Berilgan bozorda a mahsulotiga bolgan talab

Berilgan bozorda A mahsulotiga bolgan talab (Qd​) va taklif (Qs​) funksiyalari quyidagidek:
Qd​=2000−5P
Qs​=600+2P
Bu yerda N (soliquvchilar soni) 3 ga teng. Soliq belgilangan, shuning uchun Qd​ va Qs​ ni bir-biriga tenglashtiramiz:
Qd​=Qs​
2000−5P=600+2P
P ni aniqlash uchun tenglamani hal qilamiz:
7P=1400
P=200
Demak, mahsulotning narxi P=200 bo'ladi. Keyingi qadamda Qd​ va Qs​ qiymatlarni aniqlaymiz:
Qd​=2000−5×200
Qd​=2000−1000
Qd​=1000
Qs​=600+2×200
Qs​=600+400
Qs​=1000
Demak, Qd​ va Qs​ qiymatlari barobar bo'lgani uchun bozor muvozanat bo'lib qoladi.
Soliq belgilangan, uning soni N=3. Soliq yuki ortiqchaligi (T) quyidagi formula bilan topiladi:
T=N×P
T=3×200
T=600
Demak, soliq yuki ortiqchaligi 600600 bo'ladi. Soliq istemolchisi uchun 600600 so'mlik ortiqcha soliqni tovarga to'lashi kerak bo'ladi. Ishlab chiqaruvchi (tovar sotuvchi) uchun esa bu soliq yuki ortiqchaligi (600 so'm) kattalashtirilgan daromad bo'ladi.