Baslanǵısh mektep bala shaxsın qáliplestiriwdiń áhmiyetli dáwirine tuwra keledi

2.2 LEGO texnologiyası: moda tendenciyası yamasa zaman talabı

Búgingi kúnde zamanagóy tálim menen puqaralıq jámiyeti, nátiyjeli ekonomika hám qawipsiz mámleket qurıw keleshekleri ortasındaǵı baylanıslılıq ayqın kórinip barmaqta.Rawajlanıwdıń innovciyalıq jolına itibar qaratıp atırǵan mámleket ushın, tálim sistemasınıń alǵa ilgerilewi ushın xoshametlew júdá áhmiyetli – bul “Tálim” baslı milliy joybarınıń tiykarǵı wazıypası bolıp tabıladı. Mámleket járdemi menen barlıq mámleket mákemeleri eń zamanagóy oqıw-metodikalıq úskeneler, internet tarmaǵına jalǵanǵan zamanagóy kompyuterler menen támiyinlenip atır. Bul is-ilajlar mámleketimiz ekonomikasınıń joqarı texnologiyalı tarmaqlarında bánt bolǵan bolajaq qániygeler klasın qáliplestiriwge qaratılǵan. Pánler aralıq óz-ara tásir sistemasına ayrıqsha itibar beriledi.Keyingi jıllarda mekteplerde túrli informacion-kommunikaciya texnologiyalarınan aktiv paydalanılıp atır. Solay etip, hár túrli pánlerdi úyreniwde Lego konstruktorlarǵa tiykarlanǵan "oyın texnologiyası" qollanıladı, bul texnologiya járdeminde oqıtıwshılar joqarı motivaciyalı oqıw iskerligin shólkemlestiriw múmkinshiligine iye boladı. Lego texnologiyası ne?

Pán tanıqlı kompaniya konstruktorlarına tiykarlanǵan bolıp, - bul Lego sabaqları balalar arasında júdá tanıqlı ekenligin kórsetedi.
Pán texnologiyanı úyrenedi - bunı qanday qılıw kerek, tuwrıraǵı, qanday etip jaqsılaw kerek degen sorawǵa juwap beretuǵın pán.
Bala tekǵana teoriyalıq úyreniw emes, bálkim qolı menen "seziw" ushın da haqıyqıy imkaniyatqa iye bolǵan halda, materialdı bir qansha jaqsı túsinedi hám ózlestiredi. Tálim processiniń tiykarǵı táreplerinen biri motivaciya ekenligi burınnan belgili. Jaslardı ne qızıqtırıwı múmkin? Juwap anıq - oyın. Eger baslanǵısh mektepte oyın komponenti ústemlik qılsa, orta dárejedegi oyın temanı qatań, puqta úyreniwge jol beredi. Lego qaysı temada qollanılıwına qaramastan - konstruktor, wazıypalar ulıwma bolıp tabıladı: toparda islew uqıbı hám juwapkershilikti bólistiriw qábiliyeti sińdiriledi. Pikirlerdi anıq logikalıq izbe-izlilikte ańlatıw qábiliyeti rawajlanadı. Temanı analiz qılıw, onıń tiykarǵı bólimlerin ajıratıp kórsetiw qábiliyeti rawajlanadı. Iste erkinlikti rawajlandırıw hám oyda sáwlelendiriwdi rawajlandırıwǵa kómeklesedi. Simmetriya sezimi hám estetik reń sxeması rawajlanadı. Sırtqı dúnyaǵa hám basqalarǵa qızıǵıwshılıq hám rawajlanıwdı xoshametleydi.
Tálim shólkeminde NXT aqıllı basqarıw blokı, hár túrli datchiklar, sımsız texnologiyalar sebepli keń múmkinshilikler hám paydalanıw qolaylıǵına iye bolǵan bir neshe jańa áwlad konstrukciya komplekslerinen paydalanıladı. Bul konstruktorlar texnologiya kursında robototexnika tiykarların ózlestiriwde, informatika kursında quramalı algoritmlardı vizual tárizde ámelge asırıwda, fizika kursında avtomatlastırılǵan tájiriybe ótkeriwde hám basqalarda járdem beredi. Júdá ápiwayı Lego konstruktorlarınan paydalanıw úlken áhmiyetke iye: LEGO-DACTA, LEGO-DUPLO, LEGO WeDo. Balalar bul konstruktorlar menen mektepten aldın da tanısadı hám keyinshelik bul toplamlar baslanǵısh mektepte qollanıladı. Приведем пример: Lego для детских садов включает следующие тематические наборы: Lego для самых маленьких, свободное конструирование из однотипных деталей, окружающий животный мир "Зоопарк", семья "Жилой дом". (Bir mısal keltiraylik: Balalar bog'chalari ushın Lego tómendegi tematikalıq jıynaqlardı óz ishine aladı : eń kishi, birdey túrdegi bólimlerden biypul qurılıs ushın Lego, " Haywanot baǵı" átirapındaǵı haywanlar dúnyası, " Turar jay" shańaraǵı.) Baslanǵısh mektepte Lego - matematikası ushın "Lego - matematikalıq oyınları" toplamları altı 9517, altawı 9518 hám hár biri 9527, 9528, 9529 toplamnan ibarat. Bul basqıshta intellektual esaplaw sıpatında Lego konstruktorlarınan paydalanıw múmkin. Balalar mısaldıń ózi yamasa tek oqıtıwshı tárepinen usınıs etilgen tapsırmanıń juwabın jaylastıradı. Lego - konstruktorlar "Átiraptaǵı dúnya" sabaqlarında keń qollanıladı. Átiraptaǵı dúnya hám jergilikli tariyx boyınsha integraciyalasqan sabaqlardıń temaları shama menen: "Shıbın-shirkeyler ne; Quslar ne; Haywanlar ne; Haywanat baǵı ne; Bizdi úyde ne qorshap aladı; Aq ayıwlar qay jerde jasaydı; Qus qay jerde qıslaydı; Dinozavrlar qashan jasaǵan; Ne ushın kemeler qurılǵan; Ne ushın mashinalar kerek; Ne ushın poezdlar bunshelli uzın; Ne ushın samolyotlar kerek; Ne ushın kosmosqa ushadı". Joybar metodı keń qollanıladı. Oqıwshılar tárepinen joybarlar jaratıldı: "Men haywanat baǵın qanday kóremen", "Meniń súyikli kóshem", "Keleshek texnologiyası", "Keleshek qalası", " Dacha awılı". 3-6 -klass oqıwshıları ushın mini-joybarlar tańlawı ótkerildi. Kafeler, muzeyler, janar may quyılıw shaqapshaları, aeroportlar hám vokzallar joybarları kórsetildi. Orta hám joqarı mektep oqıtıwshıları túrli pánler hám temalardı úyreniwde Lego konstruktorlarınan da paydalanadı. Bul úskeneler hám vizual materiallardıń jetispewshiligin qaplaw imkaniyatın beredi, mısalı, Lego - konstruktor biologiyalıq hám fizikalıq ob'ektlerdi modellestiriwge múmkinshilik beredi: Jerdiń onıń qabıǵı menen modeli, kletka modeli, geometriyalıq figuralar. Oqıwshılar qızıǵıwshılıq penen bul modellerdi jiynaydı. Oyın dawamında olar júdá quramalı atamalar hám túsiniklerdi túsinedi. Olar yadta isenimlilew saqlanadı, Lego texnologiyalarınan paydalanǵan halda bunday sabaqlar tez ótedi, oqıwshılar iskerlik túriniń ózgeriwi sebepli tez sharshamaydı. Bunday texnologiyalardan paydalanıw orıs mektep ushın tán bolǵan mashqalanı sheshiwge múmkinshilik beredi, bunda oqıwshılar teoriyalıq bilimler kompleksin jaqsı ózlestire aladı, biraq arnawlı bir turmıslıq wazıypalardı yamasa mashqalalı jaǵdaylardı sheshiw ushın bul bilimlerden paydalanıwdı talap etetuǵın iskerlikte sezilerli qıyınshılıqlarǵa dus keledi. Bunday texnologiyalardan paydalanıw processinde kompetensiyaǵa tiykarlanǵan jantasıw ámelge asırıladı, bul oqıwshı tárepinen individual bilim hám kónlikpelerdi ózlestirmesten, bálkim olardı bir pútin sıpatında ózlestiriwdi óz ishine aladı. Joqarıdaǵılardan kelip shıǵadı, Lego texnologiyası modaǵa húrmet emes, bálkim haqıyqattan da dáwir talabı: tekǵana qolıńız hám basıńız benen islewdi úyreniw emes, bálkim ózińizdi zamanagóy dúnya menen ushırasıwǵa tayarlaw múmkinshiligi de bar.