moliyaviy xizmatlar ko‘rsatish orqali iqtisodiyotda muhim o‘rin tutadigan tijorat banklari ham kiradi. Yaponiya pul tizimining o'ziga xos xususiyatlaridan biri bu ikki valyutali tizimdan foydalanish bo'lib, unda qonuniy to'lov vositasi sifatida ham yen, ham AQSh dollari qo'llaniladi. Bu xalqaro savdo va investitsiyalarda moslashuvchanlikni oshirish imkonini berdi. Bundan tashqari, Yaponiya pul tizimi bir necha o'n yillar davomida amalda bo'lgan past foiz stavkalari bilan mashhur. Bu iqtisodiy o'sishni rag'batlantirish va past inflyatsiya darajasini saqlab qolishga yordam berdi. Biroq, uzoq davom etgan past foiz stavkalari muhiti deflyatsiya va turg'un iqtisodiyot kabi muammolarga ham yordam berdi. Umuman olganda, Yaponiya pul tizimi mamlakat iqtisodiy muvaffaqiyatining asosiy tarkibiy qismi bo'lib, jahon iqtisodiyotida muhim rol o'ynaydi. Yaponiya pul tizimi yaxshi rivojlangan tizim bo'lib, vaqt o'tishi bilan sezilarli o'zgarishlarga duch keldi. Yaponiya banki tomonidan chiqarilgan fiat valyutasi yenga asoslangan. Yaponiya banki, shuningdek, pul massasini nazorat qilish, foiz stavkalarini belgilash va moliya tizimini tartibga solish uchun mas'ul bo'lgan mamlakatning markaziy banki sifatida ishlaydi. Yaponiya pul tizimi bir nechta o'ziga xos xususiyatlarga ega, jumladan, naqd pul operatsiyalariga katta e'tibor beradi, naqd pul hali ham kundalik xaridlar uchun keng qo'llaniladi. Tizim shuningdek, hukumatning iqtisodiy o‘sishni rag‘batlantirish borasidagi sa’y-harakatlari doirasida ko‘p yillar davomida amalda bo‘lgan past foiz stavkalari bilan ham ajralib turadi. Bundan tashqari, Yaponiya valyuta tizimi uzoq vaqtdan beri past inflyatsiya va barqaror moliyaviy muhitni saqlash majburiyatini olgan holda barqarorlikka katta e'tibor qaratadi. Yaponiya pul tizimi o‘ta murakkab va ilg‘or tizim bo‘lib, yillar davomida bir necha rivojlanish bosqichlarini bosib o‘tgan. U dunyoning boshqa pul tizimlaridan ajralib turadigan bir qator o'ziga xos xususiyatlari bilan tavsiflanadi. Ushbu xususiyatlardan ba'zilari: Yaponiya banki (BOJ) Yaponiyaning markaziy banki bo'lib, mamlakatning pul-kredit siyosatini boshqarish uchun javobgardir. Yapon iyenasi (¥) Yaponiyaning pul birligi boʻlib, butun dunyoda keng qabul qilinadi va sotiladi. Yaponiya pul tizimi o'nlik tizimga asoslangan bo'lib, bir yen 100 senga teng. BOJ Yaponiyada asosiy toʻlov vositasi boʻlgan banknot va tangalarni chiqaradi. BOJ foiz stavkalarini belgilaydi, pul massasini boshqaradi va inflyatsiyani nazorat qilish va narxlar barqarorligini saqlash uchun ochiq bozor operatsiyalarini amalga oshiradi. Yaponiya pul tizimi juda raqamlashtirilgan bo'lib, kredit kartalari, debet kartalari va elektron hamyonlar kabi elektron to'lov tizimlari keng qo'llaniladi. Yaponiya hukumati deflyatsiyaga qarshi kurashish uchun turli chora-tadbirlarni amalga oshirdi, jumladan, miqdoriy yumshatish va salbiy foiz stavkalari. Umuman olganda, Yaponiya pul tizimi yuqori samarali va samarali tizim bo'lib, Yaponiyaga dunyodagi eng ilg'or iqtisodiyotlardan biriga aylanishiga yordam berdi. Yaponiya pul tizimi juda rivojlangan va takomillashgan tizim bo'lib, vaqt o'tishi bilan rivojlangan. Zamonaviy yapon valyutasi yen deb ataladi va u Yaponiyaning markaziy banki bo'lgan Yaponiya banki tomonidan boshqariladi. Yaponiya banki pul-kredit siyosatini belgilash va narx barqarorligini saqlash uchun javobgardir. Yaponiya pul tizimining o'ziga xos xususiyatlaridan biri uning past inflyatsiyaga qaratilganligidir. Yaponiya o'tmishda deflyatsiya davrlarini boshdan kechirdi, bu esa narxlar barqarorligiga e'tibor qaratishga olib keldi. Yaponiya banki inflyatsiyani boshqarish uchun turli vositalardan foydalanadi, jumladan, foiz stavkalari siyosati, miqdoriy yumshatish va oldinga yo'naltirish. Yaponiya pul tizimining yana bir e'tiborga molik xususiyati uning naqd pul to'lovlariga katta e'tibor berishdir. Elektron to'lovlar keng tarqalgan bo'lsa-da, Yaponiyada ko'plab operatsiyalar uchun naqd pul hali ham afzal to'lov usuli hisoblanadi. Iena ham mamlakat ichida, ham xalqaro miqyosda keng qabul qilingan va Yaponiya dunyodagi eng yirik valyuta zaxiralariga egalik qiluvchi davlatlardan biri hisoblanadi. Umuman olganda, Yaponiya pul tizimi barqarorligi, past inflyatsiyaga e'tibor qaratish va naqd to'lovlarga e'tibor qaratish bilan ajralib turadi.