Batafsil bayon etilgan


Download 1.65 Mb.
Pdf ko'rish
bet76/189
Sana08.01.2022
Hajmi1.65 Mb.
#247844
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   189
Bog'liq
xronologiya va metorologiy (1)

Zardushtiylik  kalendari.  Eron,  O‘rta  Osiyo  yerlarida  zardushtiylik  dini  shakllangach,    
Navrо‗zga  bu  dinga  xos  urf-odat  va  an‘analar  kirib,  uni  diniy  bayram  sifatida  о‗tkazish  odatga 
aylangan.  О‗sha  davrda  zardushtiylik  mafkurasiga  mos  keladigan  kalendar  ijod  qilishgan,  uning 
oxirgi  islohoti  sosoniylar  sulolasidan  bо‗lgan  Yazdigird  davrida  amalga  oshirilganligi  uchun 
Yazdigard kalendari deb nomlangan. Bu kalendar 365 kunlik quyosh (shamsiya kalendari bо‗lib, 
uning 12 oyi 30 kundan 360 kun bо‗lgan, qolgan 5 kunni hech bir oyga kirmagan, bu 5 kun 21-
martda  kiradigan  yangi  yil  oldidan  alohida  hisoblangan  va  bu  kunlarda  navrо‗z  oldidan  ibodat 
qilishgan va tayyorgarlik kо‗rishgan. Yazdigard kalendaridagi oy nomlari uning zardushtiylik dini 
bilan  bog‗liq  ekanligini  kо‗rsatib  turadi.(Bu  haqda  Xorazm  kalendaridagi  oy  nomlariga  ham 
to‘xtalib o‘tamiz . Bu oylarning qadimiy Avestodagi va hozirgi nomlari Muqumiy nomli Qoqon 
davlat  pedagoguka  instituti  Tarix  fakul‘teti  professor-o‘qituvchilari  tomonidan  tayyorlangan 
ma‘ruzalar matnda (2008 yil ham ko‘rsatib o‘tilgan. 
Fravashi (hozirgi nomi Farvardin - butun mavjudotning ruhi-xudo Axuramazdaning sifatlaridan 
biri. 
Ashi Vaxishta (hozirgi nomi Ordibehesht chinakam -  taqvodorlik. 
Xarvatot (hozirgi nomi Xо‗rdod - butunlik va salomatlik xudosi. 
Tishtriya (hozirgi nomi Tir - Sirius yulduzi-zardushtiylar bunga ham sig‗inganlar. 
Ameretot (hozirgi nomi Mо‗rdod - abadiylik. 
                                                 
31
 Muhammad Muso al - Xorazmiy. Tanlangan asarlar. T., 1983. 171-221-betlar. 



Download 1.65 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   189




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling