Bap new indd

 
 
Zıyanlı súykeliw hám onı kemeytiw
Bir-biriniń ústinde qozǵalatuǵın betlerde payda bo-
latuǵın súykelisler kóp jaǵdaylarda zıyanlı boladı. Bunday 
jaǵdaylarda súykeliwdi kemeytetuǵın hár qıylı qurallar 
qollanıladı. Mısalı, mashina hám stanoklarda súykeliw se-
bebinen qozǵalatuǵın bólekleri qızadı hám jelinedi. Súyke-
liwdi kemeytiw ushın bir-birine tiyip turıwshı betler tegis-
lenedi hám olardıń araları maylanadı.
Súykeliwdi kemeytiw maqsetinde avtomobil, velosiped 
hám stanoklardıń aylanıwshı vallarına podshipnikler kiy-
diriledi. Podshipniktiń valǵa tikkeley tiyip turatuǵın bólegi 
– vkladish polat, shoyın yamasa bronzadan soǵıladı. Vkla-
dishtıń ishki betine qorǵasın yamasa qalayınıń hár qıylı birikpeleri qaplanadı 
hám maylanadı. Val aylanǵanda, vkladishtıń ústinde sırǵanaydı. Bunday pod-
shipnikler sırǵanaw podshipnikleri dep ataladı. Sırǵanaw podshipnigi val me-
nen vkladish arasındaǵı sırǵanap súykeliw kúshin kemeytiwge xızmet etedi.
Domalanıp súykeliw kúshi sırǵanaw súykeliw kúshinen birqansha kishi 
bolǵanlıqtan texnikada keńnen qollanıladı. Sharikli hám rolikli podshipnikler-
diń qollanılıwı domalanıp súykeliw kúshiniń kem ekenligine tiykarlanǵan. 
Bunday podshipniklerde aylanıp atırǵan val podshipniktiń qozǵalmaytuǵın 
vkladishında sırǵanamaydı, al polat sharikler hám roliklerdiń ústinde doma-
laydı (116-súwret).
Podshipniktiń qattı polattan tayarlanǵan ishki saqıynası valǵa ornatılǵan 
boladı. Sırtqı saqıyna bolsa mashinanıń korpusına qatırılǵan. Val aylanǵan-
da ishki saqıyna shariklerde yamasa roliklerde domalaydı. Sharikler hám 
rolikler saqıynalardıń arasına jaylastırılǵan boladı. Sharikli yamasa rolik-
li podshipnikler qollanılǵanda olardıń súykeliw kúshiniń shaması sırǵanaw 
podshipniklerine qaraǵanda 20–30 ese kem boladı.
115-súwret. 
Avtomobildiń 
dóńgeleginiń 
beti.
(a)