Банклараро хисоб-китобларнинг мазмуни ва уларнинг ташкил этилиши. Банкларнинг вакиллик хисобварақлари ҳақида тушунча. Электрон тўловлар тизими

4.3.3. Elektron to’lovlarni o’tkazish tartibi.
O’zbekiston Respublikasi Markaziy bankining «Markaziy bankning banklararo to’lov tizimi orqali elektron to’lovlarni amalga oshirish tartibi to’g’risilagi Nizom» (O’zbekiston Respublikasi Adliya vazirligida 2006 yil 14 fevralda 1545- son bilan ro’yxatdan o’tkazilgan) ga muvofiq elektron to’lovlar sxemasi quyidagicha belgilangan:


Марказий банк хисоб-китоб касса маркази






Марказий банк маълумотларни қайта ишлаш бўлими






Марказий банк хисоб-китоб маркази






«А» бош банки

«Б» бош банки










«А» бош банки
филиали

«Б» бош банки
филиали

Barcha banklar soat 8-00 dan 16-00 gacha bo’lgan davrda oldingi kun nihoyasidagi vakillik hisobvarag’ining holati to’g’risidagi ma’lumotni axborotlashtirish bosh markazi (ABM) ga jo’natadi. Tegishli nazorat amalga oshirilgandan so’ng ABM aylanmalarning vakillik hisobvaraqlari bilan muvofiqligi to’g’risida elektron kvitansiyani bankga beradi.

Soat 9-00 dan 16-00 gacha bo’lgan vaqt banklararo hisob - kitoblar uchun elektron to’lov hujjatlarini uzatish – qabul qilish- nazorat qilish vaqti hisoblanadi.
Soat 17-00 gacha Respublika byudjeti hamda jamg’arib boriladigan pensiya tizimining tegishli hisobvaraqlariga mablag’larni o’tkazish bo’yicha elektron to’lov hujjatlarini uzatish amalga oshiriladi. Bunda soat 16-30 gacha tijorat banklari o’rtasida, 17-00 gacha tijorat banklari va Markaziy bank hamda Xalq banki, shuningdek Markaziy bankdan yuborilgan elektron to’lov hujjatlarining qayta ishlanishi yakunlanadi.
Soat 17-00 dan boshlab axbortlashtirish bosh boshqarmasida operasiya kuni yakunlanishi bo’yicha tegishli ishlar amalga oshiriladi.
Elektron to’lov tizimi (ETT) - bu texnologiyaga va Markaziy bankning elektron pochtasi vositalari bilan ma’lumotni uzatishga asoslangan umumdavlat to’lov tizimidir.

Elektron to’lov tizimi quyidagi funksiyalarni bajaradi:

• 
  O’zbekiston Respublikasi banklari o’rtasida naqd pulsiz hisob-kitoblarning o’tkazilishini jadallashtirish;
  
• 
  o’zatilayetgan elektron to’lov hujjatlarini ruxsatsiz kirib foydalanishdan ximoya qilish;
  
• 
  To’lov operasiyalarini tartibga soluvchi qonunlar va qoidalarga rioya qilish.