Begliyev dilshod

16. KIMYOVIY MUVOZANAT.
1. Ammiakni oksidlanish tenglamasi



bo’yicha sodir bo’ladigan jarayon muvozanat holiga kelganda, moddalar konsentratsiyalari [NH₃]=0,9 mol/l, [O₂]=2 mol/l, [NO]=0,3 mol/l ga teng bo’lgan. Muvozanat holatidagi suvning, NH₃ va O₂ ning boshlang’ich konsentratsiyalarini (mol/l) hisoblang.

A) 0,3; 0,3; 0,38; B) 0,6; 0,4; 0,38;

*C) 0,45; 1,2; 2,38; D) 0,75; 1,2; 1,0;
2. Tenglamasi bo’lgan reaksiyadagi muvozanatni o’ng tomonga siljitish uchun qaysi omillardan foydalanish mumkin? 1) vodorod bromid konsentratsiyasini oshirish; 2) vodorod bromid konsentratsiyasini kamaytirish; 3) temperaturani oshirish; 4) temperaturani kamaytirish; 5) bosimni ortirish; 6) bosimni kamaytirish.

A) 1,3,6 *B) 1,4,5 C) 2,4,6 D) 2,3,5
3. Tenglamasi bo’lgan reaksiyadagi muvozanatni o’ngga siljitish uchun qaysi omillardan foydalanish mumkin? 1) bosimni orttirish; 2) bosimni kamaytirish; 3) temperaturani oshirish; 4) temperaturani pasaytirish; 5) katalizator kiritish; 6) ingibator kiritish; 7) asetilen konsentratsiyasini oshirish; 8) karbonat angidirid konsentratsiyasini kamaytirish;

A) 1,3,5,7 B) 1,4,5,7 C) 2,4,6,7 *D) 1,4,7,8
4. Qaysi omillar ta’sirida - 43,7 kJ reaksiya muvozanati o’ng tomonga siljiydi? 1) temperaturaning pasayishi; 2) temperaturaning ko’tarilishi; 3) bosimning kamayishi; 4) bosimning ortishi; 5) katalizator kiritilishi.

A) 1,3 B) 1,4 C) 1 *D) 2
5. Sirka kislota va etil spirtining o’zaro reaksiyasida muvozanat qaror topganda, moddalar konsentratsiyalari [CH₃COOH ]=0,4 mol/l, [ C₂H₅OH ]=0,4 mol/l, [CH₃COOC₂H₅]=0,6 mol/l, [H₂O]=0,6 mol/l bo’lgan reaksiyaning konstantasini aniqlang.

A) 3,50 B) 2,50 *C) 2,25 D) 3,00
6. Katalizator qaytar reaksiyaga qanday ta’sir etadi?

*A) muvozanat qaror topishini tezlatadi

B) faqat to’g’ri reaksiyani tezlatadi

C) faqat teskari reaksiyani tezlatadi

D) faqat teskari reaksiyani sekinlatadi
7. Kimyoviy muvozanatda turgan NO₂ bilan N₂O₄ aralashmasini rangsizlanishi uchun nima qilish kerak? 1) bosimni oshirish 2) bosimni kamaytirish 3) temperaturani ko’tarish 4) temperaturani kamaytirish 5) katalizator kiritish

A) 1,3 B) 1,4 C) 1,5 *D) 2,3
8. Quyidagi muvozanatdagi sistemada moddalarning muvozanat

konsentratsiyalari [N₂]=0,2 mol/l, [H₂]=0,3 mol/l, [NH₃]=0,4 mol/l bo’lsa,

azot va vodorodning boshlang’ich konsentratsiyasi (mol/l) qanday bo’lgan?

A) 0,2 va 0,6 B) 0,4 va 0,9 C) 0,6 va 0,9

*D) 0,4 va 0,6
9. Ammiak sintez qilish uchun tayyorlangan gazlar aralashmasida azot va vodorodning konsentratsiyalari tegishli tartibda 4 va 10 mol/l ni tashkil etgan. Reaksiyada muvozanat qaror topgandan so’ng azotning 50% miqdori

reaksiyaga kirishgan bo’lsa, azot, vodorod va ammiakning muvozanat konsentratsiyalarini toping.

A) 1,05; 2,10; 1,40; B) 2,9; 4,0; 2,6;

*C) 2,0; 4,0; 4,0; D) 2,8; 4,6; 2,3;
10. Quyidagi kimyoviy reaksiya; muvozanatini o’ng

tomonga siljitish uchun qaysi omillardan foydalanish mumkin?

1) O₂ konsentratsiyasini kamaytirish

2) O₂ konsentratsiyasini ko’paytirish

3) NO konsentratsiyasini ko’paytirish

4) NO konsentratsiyasini kamaytirish

5) bosimni oshirish 6) temperaturani oshirish 7) temperaturani pasaytirish 8) katalizator qo’llash 9) N₂ konsentratsiyasini ko’paytirish

A) 2,3,5,8 B) 2,4,8,9 *C) 2,4,6,9 D) 2,5,7,9
11. Quyidagi reaksiyalarning qaysi biriga katalizator ta’sir etganda, muvozanat o’ng tomonga siljiydi.

1)

2)

3)

4)

5)

A) 1,2 *B) 1,3 C) 1,4 D) 2,
12. Qaytar reaksiyalarining muvozanatini siljitish uchun katalizator qanday ta’sir etadi? 1) muvozanatni siljitmaydi 2) muvozanat o’rnatilishini tezlatadi

3) maxsulot unumini oshiradi 4) reaksiya teskari tomonga yo’naltiriladi

A) 1,3 *B) 1,2 C) 1,4 D) 2,2
13. Normal sharoitda 10 moldan azot va vodorod aralshtirilgan. Ammiak hosil qilish reaksiyasi muvozanat holatiga kelgandan keyin, aralashmada 1 mol vodorod qolgan. Muvozanat konstantasini hisoblang.

A) 0,82 B) 9 C) 27 *D) 5,14
14. reaksiyasida har bir moddaning dastlabki konsentratsiyasi 2,5 mol/l ga teng. Muvozanat qaror topgandan keyin C moddaning konsentratsiyasi 3 mol/l ga teng bo’lsa, shu sistemaning muvozanat konstantasi qanchaga teng bo’ladi?

*A) 2,25 B) 2,55 C) 2,85 D) 3,45
15. Quyidagi reaksiyalarning qaysilarida bosimning oshirilishi muvozanatni o’ng tomonga siljitadi?

1) ;

2 ) ;

3) ;

4) ;

A) 1,2,3 B) 1,2,4 C) 2,3,4 *D) 3
16. Quyidagi reaksiyalarning qaysilarida bosim va temperaturaning pasayishi muvozanatni chapga siljitadi?

1) ;

2 ) ;

3) ;

4) ;

5)

A) 1,2 B) 1,3 *C) 1,4 D) 1,5
17. Quyidagi reaksiyalarning qaysilarida bosimning oshirilishi kimyoviy muvozanatga ta’sir etmaydi?

1) ;

2 ) ;

3) ;

4) ;

5)

A) 1,2,3 B) 1,2,4 C) 1,3,5 *D) 5
18. Quyidagi reaksiyalarning qaysilarida temperaturani oshirish va reaksiya doirasidan uzluksiz chiqarib turish natejasida muvozanat o’ng tomonga siljiydi?

1)

2)

3)

4)

5)

A) 1,2,3 B) 1,2,4 C) 1,3,5 *D) 2,4
19. Qaysi reaksiyaning muvozanat holatini bosim o’zgartira olmaydi?

A)

B)

*C)

D)
20. Agar quyidagi sistemada muvozanat holatida

vodorod va suv bug’lari, tegishli ravishda, 6,4 va 4,8 kPa bo’lganligi ma’lum bo’lsa, sistemaning muvozanat konstantasini toping.

A) 0,316 B) 1,33 *C) 3,16 D) 0,75
21. Quyidagi sistemaga qaysi omillarning ta’siri muvozanatni boshlang’ich moddalar hosil bo’lish tomoniga siljitadi?



1) bosimni oshirish; 2) bosimni kamaytirish; 3) temperaturani oshirish; 4) temperaturani kamaytirish; 5) katalizator kiritish; 6) vodorod konsentratsiyasini oshirish; 7) vodorod konsentratsiyasini kamaytirish

*A) 4,8 B) 2,4,5,6 C) 3,7 D) 1,3,4,7
22. reaksiya muvozanati qaysi omillar ta’sirida chap tomonga siljiydi?

1) O₂ konsentratsiyasini kamaytirish

2) CO konsentratsiyasini orttirish

3) O₂ konsentratsiyasini orttirish

4) CO₂ konsentratsiyasini orttirish

5) katalizator kiritish 6) bosimni pasaytirish 7) temperaturani pasaytirish

8) temperaturani ko’tarish

A) 2,3,6,7 *B) 1,4,6,8 C) 2,3,4,5 D) 4,5,6,7
23. Bosimni oshirish, haroratni kamaytirish natijasida quyidagi reaksiyalarning qaysilarida muvozanat o’ng tarafga siljiydi?

1)

2) ﾵ

3) ﾵ

4) ﾵ

*A) 1,3 B) 1,4 C) 3,4 D) 2,3
24. Quyidagi muvozanatda turgan istemalarda bosimni o’zgartirish muvozanatga ta’sir etmaydigan reaksiyalarni ko’rsating.

1)

2)

3)

4)

5)

A) 1,2 *B) 3,4 C) 2,5 D) 3,5
25. Muvozanat holatida quyidagi jarayonlarning qaysi birlariga bosimning o’zgarishi ta’sir ko’rsatmaydi?

1)

2)

3)

4)

5) 6)

*A) 2,4,5 B) 1,2,3 C) 1,3,4 D) 3,4,5
26. qaytar sistemada muvozanatni chap tomonga siljitish uchun temperatura va bosimni qanday o’zgartirish kerak?

A) temperaturani va bosimni kamaytirish

B) temperaturani pasaytirish va bosimni orttirish

C) temperatura va bosimni orttirish

*D) temperaturani orttirish, bosimni kamaytirish
27. Qaytar sistemada vodorod bromid konsentratsiyasi oshganda va katalizator qo’shilganda muvozanat qanday o’zgaradi?

A) chap tomonga siljiydi B) o’ng tomonga siljiydi C) siljimaydi

*D) vodorod bromid konsentratsiyasi ortganda chap tomonga siljiydi, katalizator ta’sirida muvozanat siljimaydi
28. Ushbu reaksiyadagi A va B moddalarning dastlabki konsentratsiyalari 0,5 va 0,7 mol/l ga, reaksiyaning muvozanat konstantsi 50 ga teng bo’lsa, ularning muvozanat holatidagi konsentratsiyalarini aniqlang.

A) 0,44; 0,86 *B) 0,06; 0,26 C) 0,12; 0,88

D) 0,16; 0,26
29. reaksiyada moddalarning muvozanat konsentratsiyalari reaksiya tenglamasi tartibida 2,5; 1,8; 3,2 mol/l ga teng bo’lsa, xlor va uglerod (II) oksidning dastlabki konsentratsiyalarini ko’rsating.

A) 4,5; 5,2 B) 3,6; 6,4 *C) 5,7; 5,0 D) 6,0; 6,4