Berdaq shayirdiń dástani Joba

3.Berdaq shayirdiń Xorezm dastanin oqitiwdiń geypara máseleleri

Balalardın` sawatlı, zıyalı, qa`lip insan bolıp jetilisiwi a`lbette bul biz pedagoglarg`a baylanıslı, sebebi usınday en` joqarı pazıyletler balag`a milliyligimiz milliy a`debiyatımız benen onın` janına kirip baradı. Milliy shayırlamızdın` milliy ruwxiyatımızg`a bay sa`wleleniwler menen jazılgan o`lmes shıg`armaları, ga`wxa`r danalıqları menen bayıtıwımz kerek. Sonın` ushında da`stanlıq shıg`armalardı oqıtıw, mektep jasındag`ı balalarg`a u`yretiw u`lken a`hmpyetke iye.

Toparlarda sabaq alıp barıwda og`ada na`tiyjeli, sebebi bunda uyaq balalarda o`z pikirlerin kishi toparlar da bildiriwi mu`mkin ha`m bunda olar aldınlarınan shıqqan ma`selelerdi ja`ma`a`t bolıp sheshiwdi u`yrenedi. Shayırdın` «Xorezm» da`stanın kishi toparlarda bo`lip oqıtsan`, onda mısalı Bir toparg`a Xorezm da`stannın` tariyxıy a`hmiyetliligin qanday, ekinshi toparg`a Xorezm da`standag`ı eski so`zler jıyındısın tabıwı, qanday pa`n menen baylanıslıg`ı, u`shinshisi ha`m to`rtinshisine XIX-XX a`sirde do`retilgen da`stanlardı bilesizbe?. Usı sıyaqlı sorawlardın` beriliwi balalardın` qızıg`ıwshılıqların arttırp qalmastan, olardın` izertlewshen`lik qa`biletlerin asıradı. Bul sorawlarg`a juwap beriw a`lbette balalr ushın onsha an`sat bolmaydı, biraq olardın` oy o`risinin` rawajlanıwına, sana seziminin` teren`lesiwine a`debiyattag`ı jan`alıqlar ha`m a`debiyatımız haqqında ko`birek biliwin ta`miyinleydi, ja`ne de dialog formasında sabaqqa sonnı da aytıp o`tiwge boladı. Mısalı, ha`r bir balag`a da`stannan Berdaq shayır juwmaqlaw do`retpeleri qaraqalpaq xalqının` a`debiyatının` XIX a`sirdegi jazılg`an u`lken tariyxıy esteliklerinen esaplanadı.
Usı qa`niygelik pitkeriw jumısı da Berdaq shayır do`retiwshiligi, onın` o`miri, onın` do`retken qaraqalpaq tariyxındag`ı birinshi jazba da`stanları haqqında mag`lıwmatlar berldim.
Bul u`lken qundı miyraslardın` jasalıw dereklerinde talant ha`m poeziyalıq imprevizatsiya g`ana emes, al a`jayıp turkiy xalıqlar tariyxı ha`m ma`deniyatı jatadı. Berdaq shayır ha`m ataqlı baqsı bolıp tek o`z xalqında g`an jasap o`tken adam emes, al Sırda`r`ya boyındag`ı qazaqlar menen Buxara, Xorezm ellerindegi o`zbekler jerlerinde, Go`ne U`rgenish, Tu`rkmen ellerinde de shayırshılıq ha`m baqsıshılıq etken adam. Ol turkiy tilles xalıqlar arasında jasag`an ha`m olarga ma`deniy jaqtan xızmet qılg`an adam. Onın` bizge qaldırgan miyrası ju`da` ko`p ha`m u`lken.
Berdaq shayır do`retiwshiligin ju`da` ko`p ilim-izertlewshileri izertlegen ol u`stinde tınımsız jumıslar alıp barg`an. Mine usılarda biz pitkeriw qa`niygelik jumısların jazıw barısında guwası boldıq.
Pitkeriw qa`niygelik jumısında tiykarınan Berdaq shayırdın` shıg`armaların, onın` do`retiwshiliklerinin` u`stinde alıp barg`an. Ilimiy jumısları haqqında olardın` berdaq shayır haqqında jazg`an, miynetleri haqqında ken`irek mag`lıwmat beriwge ha`reket ettik.