Benzol kopchilik organik birikmalar uchun erituvchi sifatida ishlatiladi

2. Kuyosh nuri va ulgptragunafsha nur tahsirida benzol xlor va bromni biriktirib olib geksagalogenid qosil qiladi. Bu geksagalo-genid esa kizdirilganda uch molekula galogenvodorodni choparib yuborib trigalogenbenzolga aylanadi:

3. Benzol boshka tuyinmagan birikmalar kabi ozonni biriktirib oladi va oson portlovchi moddaga — triozonidga aylanadi. Suv tasiridan bu ozonid uch molekula glioksal qosil qiladi. (Bu reaktsiya koporida keltirilgan.)

Yukoridagi uchala reaktsiya benzolning tuyinmagan birikmalarga xos kupchilik reaktsiyalarga kira olishidan dalolat beradi.

Almashinish reaktsiyalari . 1. Benzolga katalizator ishtirokida xlor va brom tahsir ettirilsa, benzol xalqasidagi vodorodlar navbatma-navbat galogenlarga orientatsiya qoidasiga kura almashinadi, bunda xlorbenzoldan, asosan, para-dixlorbenzol qoskl buladi.

Benzol — uchuvchan, rangsiz, uziga xos xidli sukpushk. Agar benzol bugpi bilan uzoq vakt nafas olinsa, sulak oqish, bosh aylanish sodir buladi. Benzolning qotish temperaturasi +5,4°, kaynash temperaturasi 80,1°.

Benzol tabiiy sharoitda neftlarda uchraydi, sanoatda esa u, asosan, toshkumirni kuruts qaydab va neftlarni aromatlab olinadi.

Benzol kupchilik organik birikmalar uchun erituvchi sifatida ishlatiladi.

U spirt, efir, keton va sirka kislota bilan qar qanday nisbatda aralashadi, suvda juda kam eriydi, uz navbatida suvni xam juda kam eritadi, mineral kislotalarning tuzlari, uyuvchi ishtsorlar va umuman geteropolyar birikmalar benzolda deyarli erimaydi.

Benzol kimyo sanoatida keng kulamda ishlatiladi (benzolningsanoatda ishlatilishi sxemasiga qarang).