Bazasi boshqarish

Tranzaksiyalarni qayta ishlash tizimi 
Tranzaksiyalarni qayta ishlash tizimi - bu biznes tranzaksiyalarini 
saqlab qolish va qayta ishlash uchun foydalaniladigan odamlar, 
jarayonlar, dasturlar, ma’lumot bazalari va uskunalar bilan tashkil 
etilgan tо’plamdir 
Axborotni paketli qayta ishlashda elementlar jarayon bulib vazifa 
hisobalandi, dialogli qayta ishlashda esa tranzaksiya (kompyuter va 
foydalanuvini o‘zaro harakati). Vazifa bitta yoki bir nechta dasturlarni 
oladi, ular belgilangan ketma-ketlikda bajariladi. Tranzaksiya odatda 
axborot protsessorininng bitta buyrigi ko‘rinishiga ega. 
IAT komponentlarining tasnifi quyidagi rasmda berilgan. Bu 
yerda IATning faqat bir nechta komponentlarini ko‘rib chiqamiz. 

---

179 
Predmet soha 
Ma’lumotlar
bazasi 
Hisoblash 
tizimi 
Dasturiy 
ta’minot 
Foydalanuvch
i 
IAT 
12.1-rasm. IAT komponentlari
 
 
 
Nazorat uchun savollar 
1. 
Jadvallar uchun cheklanishlar deganda nimani tushunasiz? 
2. 
Tranzaksiya deganda nimani tushunasiz? 
3. 
SQL muhitida tranzaksiya tushunchasini tushuntiring. 
4. 
SQL muhitida tranzaksiyalani boshqarish qanday amalga 
oshiriladi? 
5. 
SQL tilida tranzaksiya jaravoniga misol keltiring. 
6. 
ROLLBACK yoriqnomasi nima? 
7. 
Cheklanishlarni kiritish qanday amalga oshiriladi? 
8. 
SQL muhitida bir nechta jadvallardan ma’lumotlar olish 
deganda nimani tushunasiz? 
9. 
Jadvallami birlashtirish qanday amalga oshiriladi? 
10. 
UNION kalit so‘zining vazifasi nima? 
 
 
Meta ma’lumotlar bazasi 

---

180