Berdaq atındaģı Qaraqalpaq Mámleketlik Universiteti Fakulteti Qaniygeligi studenti

Juwmaqlaw
Informaciyanı bir kompyuterden ekinshi kompyuterge uzatıw mu- lekini esaplaw texnikası payda bolǵandan berli bar bolıp tabıladı. Informaciyalardi bunday uzatıw bólek paydalanılıp atırǵan -kompyuterlerdi birgelikte islewin shólkemlestiriw, bir máseleni bir neshe kompyuter járdeminde sheshiw múmkinshiliklerin beredi. Bunnan tısqarı, hár bir kompyuterdi málim bir wazıypanı orınlawǵa qánigelestiriw hám kompyuterlerdiń resurslarınan birgelikte paydalanıw hám de kóplegen basqa mashqalalardi da sheshiw múmkin boladı. Superkompyuterlerge tezligi sekundına júzlegen million - onlap milliard súriliwshi útirli belgilerdi orınlawshı (Mflops) quwatli kóp protsessorli esaplaw mashinaları kiredi.
Superkompyuterdiń tipik modelleri:
• joqari parallellik ko‘p protsessorliq esaplaw sistemalari, tezligi 100 000 Mflops dan ko‘proq;
• siyimi: Ic/kor yad 20 - 500 Gbayt, diskli xotira 1 - 10 Tbayt (1 Tbayt = 1024 Gbayt);
• razryaligi 64 - 256 b
Kompyuter sistemaları - bul maǵlıwmatlarǵa birgelikte islew beriw ushın isletiletuǵın túrli komponentler kompleksi bolıp tabıladı. Kompyuter sistemalarınıń tiykarǵı maqseti - kompyuterde máselelerdi sheshiw processlerin ańsatlastırıw. Ishlov beriletuǵın maģliwmatlardi geyde informaciyalar dep esaplaw ámelde bar ekenligine kóre, informaciyalarǵa qayta islew maqsetinen kelip shıǵıp, informaciya sistemaları hám informacion-esaplaw sistemaları sıyaqlı atamalar da qollanıladı.


Paydalanılǵan ádebiyatlar hám internet saytlar :
1. Andreew S. Tanenbaum. Structured computer organization. Sixth edition. 2012.
2. Broydo v. L. Arxitektura EvM i sistem. Uchebnik dlya vuzov. SPb. 2011.- 720 s
3. Badenko v. L. visokoproizvoditelnie vichisleniya. Uchebnoe posobie. SPb. 2011.- 180 s.
4. Олифер В.Г., Олифер Н А. Сетевые операционные системы. Учеб.пособие. - СПб.: Питер, 2007, 540 с.
5. Ватаманюк В. Создание, обслуживание и админстрирование сетей. Учеб.пособие. - СПб.: Питер, 2007. -232 с.
6. Цилъкер БЯ, Орлов С. А. Организация ЭВМ и систем. Учебник.-СПб.: Питер, 2007. -668 с.
7. Таненбаум A. (A. Tanenbaum). Архитектура компьютера.(Structured Computer Organization) Учебник. - С Пб.: Питер,2007. -844 с.
Internet saytlar :
https://www. fayllar. org
www.arxiv.uz